SKKN Các biện pháp tổ chức trò chơi dân gian nhằm phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi ở trường mầm non

 CÁC BIỆN PHÁP TỔ CHỨC TRÒ CHƠI DÂN GIAN NHẰM PHÁT TRIỂN VẬN ĐỒN CHO TRẺ MẪU GIÁO 3 – 4 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON 1: Đặt vấn đề Hiện nay nhà nước ta đang hướng tới xây dựng nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp, dạy tốt, học tốt, quản lý ,có cơ cấu và giáo dục hợp lý. Đối với giáo dục mầm non thì giúp trẻ phát triển thể chất, tình cảm, hiểu biết, thẩm mỹ, hình thành các yếu tố đầu tiên của nhân cách. Còn đối với giáo dục phổ thông tâp trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực, bên cạnh đó chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống. Và để thực hiện được mục tiêu mà nhà nước đã đề ra thì chúng ta cần thực hiện tốt ngay từ bậc mầm non. Đối với trẻ em hoạt động vui chơi chính là hoạt động chủ đạo của trẻ,trẻ em không chỉ cần được chăm sóc sức khoẻ, được học tập, mà quan trọng nhất trẻ cần được thoả mãn nhu cầu vui chơi. Xuất phát từ vai trò quan trọng của hoạt động vui chơi đối với trẻ, tôi thấy việc tổ chức cho trẻ các trò chơi là một việc làm cần thiết và rất có ý nghĩa đặc biệt là các trò chơi dân gian. Di sản văn hoá truyền thống Việt Nam có nhiều loại hình khác nhau, trong đó có thể nói, trò chơi dân gian cũng là một di sản văn hoá quý báu của dân tộc. Nó được kết thành từ quá trình lao động và sinh hoạt, trong đó tích tụ cả trí tuệ và niềm vui sống của bao thế hệ người Việt xưa. Đặc biệt đối với trẻ em, trò chơi dân gian với những chức năng đặc biệt của nó đã mang lại cho thế giới trẻ thơ nhiều điều thú vị và bổ ích, đồng thời thể hiện nhu cầu giải trí, vui chơi, quyền được chia sẻ niềm vui của các em với bạn bè, cộng đồng. Nó làm cho thế giới xung quanh các em đẹp hơn và rộng mở; tuổi thơ của các em sẽ trở thành những kỉ niệm quý báu theo suốt cuộc đời, làm giàu nguồn tình cảm và trí tuệ cho các em. “Trò chơi dân gian” không chỉ chắp cánh cho tâm hồn trẻ, giúp trẻ phát triển tư duy, sáng tạo, mà còn giúp các em hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình, quê hương, đất nước. na nu nống”, “Chi chi chành chành”, “Lộn cầu vồng”, “Tập tầm vông” “Cắp cua” + Còn đối với trẻ mẫu giáo nhỡ và lớn (4 – 5 tuổi) khả năng chú ý và khả năng của trẻ đã được nâng lên nhiều so với ở lứa tuổi mẫu giáo bé (3 – 4 tuổi), vì vậy chúng ta cần lựa chọn những trò chơi có luật chơi, những trò chơi dài và khó hơn như: “Thả đỉa ba ba”, “Chuyền thẻ”. “Cướp cờ”, “Rồng rắn lên mây. Đối tượng nghiên cứu của tôi là trẻ mẫu giáo bé (3 – 4 tuổi) chính vì khi chọn các trò chơi dân gian nhằm phát triển vận động cho trẻ tôi dựa và các tiêu chí sau. - Trò chơi đơn giản, ngắn, luật chơi dễ hiểu. - Đồ chơi phục vụ trò chơi dễ tìm. - Trò chơi giúp trẻ củng cố và phát triển kỹ năng vận động của trẻ. - Trò chơi thu hút được sự chú ý và tham gia của trẻ. - Trò chơi phải có sự tham gia của nhóm, lớp. Dựa trên những tiêu chí trên tôi quyết định chọn những trò chơi sau để giúp trẻ mẫu giáo bé 3 – 4 tuổi phát triển vận động: “Dung dăng dung dẻ”, “Chi chi chành chành”, “Lộn cầu vồng”, “Tập tầm vông” “Cắp cua”. 2.1.1 Khái niệm. Trên thế giới này không một dân tộc nào lại không có những trò chơi riêng cho trẻ em mình. Bởi vì tất cả mọi trẻ đều cần chơi để lên. Ngay từ thời xa xưa, trẻ em Việt Nam đã được đáp ứng nhu cầu chơi, nhu cầu vận động của mình qua trò chơi dân chơi, trò chơi dân gian đã được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, từ vùng này sang vùng khác, như một hiện tượng văn hóa dân tộc. Và chúng ta khó mà tìm ra tác giả của các trò chơi dân gian và xác định được ngày tháng ra đời của chúng vì bởi lẽ chúng ta “trò chơi dân gian” học thuộc lời ca, nắm vững cách chơi, luật chơi, chọn được địa điểm tổ chức trò chơi mà một số trò chơi còn đòi hỏi phải chuẩn bị dụng cụ chơi như trò chơi “Tập tầm vông” thì cần chuẩn bị hạt cho trẻ chơi. Khi nắm vững các đặc điểm và yêu cầu trên thì ta có thể tự tin để tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ. 