Sáng kiến kinh nghiệm Giải pháp vận dụng phương pháp giáo dục STEAM trong tổ chức một số hoạt động giáo dục trẻ ở trường mầm non

 ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN VĨNH BẢO
 TRƯỜNG MẦM NON VINH QUANG
 BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN
Giải pháp vận dụng phương pháp giáo dục STEAM trong tổ chức một 
 số hoạt động giáo dục trẻ ở trường mầm non
 Tác giả: Bùi Thị Luyện
 Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm mầm non
 Nơi công tác: Trường mầm non Vinh Quang
 ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN VĨNH BẢO
 TRƯỜNG MẦM NON NHÂN HÒA
 Ngày 12 tháng 01 năm 2023 Với diện tích và khuôn viên của trường rộng rãi, thoáng mát rất phù hợp 
cho các hoạt động khám phá, trải nghiệm cho trẻ. 
 Về cá nhân tôi được cử đi tham gia lớp tập huấn ứng dụng phương pháp 
giáo dục STEAM Sở Giáo dục và đào tạo tổ chức 
 Nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn cho 
giáo viên về cách tích hợp phương pháp STEAM gần gũi, thân thiết và đạt hiệu 
quả với trẻ, về chuyên môn nghiệp vụ
 Nhà trường đã mời giáo viên chuyên gia giảng dạy về phương pháp giáo 
dục STEAM tập huấn cho giáo viên. Bản thân phần nào hiểu về phương pháp 
và đã tích hợp phương pháp với mục đích “Học qua chơi, lấy trẻ làm trung tâm.
 + Nhược điểm 
 Những giải pháp đã áp dụng còn hạn chế vì bản thân còn ít kinh nghiệm 
khi thực hiện các biện pháp, do vậy tính sáng tạo trong các biện pháp còn hạn 
chế.
 Phương pháp giáo dục STEAM là phương pháp mới trẻ mới tiếp xúc với 
phương pháp này nên còn bỡ ngỡ, chưa có sự chủ động, còn lúng túng, chưa có 
phản ứng nhanh. 
 Phương pháp giáo dục tiên tiến STEAM là một phương pháp mới tôi còn 
đang vừa thực hiện vừa học hỏi, mới được tiếp cận với phương pháp này nên 
chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc thiết kế và tổ chức hoạt động và một số 
trò chơi học tập cho trẻ do vậy chưa đưa nhiều hoạt động khám phá cho trẻ được 
trải nghiệm 
 Tôi nhận thấy lớp mình đa số trẻ còn vụng về kỹ năng và khả năng biện 
luận còn hạn chế chưa có nhiều sáng tạo, khả năng làm việc nhóm chưa tập 
chung cao. Qua khảo sát tại lớpcác kĩ năng và khả nămg thấp.
 Các kĩ Tổng số Trước khi áp dụng giải pháp
 năng trẻ được Đạt Chưa đạt 
 khảo sát SL % SL %
Tư duy 26 6 23 20 77
sáng tạo
Làm việc 26 10 38,4 16 61,5
nhóm 
Biện luận 26 7 27 19 73
giải thích
 Giải quyết 26 5 19,2 21 80,8
tình huống 
Sự tự tin 26 8 30,7 18 69,2 Toán học, Nghệ thuật. Với mục tiêu hướng đến trẻ ứng dụng phương pháp giáo 
 dục STEAM trẻ được tiếp thu kiến thức thông qua khám phá thực hành từ thực 
 tiễn. Trẻ tiếp thu kiến thức từ một sự vật hiện tượng trẻ được sáng tạo từ đó 
 trẻ đúc rút được kinh nghiệm kiến thức kĩ năng cho bản thân đảm bảo quan 
 điểm lấy trẻ làm trung tâm do Bộ Giáo dục chỉ đạo. Do vậy bản thân tôi hiểu 
 rõ ý nghĩa, lợi ích của phương pháp đem lại cho trẻ, lựa chọn, áp dụng những 
 yếu tố phù hợp với lứa tuổi mình đảm nhận từ đó lựa chọn các hoạt động tổ 
 chức phù hợp và đạt hiệu quả giáo dục. 
 Khi được học tập tham gia các buổi tập huấn học tập STEAM do các 
 chuyên gia STEAM đào tạo và hướng dẫn, tôi nhận thấy để ứng dụng được 
 phương pháp này vào hoạt động khám phá cho trẻ thì bản thân giáo viên phải 
 có vốn kiến thức xã hội rất lớn và có khả năng ứng dụng công nghệ, khả năng 
 linh hoạt đưa ra các tình huống có vấn đề gợi ý cho trẻ khám phá và tìm hiểu 
 .Giáo viên không chỉ kết hợp hài hòa các ứng dụng mà còn giúp trẻ được sử 
 dụng các kiến thức công nghệ một cách bài bản và chuyên nghiệp.
