Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng thực hiện chương trình giáo dục mầm non

 MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
 THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC MẦM NON 
 I. PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đế tài
 Sinh thời, chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng căn dặn thế hệ trẻ “Non sông Việt 
Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang 
sánh vai cùng các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần 
lớn ở công học tập của các em” (HCM toàn tập, 1995, tập 4, tr33). Lời dạy của 
Người chứa đựng toàn bộ giá trị chân lý của thời đại mang tên Người. Để không bị 
tụt hậu, để xây dựng và phát triển thành công một đất nước độc lập tự do theo định 
hướng xã hội chủ nghĩa thì rất cần phải nhận thức rõ hơn nữa vị trí và vai trò của 
giáo dục và đào tạo. 
 Chúng ta có thể thấy rằng, trong nhiều thập kỷ qua, nhất là thực hiện đường 
lối đổi mới của Đảng, việc chăm sóc, bồi dưỡng, đào tạo và phát huy nguồn lực 
con người luôn được quan tâm hàng đầu và đó là nhiệm vụ trung tâm của toàn 
Đảng, toàn dân với đội ngũ trí thức là nòng cốt. Chính vì thế với chúng ta, giáo dục 
có một vai trò rất quan trọng đối với vận mệnh của đất nước. Trong những năm 
gần đây, Giáo dục ngày càng được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm, Đại hội 
Đảng toàn quốc lần thứ X đã khẳng định: sự nghiệp GD và ĐT nước ta tiếp tục 
được phát triển và được đầu tư nhiều hơn, đặc biệt nhấn mạnh những thành tựu mà 
giáo dục Việt Nam đạt được sau gần 30 năm đổi mới, những thành tựu đó đã tác 
động trực tiếp, to lớn và tích cực đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, 
góp phần quan trọng đưa nước ta nhanh chóng hoàn thành quá trình CNH, HĐH, 
thực hiện thắng lợi mục tiêu đưa nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng 
phát triển hiện đại đến năm 2020. Đảng ta đã chỉ rõ: “Nhiệm vụ và mục tiêu cơ bản 
của giáo dục là nhằm xây dựng con người và thế hệ thiết tha, gắn bó với lý tưởng 
độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cường, 
xây dựng và bảo vệ tổ quốc; thực hiện sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất 
nước, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hoá của dân tộc là những người kế thừa 
xây dựng chủ nghĩa xã hội ”. 
 Quan điểm coi GD&ĐT là quốc sách hàng đầu đã được cụ thể hoá thành các 
chính sách như: Chính sách đầu tư cho giáo dục. Việt Nam là một trong những 
quốc gia có sự đầu tư ngân sách cho giáo dục lớn.
 Ngày nay, cả nhân loại đang bước vào thế kỷ XXI - thế kỷ của trí tuệ, của nền 
kinh tế tri thức, đất nước Việt Nam tiến tới với sự thay đổi của nền kinh tế, xã hội 
và công nghệ cùng với nó là hình ảnh người công dân Việt Nam mới với trình độ 
học vấn cao, năng động, sáng tạo, có khả năng xử lý thông tin cao, có khả năng tự 
lựa chọn và giải quyết các vấn đề đặt ra trong cuộc sống, thích ứng với sự biến đổi 
không ngừng của xã hội, con người đã được đặt ra ở tầm cao mới, coi con người là 
vốn quý nhất, coi sự phát triển nguồn nhân lực con người là cuộc cách mạng trong 
bối cảnh thế giới đang biến động mạnh mẽ, cùng hợp tác, cùng cạnh tranh. Nguồn 
lực con người là số dân và chất lượng con người, bao gồm cả thể chất và tinh thần, 
sức khỏe và trí tuệ, năng lực và phẩm chất. Vì vậy, chúng ta phải tập trung chăm 
sóc, bồi dưỡng, đào tạo, phát huy sức mạnh của con người Việt Nam thành lực 
 1 hiệu quả cao trong quá trình chỉ đạo thực hiện chương trình giáo dục mầm non 
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục tai trường mầm non đang công tác. Đề tài có 
thể áp dụng rộng rãi cho đội ngũ quản lý trong ngành giáo dục mầm non.
