Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao kết quả giáo dục kĩ và rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi

 MỤC LỤC
A. ĐẶT VẤN ĐỀ..................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài:..............................................................................................1
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ...................................................................................2
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN.............................................................................................2
2. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ. ................................................................................2
2.1. Đặc điểm tình hình của lớp: ...........................................................................2
2.2. Thuận lợi: .......................................................................................................2
2.3. Khó khăn, hạn chế:.........................................................................................2
3. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN.......................................................................2
1. Biện pháp 1: Bồi dưỡng bản thân, nâng cao kiến thức giáo dục kỹ năng sống 
cho trẻ:...................................................................................................................3
2. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch giáo dục kỹ năng sống cho trẻ đưa vào kế 
hoạch giáo dục tháng:............................................................................................3
3. Biện pháp 3: Tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho trẻ thông qua 
các hoạt động học và hoạt động vui chơi. .............................................................4
3.1. Giáo dục kỹ năng sống thông qua các hoạt động học. ...................................4
3.2. Giáo dục kỹ năng sống thông qua hoạt động vui chơi ...................................5
4. Biện Pháp 4: Giáo dục trẻ kỹ năng sống thông qua các hoạt động khác trong 
ngày. ......................................................................................................................7
5. Biện pháp 5: Ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục kỹ năng sống cho 
trẻ:..........................................................................................................................7
6. Biện pháp 6: Tuyên truyền, phối kết hợp với các bậc phụ huynh cùng giáo dục 
kỹ năng sống cho trẻ..............................................................................................8
C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ...................................................................8
1. Kết luận .............................................................................................................8
2. Khuyến nghị và đề xuất...................................................................................10 B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN.
 Có một câu tục ngữ của Việt Nam rất hay "Dạy con từ thủa còn thơ". 
"Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ những thói quen tốt ngay từ lúc nhỏ nhất, sớm 
nhất ngay khi có thể" Để trẻ phát triển một cách toàn diện ngay từ học cấp mầm 
non.
 2. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ.
 2.1. Đặc điểm tình hình của lớp:
 * Về học sinh: Năm học 2018 – 2019 tôi được phân công giảng dạy lớp 
Mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi. Trẻ lớp tôi khá ngoan, ham học hỏi, nhanh nhẹn thích 
khám phá những điều mới lạ. Lớp có tổng số 30 cháu, 100% học sinh có cùng 
độ tuổi
 * Về giáo viên: Số lượng: 2 giáo viên. TĐCM: 2 giáo viên có trình độ đại 
học 
 * Thực hiện chương trình: Thực hiện giảng dạy theo chương trình giáo 
dục mầm non mới.
2.2. Thuận lợi:
 - Được sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của Phòng Giáo Dục, tạo điều kiện 
cho chúng tôi được học tập những chuyên đề nhằm nâng cao chất lượng chăm 
sóc giáo dục trẻ, thể hiện được mục tiêu của ngành
 - Trường lớp xây dựng khang trang và đầy đủ các trang thiết bị phục vụ 
cho các hoạt động. Không gian lớp học rộng, thoáng dễ tạo các góc mở. Khuôn 
viên nhà trường thoáng mát, sáng, xanh, nhiều cây cảnh, góp phần rất lớn trong 
việc làm giàu các biểu tượng cũng như là giàu cảm xúc tạo hình cho trẻ. 
 - Bản thân là giáo viên có trình độ chuẩn về chuyên môn, có thời gian 
công tác lâu năm, nhiệt tình yêu nghề mến trẻ. 
2.3. Khó khăn, hạn chế:
 - Giáo viên chưa biết cách rèn và củng cố các kỹ năng cho trẻ thông qua 
các hoạt động khác. Một số trẻ mới ở nơi khác chuyển về, chưa mạnh dạn còn 
nhút nhát thiếu tự tin, khả năng cầm bút vẽ và tô màu tranh còn hạn chế.
 3. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
 Từ việc khảo sát trên, tôi thấy rằng tỉ lệ trẻ đạt không cao vì vậy tôi đã nghiên 
cứu và đưa ra được các giải pháp thực hiện sau: - Không chơi với các vật nguy hiểm.
 11 Cách pha nước cam, chanh. 95% trẻ đạt
 - Các rót nước 5% trẻ chưa đạt
 12 - Cách chuẩn bị tiệc buffe 90% trẻ đạt
 - Cách mặc áo, cởi áo 10% trẻ chưa đạt
 - Cách cất và lấy gối
 - Cách hót rác trên sàn
 - Cách cầm chổi quét nhà
 - Không leo trèo bàn, ghế, lan can
 01 - Cách buộc dây 95% trẻ đạt
 - Cách trải chiếu 5% trẻ chưa đạt
 - Cách xử lí khi hỷ mũi
 - Biết cảm ơn khi nhận quà, xin lỗi khi có lỗi
 - Phòng tránh những nơi không an toàn, nguy 
 hiểm đến tính mạng
 02 - Cách xửa lý khi ho 97% trẻ đạt
 - Cách đóng mở cửa 3% trẻ chưa đạt
 - Dạy trẻ tưới cây
 03 - Cách thắt nơ, cách gói quà 90% trẻ đạt
 - Cách lau lá cây 10% trẻ chưa đạt
 - Biết giúp đỡ mọi người xung quanh
 - Nhận biết một số kí hiệu thông thường
 04 - Cách sử dụng dao, kẹp, dĩa
 - Cách cắm hoa
 - Cách cắt dưa chuột
 05 - Cách đóng, mở cặp sách
 - Cách sử dụng đũa
 - Dạy trẻ nhặt lá vàng cho cây
 => Kết quả: Từ việc xây dựng kế hoạch giáo dục kĩ năng sống cho trẻ đưa 
vào kế hoạch giáo dục tháng tôi thấy trẻ có kĩ năng sống tốt hơn, các kĩ năng của 
trẻ được tiến bộ một cách rõ rệt.