 ( Ảnh minh họa 1, 2 , 3) 
 Tôi cảm thấy đây là một phương pháp có nhiều hình thức kết hợp rất hay 
 và sáng tạo. Tôi đã tham mưu với Ban Giám Hiệu nhà trường những giáo viên 
 được tập huấn bài bản nên triển khai lại cho nhiều giáo viên khác trong trường 
 học hỏi chia sẻ về phương pháp mới này qua những buổi sinh hoạt chuyên 
 môn.
 Ngoài ra tôi còn tích cực nghiên cứu sách báo, sưu tầm các loại tài liệu, 
 xem các kênh truyền hình, truy cập mạng để có vốn kiến thức về STEAM được 
 đầy đủ và phong phú để ứng dụng vào các hoạt động cho trẻ mẫu giáo được tốt 
 hơn. Tôi luôn không ngừng học hỏi trao dồi kiến thức phương pháp tiên tiến 
 trong hoạt động giáo dục đồng thời để đáp ứng được nhu cầu giáo dục ngày 
 càng cao của xã hội 
 Giải pháp 2. Xây dựng lập kế hoạch
 Lập kế hoạch là quá trình xây dựng các mục tiêu và là cách tốt nhất để thực 
hiện các mục tiêu đã đề ra. Không lập kế hoạch chúng ta sẽ không biết định 
hướng nội dung sẽ thực hiện sắp tới và thực hiện những gì như thế nào và phân 
chia thời gian hợp lý phù hợp. Vậy nên việc lập kế hoạch là rất quan trọng, và 
cũng cần phải có kĩ năng lập kế hoạch đảm bảo đúng chương trình giáo dục 
khung của Bộ Giáo dục và thiết kế ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM 
vào bài dạy cho hợp lý để đạt được hiệu quả. Với lứa tuổi mầm non việc lập kế 
hoạch phải dựa kế hoạch năm, kế hoạch chủ đề, với địa điểm tổ chức hoạt động. 
Năm học này tôi được phân công phụ trách lứa tuổi mẫu giáo lớn (5-6 tuổi) căn 
cứ dựa vào nội dung kế hoạch giáo dục cho từng lứa tuổi. Tôi đã mạnh dạn ứng 
dụng phương pháp giáo dục STEAM đưa Dự án STEAM vào các chủ đề cụ thể 
là tôi đã xây dựng dự kiến các dự án lên kế hoạch để thực hiện. Khi thực hiện dự Chủ đề: Thế giới động vật: Khám phá quả trứng gà (5E), Quá trình phát 
triển của con gà, Thí nghiệm Sự chìm nổi của trứng 
 Thử nghiệm: Chơi bóc trứng 
 Chủ đề :Nước và hiện tượng tự nhiên: Khám phá tính chất của nước (5 E), 
Sự bốc hơi của nước
 Giải pháp 4: Tích hợp phương pháp giáo dục tiên tiến STEAM vào 
hoạt động khác cho trẻ ( hoạt động tạo hình, Hoạt động âm nhạc, ngoài 
trời, góc, các hoạt động thử thách STEAM)
 Và cùng với việc ứng dụng bài học 5E cho hoạt động khám phá thì tôi 
cũng thực hiện một số bài học thực hiện chu trình thiết kế kĩ thuật EDP ở một 
số tiết chế tạo sản phẩm . Chu trình thiết kế kỹ thuật EDP là một quá trình mà 
nhóm trẻ (nhóm kỹ sư nhí) tiến hành khi giải quyết một vấn đề, nhiệm vụ nào đó 
trong quá trình học tập là cơ hội trẻ “làm việc nhóm” và “thiết kế” nên cô giáo là 
làm thế nào để khuyến khích trẻ làm việc cùng nhau, lắng nghe, tôn trọng ý 
tưởng của các bạn khác, thống nhất chọn phương án thực. Trẻ trả lời câu hỏi có 
vấn đề đưa ra ý tưởng lên kế hoạch sau đó vẽ thiết kế và thực hiện chết tạo sản 
phẩm khi chế tạo sản phẩm và trẻ chia sẻ thuyết trình biện luận , suy luận về sản 
phẩm của mình vừa thực hiện theo nhóm và chia sẻ kết quả của mình trong quá 
trình làm giúp trẻ phát huy kĩ năng giao tiếp, tư duy biện luận trẻ rất thích thú . 