 II. PHẦN NỘI DUNG
 1. Thực trạng nội dung cần nghiên cứu
 Chỉ đạo thực hiện chương trình giáo dục mầm non tại trường, bản thân tôi 
nhận thấy có những thuận lợi và không tránh khỏi những khó khăn sau:
 a. Thuận lợi:
 Trường được sự quan tâm giúp đỡ, chỉ đạo của các cấp lãnh đạo, chính quyền 
địa phương trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
 100% đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên trong trường có trình độ chuẩn trở 
lên, trình độ trên chuẩn đạt trên 85 %, yêu nghề, mến trẻ có nhiều sáng tạo trong 
công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
 Cơ sở vật chất, trang thiết bị của nhà trường cơ bản đáp ứng yêu cầu chăm 
sóc, giáo dục trẻ
 Cán bộ giáo viên có tinh thần trách nhiệm cao, đoàn kết nhất trí, biết giúp đỡ 
đồng nghiệp cùng tiến bộ, điều kiện công tác tương đối ổn định; giáo viên được 
giảng dạy được, dự đầy đủ các khoá bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ của ngành 
hàng năm.
 Việc thực hiện chương trình giáo dục mầm non trong những năm qua đội ngũ 
đã thực hiện tốt, biết cách xác định mục tiêu, nội dung, lòng ghép, tích hợp nội 
dung các lĩnh vực trong các hoạt động, thực hiện chuyên đề giáo dục lấy trẻ làm 
trung tâm, chuyên đề vận độngnên có nhiều thuận lợi trong việc thực hiện 
chương trình có bổ sung, sửa đổi theo Thông tư 28/2016/TT- BGDĐT
 Địa phương và cha mẹ học sinh đồng tình hưởng ứng cao khi trường triển 
khai kế hoạch thực hiện chuyên đề giáo dục như phát triển vận động, giáo dục lấy 
trẻ làm trung tâm.
 Nhà trường tổ chức hội thi “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung 
tâm”
 Tiếp tục thực hiện phong trào thi đua “Trường học thân thiện, học sinh tích 
cực”.
 Năm học này, bậc học mầm non tiếp tục tổ chức hội thi “Xây dựng môi 
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” đây là dịp để nhà trường tổ chức thục hiện 
tốt nội dung nay.
 b. Khó khăn:
 Trường có đội ngũ giáo viên, nhân viên đông với trình độ, độ tuổi không đồng 
đều, một số giáo viên còn nặng về việc thực hiện theo chương trình củ, chưa linh 
động, chủ động, sáng tạo trong việc xây dựng các hoạt động. Một số giáo viên tuổi 
đời, tuổi nghề còn nhỏ, kinh nghiệm giảng dạy còn non, kỷ năng, nghiệp vụ sư 
phạm còn nhiều hạn chế chưa đáp ứng được yêu cầu thực hiện chương trình giáo 
dục mầm non hiện nay.
 Trường có nhiểu điểm lẻ, điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường còn hạn chế, 
các phòng học đã xuống cấp, số lượng cháu trong mỗi lớp quá tải nên khó khăn trong 
việc tổ chức các nội dung, các hoạt động, tạo môi trường giáo dục, đầu tư cơ sở vật 
chất và trang thiết bị phục vụ chương trình giáo dục.
 3 của các đoàn thể, ban nghành, các cuộc họp phụ huynh theo các nội dung thực hiện 
chương trình để tăng cường các điều kiện, trang thiết bị cơ bản để phục vụ thực 
hiện chương trình...