3. Biện pháp 3: Tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho trẻ thông qua 
các hoạt động học và hoạt động vui chơi.
3.1. Giáo dục kỹ năng sống thông qua các hoạt động học.
* Thông qua hoạt động làm quen văn học: Với hoạt động kể chuyện “Hai anh 
em”: Tôi kể cho trẻ nghe, đặt câu hỏi đàm thoại để trẻ trả lời, cho trẻ nhập vào khác nhau phản ảnh trong cuộc sống của người lớn, tôi tiến hành lồng kỹ năng 
 sống vào vui chơi. Qua đó trẻ được giao tiếp với nhau bằng những lời nói nhỏ 
 nhẹ, ân cần, lễ phép, những lời cảm ơn, xin lỗi, trao nhận bằng hai tay... luôn 
 được thể hiện. Tôi theo dõi lắng nghe để kịp thời uốn nắn trẻ khi có biểu hiện 
 chưa chuẩn mực. Qua đó giúp trẻ hình thành thói quen hành vi văn minh trong 
 giao tiếp.
 Ví dụ 1: Qua góc chơi “bán hàng” thông qua trò chơi này ngoài việc trẻ 
hiểu được công việc của người bán hàng và mua hàng trẻ còn phải biết thưa gửi 
lễ phép. Giai đoạn đầu trẻ còn chưa mạnh dạn trong khi chơi, tôi nhập vai làm 
người bán hàng. Khi cháu mua hàng tôi chủ động hỏi trẻ “Bác ơi bác mua thứ gì 
nào? Trẻ nói “mua rau – trả tiền nè”. Tôi phải sửa ngay cho trẻ. Khi mua hàng 
con phải hỏi “Bác ơi bao nhiêu tiền một mớ rau, bán cho tôi một mớ ạ.”, nếu trẻ 
đã biết thưa gửi lễ phép tôi sẽ gắn cho trẻ một bông hoa vào áo và cuối ngày 
nhận xét trước lớp. Với hình thức này các cháu rất thích. 
 - Giúp trẻ biết quan tâm và chia sẻ với người khác. 
 - Hoạt động “soi gương”: Giúp trẻ tự quan sát, cảm nhận về hình dáng 
của mình bằng cách cho trẻ tự ngắm mình trong gương với các động tác như làm 
điệu, đội mũ, mặc quần áo lúc đó tôi có thể hỏi trẻ: Con thấy ai trong gương, 
người trong gương có dáng yêu không?
 - Hoạt động “Hái hoa dân chủ”: Trẻ chọn một bông hoa theo ý thích 
trong đó có nội dung “Hãy nói cho chúng tôi về.” (có thể là gia đình, đồ chơi 
bạn thích, món ăn bạn thích...) và tôi sẽ đọc to câu hỏi đó cho cả lớp nghe, trẻ 
hái hoa sẽ nói về điều đó theo hiểu biết của mình.
 - Hoạt động “Tôi có thể vẽ”: Tôi tạo ra một tờ giấy lớn và dán lên tường. 
Tôi cổ vũ trẻ vẽ hay dán bất cứ thứ gì trẻ có thể làm được (thời gian đầu trẻ chỉ 
vẽ, làm được những đồ vật đơn giản nhưng càng về cuối năm học kĩ năng vẽ của 
trẻ càng tiến bộ hơn, trẻ đã vẽ được những bức tranh đẹp hơn, làm được những 
món đồ đẹp hơn) vào đó để trẻ cả lớp tạo thành bức tranh tổng hợp lớn. Với hoạt 
động này trẻ sẽ thấy được sự phát triển tiến bộ của bản thân qua từng giai đoạn.
 + Tổ chức một số hoạt động phát triển kỹ năng hợp tác như:
 - Thảo luận về sự hợp tác: Trò chuyện với trẻ có sử dụng câu hỏi 
như “Con và bạn đã cùng nhau làm những việc gì? Trò chơi nào con thích hơn 
khi có bạn cùng chơi? Tại sao con phải hợp tác với bạn, một mình con có làm 
được việc này không? Điều gì con cảm thấy vui khi hợp tác?”. Qua việc trò 
chuyện giúp trẻ hiểu hợp tác là có nhiều người cùng thực hiện một việc gì đó, 
cùng vui thích khi làm việc. năng cơ bản cần dạy trẻ, các câu truyện, đoạn phim có nội dung giáo dục các kỹ 
năng sống cho trẻ xem và trò chuyện với trẻ về nội dung các câu truyện đó.