Chu trình thiết kế kĩ thuật EDP bao gồm các bước ( Hỏi, tưởng tượng, lên kế 
hoạch, thực hiện, chia sẻ kết quả) tôi lựa chọn 1 số đề tài thực hiện chu trình 
EDP
 Ví dụ : - Chủ đề Gia đình: Làm khung ảnh gia đình 
 (Hình ảnh minh hoạ 8)
 Chủ đề Nghề nghiệp: Làm mũ ông già nôel ( ngày Giáng sinh )
(Hình ảnh minh hoạ 9 )
 Ví dụ ở tiết học âm nhạc tôi đã cho trẻ vận động kết hợp với tiết tấu nhạc 
 Trò chơi vận động và tiết tấu : Trẻ Đi vòng tròn xung quanh giữa lớp đặt các 
vòng thể dục nhỏ trẻ vừa gõ tiết tấu theo nhạc vừa vận động nhẩy vào vòng tròn 
theo đúng tiết tấu nhạc yêu cầu của cô. Hay vận động âm nhạc với 1 tờ giấy ....
 Với điều kiện thực tế thuận lợi trường tôi có một môi trường thiên nhiên 
ngoài trời rộng vô cùng hấp dẫn tôi đã khai thác các hoạt động ngoài trời để lồng 
ghép ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM. Không dừng lại ở những nội 
dung quan sát đã được lên kế hoạch tôi luôn suy nghĩ để tạo ra cơ hội cho trẻ 
được trải nghiệm với những trò chơi kết hợp phương pháp STEAM và linh động 
trong việc đưa ra các tình huống cho trẻ trải nghiệm phù hợp điều kiện thực tế 
và nắm thông tin ở môi trường xunh quanh 
 Ví dụ : Quan sát cây mít 
-Trong giờ hoạt động ngoài trời Quan sát Cây mít tôi đã ứng dụng STEAM - Ngoài ra ở hoạt động góc tôi cũng tạo môi trường nguyên vật liệu đa 
dạng phong phú , môi trương gợi mở để trẻ hoạt động các trò chơi ứng dụng 
phương pháp giáo dục theo hướng ứng STEAM tại tất các góc trong lớp trẻ hoạt 
động tạo ra sản phẩm bằng các kiến thức và kĩ năng mà trẻ được học. Cô là 
người hướng lái những thử thách STEAM
 Ví dụ: Góc nghệ thuật : Làm cây xanh đứng được 
 Trẻ phải lựa chọn nguyên liệu thực hiện các thao tác từ vẽ lá đo cắt, dán bấm 
 gim , xếp chồng lõi chỉ, gắn dính lá cây để tạo ra cái cây đứng được, trang trí 
 cho cây .. đây cũng là 1 trong những thử thách trong STEAM 
 Giải pháp 5 : Xây dựng môi trường giáo dục STEAM
 Xây dựng môi trường giáo dục. Môi trường là người thầy thứ 3 của trẻ để 
tạo được môi trường tích cực cho trẻ được trải nghiệm được thực hành đươc học 
tập vui chơi mọi lúc mọi nơi. Xác định được tầm quan trọng của việc xây dựng 
môi trường tôi đã xây dựng môi trường như sau: Nhà trường đã xây dựng 1 
phòng học STEAM rộng trang thiết bị phòng STEAM các giá góc hiện đại 
cùng một số đồ dùng khác. Còn phần nguyên vật liệu cách đây 2 năm chúng tôi 
đã được biết đến STEAM và cũng đã biết được STEAM trẻ được hoạt động với 
những đồ dùng nguyên liệu gì do vậy tôi đã sưu tầm thu thập tất cả các nguyên 
vật liệu từ các nguồn như gia đình từ phụ huynh, phát động các con thu gom 
phế liệu tại gia đình đem đến lớp cho cô, và tôi cũng đã liên hệ với phụ huynh 
xin được các đồ dùng gia dụng của gia đình. Các nguyên vật liệu tự nhiên cành 
cây củi khô, hột hạt .... chúng tôi đã lên kế hoạch đi đến những nới xa để thu 
thập nguyên liệu .Do vậy kho nguyên liệu cho trẻ của phòng STEAM rất phong 
phú đa dạng hơn,
 Môi trường ngoài lớp học cũng được giáo viên thiết kế các trò chơi vận 
động có kết hợp phương pháp STEAM thổi bóng sang cốc, bịt mắt đi trên dây 
..Trò chơi ngoài trời cũng được đảm bảo an toàn cho trẻ các khu vực chơi được 
trò chơi đa dạng phong phú bố trí hợp lí với các trò chơi thu hút trẻ và mang tính 
trải nghiệm thử thách trong STEAM 
 Phòng học STEAM cũng được sắp xếp bố trí tranh thiết bị đồ dùng theo 
 Nguyên tắc sắp xếp: Các đồ dùng, nguyên vật liệu phải được sắp xếp phải 
hấp dẫn, thu hút trẻ chơi; có tính kích thích, gợi mở, cuốn hút trẻ tò mò khám 
phá. Đảm bảo an toàn. Sắp xếp hợp lí cần có 3 khu vực: 
 + Giá để nguyên vật liệu, học liệu; Nơi trẻ chế tạo và trải nghiệm tạo ra sản 
phẩm; Nơi trưng bày sản phẩm. Góc chơi sắp xếp khoa học, dễ quản lý, bảo 
quản và thuận tiện vệ sinh. Cần sắp xếp góc chơi theo góc nhìn của trẻ (độ cao 
vừa phải để trẻ dễ thao tác với đồ dùng trong góc) các sự vật hiện tượng đã quan sát, tiếp xúc. Trẻ tiếp thu kiến thức từ việc tìm 
hiểu thực hành cụ thể và đưa ra kết luận kết quả trong quá trình làm rát ra kinh 
nghiệm . 