 Kết hợp với các đồng chí trong ban giám hiệu nhà trường cùng với các tổ 
trưởng, tổ phó và một số giáo viên nồng cốt tiến hành xây dựng kế hoạch chỉ đạo 
thực hiện chương trình phù hợp với từng độ tuổi. Thực tế, lúc đầu chúng tôi gặp rất 
nhiều lúng túng khi xây dựng kế hoạch giáo dục năm học của từng khối về cách 
xác định mục tiêu, lựa chọn các nội dung vào đưa vào hoạt động học, các giờ sinh 
hoạt. Chúng tôi vừa xây dựng, vừa nghiên cứu, học hỏi các đơn vị bạn, tham mưu 
ý kiến để được chuyên môn, phòng giáo dục giúp đỡ, góp ý, thì tiếp tục xây dựng 
bổ sung kế hoạch, tổ chức thực hiện và bổ sung điều chỉnh kế hoạch khi nhận thấy 
chưa phù hợp. Trước hết là xây dựng dự kiến các chủ đê và thời gian thực hiện: Dự 
kiến thực hiện nội dung chương trình theo 9 chủ đề, mỗi chủ đề không quá 4 tuần 
và thực hiện chương trình 35 tuần. Dựa vào dự kiến các chủ đề và thời gian thực 
hiện, xây dựng kế hoạch năm, xác định rõ mục tiêu, nội dung, các hoạt động của 
từng độ tuổi, đảm bảo trong hoạt động học của các lĩnh vực đủ 175 tiết, trong đó có 
các nội dung phát triển chương trình phù hợp với tình hình của địa phương như 
đưa nội dung hát dân ca Hò khoan Lệ Thủy, Lễ hội đua thuyền truyền thống trên 
sông Kiến Giang, sản xuất và thu hoạch lúa trên quê hương...vào các hoạt động 
trong chương trình phù hợp từng độ tuổi, từng lớp. Khi đã có kế hoạch năm, tiến 
hành xây dựng kế hoạch hoạt động học theo thời gian các tháng trong năm (9 
tháng), cụ thể hóa số lượng các nội dung của từng lĩnh vực đảm bảo số tiết theo kế 
hoạch năm. Mỗi giáo viên có một bộ kế hoạch chỉ đạo chương trình của nhà 
trường, hướng dẫn giáo viên dựa vào kế hoạch nhà trường để xây dựng kế hoạch 
giáo dục thực hiện chương trình phù hợp của lớp mình. Kế hoạch giáo viên gồm kế 
hoạch năm, tháng, chủ đề, kế hoạch tuần, ngày. Trong khi thực hiện chương trình, 
nếu ở những nội dung nào, lĩnh vực nào chưa phù hợp thì ban giám hiêu, giáo viên 
tiếp tục bổ sung, điều chỉnh kế hoạch chương trình cho phù hợp.
 Có kế hoạch cụ thể, rõ ràng nên trong quá trình chỉ đạo thực hiện chương trình 
đã tháo gỡ được những khó khăn, nắm bắt được những thiếu sót để bổ sung kịp 
thời và hướng dẫn đội ngũ thực hiện tốt chương trình. Tập trung được nhiều nguồn 
vốn đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm các trang thiết bị để khắc phục về cơ 
sở vật chất, trang thiết bị dạy học, sân chơi, bãi tập, cảnh quang sư phạm nhà 
trường phục vụ tốt các nội dung chương trình theo tinh thần giáo dục lây trẻ làm 
trung tâm. Nhà trường đã xây dựng được kế hoạch chỉ đạo chương trình phù hợp 
hợp và theo đứng hướng dẫn các cấp, giáo viên đã biết cách xây dựng kế hoạch và 
thực hiện tốt các nội dung chương trình theo nội dung chỉnh sửa, bổ sung Thông tư 
28/2016/TT - BGDĐT. Tạo điều kiện phát huy năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư 
phạm và tính chủ động sáng tạo của mỗi cô giáo nhằm đáp ứng ngày càng cao về 
đổi mới nội dung chương trình đào tạo trong điều kiện hội nhập hiện nay.
 2.2.Hướng dẫn cho đội ngũ nắm được những sửa đổi, bổ sung nội dung 
chương trình giáo dục mầm non
 Muốn đội ngũ thực hiện tốt chương trình thì phải giúp đội ngũ nắm bắt được 
nội dung chương trình. Để thực hiện được vấn đề này, là một phó hiệu trưởng phụ 
trách chuyên môn hơn ai hết là phải nắm bắt, hiểu rõ chuyên môn, nghiệp vụ mới 
 5 tiêu từng chủ đề, xây dựng môi trường, kế hoạch cụ thể của từng hoạt động. Phải 
hướng dẫn trực tiếp, trao đổi từng giáo viên thì trước hết phải hiểu rõ từng giáo 
viên như trình độ chuyên môn, năng lực, kiến thức, kỷ năng, cá tính, sở trường 
trong từng hoạt động, hoạt động nào còn hạn chế hay yếu kém về kỹ năng thiết kế 
hoạt động, kỹ xảo, phương pháp, về năng lực quản lý lớp học, năng lực tổ chức các 
hoạt động giáo dục... và nhất là năng lực sư phạm, từ đó mới có biện pháp bồi 
dưỡng thích hợp cho từng đối tượng. Để có một giáo án có chất lượng thì người 
soạn bài phải xác định được mục đích yêu cầu của đề tài, từ đó tìm ra phương pháp 
cho phù hợp. Giáo viên nào còn yếu về năng lực soạn bài thì phải tìm hiểu nguyên 
nhân cụ thể:
 Ví dụ:
 + Giáo viên chưa biết phương pháp soạn (thường là giáo viên mới)
 + Chưa xác định được mục đích yêu cầu của bài
 + Phương pháp biện pháp đề ra trong bài soạn chưa chính xác, chưa hợp lý.