 - Ngoài những video mà tôi sưu tầm để mở cho trẻ xem tôi còn lồng ghép 
dạy trẻ kĩ năng sống bằng cách thiết kế các bài giảng điện tử, các trò chơi trên 
máy tính và cho trẻ tham gia chơi để trẻ củng cố thêm các kĩ năng sống thông 
qua các giờ học, các trò chơi. (Hình ảnh 6, 7)
  Kết quả: Biện pháp này giúp các con biết áp dụng các kĩ năng sống vào 
 đúng những hoàn cảnh xã hội mà các con đang sống.
6. Biện pháp 6: Tuyên truyền, phối kết hợp với các bậc phụ huynh cùng giáo dục 
kỹ năng sống cho trẻ.
 Với phương châm “Trường học là nhà, nhà là trường học” thì việc 
 phối kết hợp với các bậc phụ huynh là một trong những biện pháp rất cần thiết 
 để giáo dục trẻ. Gia đình giáo dục tốt, trẻ sẽ có điểm xuất phát tốt và nề nếp tốt. 
 Ngược lại, trẻ sẽ không có gì khi không được gia đình quan tâm giáo dục. 
 Vì vậy việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ đạt kết quả tốt thì phải biết kết 
hợp hài hòa các biện pháp trên và không thể thiếu một trong những biện pháp 
đó. Bên cạnh đó là ý thức trách nhiệm và tình yêu thương của cô giáo đối với trẻ
C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
 Sau gần một năm thực hiện đề tài: “Một số biện pháp giáo dục kĩ năng sống 
cho trẻ 4-5 tuổi” tôi đã tiến hành khảo sát trẻ và thu được kết quả sau: 
TT Tên kĩ năng Đầu năm Cuối năm Tỉ lệ %
 Số trẻ/ Tỷ lệ Số trẻ/ Tỷ lệ ( tăng so 
 Tổng % Tổng % với đầu 
 số số năm) 
 1 Nhóm kỹ năng tự nhận thức 23/30 51,1% 26/30 95,5% 44,4%
 bản thân
 2 Nhóm kỹ năng tự tin 18/30 44,4% 27/30 93,3% 48,9%
 3 Kỹ năng giao tiếp và quan 19/30 51,1% 28/30 95,5% 44,4%
 hệ xã hội
 4 Nhóm kỹ năng học tập 21/30 55,6% 25/30 88,9% 33,3%
 5 Nhóm kỹ năng hợp tác 17/30 44,4% 27/30 93,3% 48,9%
Sau khi áp dụng “Một số biện pháp giáo dục kĩ năng sống cho trẻ 4- 5 tuổi” 
trong cả năm học tôi thấy có những chuyển biến rõ rệt:
 * Đối với phụ huynh: Phụ huynh thường xuyên phối hợp chặt chẽ với cô 
giáo trong việc dạy trẻ các kỹ năng sống, trao đổi với giáo viên bằng nhiều hình 
thức thông qua bảng thông tin dành cho phụ huynh, bảng đánh giá trẻ ở lớp + Biện pháp 4: Ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục kỹ năng sống.
 + Biện pháp 5: Xây dựng kế hoạch giáo dục kỹ năng sống cho trẻ đưa 
vào kế hoạch giáo dục tháng.
 + Biện pháp 6: Tuyên truyền phối kết hợp với các bậc phụ huynh cùng 
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
 => Kết luận
 Lứa tuổi mầm non là giai đoạn học - tiếp thu - lĩnh hội giá trị sống để phát 
triển nhân cách. Kỹ năng sống là những kỹ năng nền tảng để hình thành nhân 
cách trẻ. Phát triển về các mặt thể chất, tình cảm-xã hội, ngôn ngữ, nhận thức, 
giúp trẻ sẵn sàng đi học lớp một ở trường phổ thông sau này.
2. Khuyến nghị và đề xuất
 Để giáo dục kỹ năng sống trẻ tôi đã ứng dụng các biện pháp trên vào đề 
tài của mình rất thành công tại lớp, tôi thấy các biện pháp đều rất quan trọng, tuy 
nhiên nên chú trọng hơn ở giải pháp sáu: Xây dựng kế hoạch giáo dục kỹ năng 
sống cho trẻ đưa vào kế hoạch giáo dục tháng.
Qua quá trình nghiên cứu này tôi có một số khuyến nghị sau:
 Trên đây là một số giải pháp giáo dục kĩ năng sống cho trẻ mẫu giáo Nhỡ 
4 - 5 tuổi mà bản thân tôi đã áp dụng thành công trên trẻ lớp tôi. Song các giải 
pháp đó cũng không tránh khỏi sự thiếu sót và có những hạn chế kính mong các 
cấp trên xem xét đóng góp ý kiến bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi được hoàn 
thiện hơn. 
 Tôi xin chân thành cảm ơn
 Hà Nội, ngày 10 tháng 3 năm 2019
 Người viết
 Lưu Bích Thủy