 Tôi vận dụng phương pháp STEAM với tất cả các hoạt động để kích thích 
sự phát triển của trẻ ở mọi lĩnh vực vừa vui chơi vừa học tâp “ Chơi vui vẻ học 
thông minh” ở mọi lúc mọi nơi để trẻ sẽ có kĩ năng có phản ứng nhanh tư duy 
nhanh đáp ứng với nhu cầu của hội của công đân Thế Kỉ 21 (4C) Tư duy phản 
biện, tư duy sáng tạo, giao tiếp, hợp tác)
 III.2.2. Tính sáng tạo
 Trẻ được tự tìm hiểu khám phá kiến thức thông qua việc trải nghiệm làm 
việc theo nhóm, phát huy tình đoàn kết và thực hành thật trẻ được chủ động sáng 
tạo và chủ động chia sẻ từ đó tiếp thu kiến thức đầy đủ chính xác và sâu hơn 
nhớ lâu hơn. 
 Thường xuyên đổi mới thay đổi cách vào bài không chỉ là hát bài hát hay 
đọc bài thơ ... mà tôi nêu ra những vẫn đề mà trẻ được nhìn thấy trẻ muốn khám 
phá và các tình huống thật từ cuộc sống hàng ngày để trẻ đưa ra câch giải quyết 
vấn đề là thưc hành với vấn đề đó. 
 Ở hoạt động chế tạo ra sản phẩm STEAM theo chu trình kĩ thuật EDP. 
Sản phẩm tạo ra từ phương pháp STEAM có tính ứng dụng cao. Chế tạo ra sản 
phẩm theo quy trình thiết kế ( Có bản thiết kế) Sản phẩm đa dạng về mẫu mã 
chất liệu và cách làm tính sáng tạo cao .
 Nguyên vật liệu nhiều đa dạng nguyên vật liệu thiên nhiên cành cây gỗ 
cắt ra ...và tận dụng những đồ dùng từ trong gia đình máy sấy tóc , cân ,, .. và 
một số đồ dùng gần gũi mà trẻ thích dùng thích được trải nghiệm để thu hút trẻ 
 III.3. Phạm vi ảnh hưởng khả năng áp dụng sáng kiến 
 1. Phạm vi ảnh hưởng 
 Giáo dục STEAM giúp trang bị cho học sinh những kiến thức toàn diện 
về khoa học giúp trẻ hình thành và phát triển năng lực giải quyết vấn đề. giúp 
người học có được phong cách học tập khám phá, sáng tạo các hoạt động mang 
tính thực hành và trải nghiệm gắn liền với thực tiễn cuộc sống hướng tới phát triển 
các kỹ năng của công dân trong thế kỷ 21 có tính hệ thống và kết nối kiến thức giữa 
các bài học. Giáo dục STEAM tạo ra cho trẻ một môi trường để thỏa mãn trí tò 
mò và kích thích hứng thú nhận thức của trẻ. Những trải nghiệm từ STEAM 
đem lại vừa kích thích trí tò mò, vừa nuôi dưỡng óc khám phá của trẻ.phù hợp 
với đặc điểm nhận thức cảm tính của trẻ mầm non. Đặc điểm tư duy của trẻ 
mầm non là tư duy trực quan, trẻ chỉ nhận thức được sự vật khi được tri giác 
chúng với tất cả các giác quan của mình. trẻ học về tất cả những gì diễn ra xung 
quanh, ngay trong chính cuộc sống thực. Trẻ học không chỉ để ghi nhớ và trả