 Để nắm bắt được các nội dung trên, tôi thường xuyên kiểm tra uốn nắn kịp 
thời, cho giáo viên cách soạn, phân công cho tổ chuyên môn kèm cặp. 
 Tổ chức kiểm tra hồ sơ, nhận xét cụ thể từng giáo viên để giáo viên học tập 
những bộ hồ sơ tốt.
 2.4. Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ
 Để nâng cao chất lượng thực hiện chương trình thì điều không thể bỏ qua đó 
là công tác bồi dưỡng đội ngũ. Nhưng bồi dưỡng được đội ngũ bản thân tôi phải 
nắm bắt, hiểu rõ chuyên môn, nghiệp vụ mới bồi dưỡng được cho đội ngũ có hiệu 
quả được nên nghiên cứu, chắt lọc và vận dụng phù hợp với điều kiện thực tế của 
nhà trường, tôi đã nghiên cứu các sách bồi dưỡng dành cho cán bộ quản lí và giáo 
viên qua hàng năm, ghi chép và khắc sâu những điểm mới, sự thay đổi các nội 
dung, sách bồi dưỡng thường xuyên và các tài liệu khác có liên quan. Sau đó tôi đề 
xuất với lãnh đạo nhà trường và xây dựng kế hoach bồi dưỡng chuyên môn cho đội 
ngũ, tham gia các buổi tập huấn chuyên môn, hội thảo do ngành tổ chức, tích cực 
xây dựng ý kiến, và điều chỉnh kế hoạch sau khi có công văn chấn chính về công 
tác bổ sung chương trình, tổ chức bồi dưỡng ngay những điều cần bổ sung, điều 
chỉnh, hướng dẫn cụ thể các loại hồ sơ của từng đồng chí trong từng nội dung và đi 
vào thực hiện, kiểm tra chấn chỉnh những tồn tại của trường, giáo viên còn gặp 
phải. Tôi tổ chức bồi dưỡng cho đội ngũ dưới nhiều hình thức: Kiểm tra, giám sát, 
trao đổi, lắng nghe ý kiến trong toàn thể đội ngũ. Có những vấn đề tôi trao đổi với 
các đồng chí trong ban giám hiệu nhà trường phụ trách các điểm trường, các khối 
để các đồng chí đó trao đổi, bồi dưỡng thêm cho đội ngũ. Tôi thường xuyên học 
hỏi các đơn vị bạn để nắm bắt được các thông tin, học hỏi thêm kinh nghiệm trong 
chuyên môn cũng như kiến thức cần bồi dưỡng cho đội ngũ. Bản thân tôi luôn tìm 
hiểu các vấn đề có liên quan đến chương trình, phát triển chương trình qua mạng 
một cách thường xuyên để kịp thời chấn chỉnh, có kế hoạch thực hiện nhằm năng 
cao về chất lượng. Đưa các nội dung thực hiện chương trình vào trong nội dung 
sinh hoạt chuyên môn hàng tháng. Trong năm qua, bản thân tôi đã học hỏi thêm 
được nhiều kiến thức về những nội dung bổ sung, điều chỉnh chương trình GDMN 
theo TT 28/2016, chỉ đạo, bồi dưỡng đội ngũ nắm chắc nhiều kiến thức như: nội 
dung bổ sung, chỉnh sửa về chương trình, cách xây dựng tổ chức các hoạt động 
 7