2.2 Một số vấn đề phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi 2.2.1 Khái niệm Vận động là quá trình hoạt động, di chuyển của cơ thể. Vận động làm cho các cơ bắp và toàn bộ cơ thể hoạt động, do đó tăng cường hoạt động của hệ hô hấp, hệ tuần hoàn, tăng cường sự trao đổi chất, giúp cho cơ thể lớn lên. 2.2.2 Đặc điểm vận động của trẻ 3- 4 tuổi - Có khả năng đi bằng mũi chân, đứng bằng 1 chân, đi xe đạp 3 bánh . - Xếp được 6 tới 9 khối chồng lên nhau. Bắt bóng. - Trẻ có thể tự mặc đồ. - Trẻ có khả năng leo trèo - Trẻ có thể giữ được 3 đồ vật nhỏ cùng một lúc - Trẻ đã có thể giữ một cây bút chì màu hoặc bút chì ở giữa các ngón tay của mình và viết nguệch ngoạc trên giấy (kỹ năng vận động của trẻ đã có sự khéo léo) - Trẻ có thể bật nút hoặc tháo nút chai. - Trẻ đã có được sự cân bằng và phối hợp nhuần nhuyễn các kỹ năng vận động của một cơ thể trưởng thành. Trẻ lúc này đã có thể đi bộ, chạy nhảy, đánh đu, tự tin bước những bước chân dài hơn, đi lên đi xuống cầu thang mà không cần giữ tay vịn. - Cuối năm 4 tuổi trẻ đã có thể vận động toàn thân, hoặc làm các động tác phức tạp như nhảy dây, đá cầu. Các ngón tay cử động chậm hơn so với sự vận động toàn thân, nhưng phần lớn trẻ 4 tuổi đã có thể thực hiện các động tác nắn, vẽ hay bóp một cách thành thạo. - Sự xuất hiện động cơ hành vi:Ở tuổi mẫu giáo bé có một sự biến đổi căn bản trong hành vi đó chính là chuyển từ hành vi bột phát sáng hành vi mang tính xã hội( hay còn được gọi là hành vi mang tính nhân cách). Về sau trong hành vi của trẻ có sự biến đổi quan trọng đó là sự nảy sinh động cơ, lúc đầu động cơ còn đơn giả và mờ nhạt => Ở lứa tuổi mẫu giáo, tâm sinh lý của trẻ có sự thay đổi lớn, vì vậy chúng ta phải giúp trẻ bắt kịp với sự thay đổi đó . 3. Các biện pháp. 3.1. Cơ sở để xây dựng các biện pháp: Để xây dựng được các biện pháp trước tiên cần căn cứ và điều kiện thực tế tại các trường mầm non: - Dựa vào độ tuổi của đối tượng nghiên cứu. - Căn cứ vào vào tình hình thực tế của các trường mầm non, của từng địa phương để đưa ra các biện pháp cho phù hợp. - Số lượng trẻ thực nghiệm. địa điểm để thực hiện. - Địa điểm tổ chức trò chơi và các phương tiện để tổ chức trò chơi. 3.2. Các biện pháp sử dụng trò chơi dân gian nhằm phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo 3 -4 tuổi ở trường Mầm non 3.2.1 Biện pháp 1:Dạy trẻ thuộc lời ca * Mục đích sử dụng biện pháp - Giúp trẻ hứng thú khi tham gia vào trò chơi. - Làm cho không khí của buổi chơi vui vẻ, nhộn nhịp. - Học thuộc lời ca giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, tăng thêm vốn từ. - Giúp trẻ phát triển khả năng ghi nhớ và tư duy. * Cách tiến hành: - Trò chơi “Dung dăng dung dẻ” “Dung dăng dung dẻ Dắt trẻ đi chơi Tới ngõ nhà trời Lạy cậu lạy mợ Cho cháu về quê Cho dê đi học Cho cóc ở nhà Cho gà bơi bếp Xì xà xì xụp Ngồi thụp xuống đất” Số lượng trẻ tham gia vào trò chơi từ 5 đến 7 trẻ Cách chơi: Trẻ sẽ cầm tay nhau theo hàng ngang, vừa đi vừa đọc lời ca, chân bước tay vung nhịp nhàng theo lời ca.Cứ như thế cho đến từ cuối cùng thì tất cả ngồi xuống và trò chơi lại tiếp tục. Với trò chơi này, số lượng trẻ tham gia chơi theo nhóm, chính vì vậy trò chơi này tôi sẽ tổ chức tại lớp học, không cần không gian quá lớn trẻ cũng đã có thể chơi được trò chơi này. Trò chơi “ Lộn cầu vồng” “ Lộn cầu vồng Nước trong nước chảy Có cô mười bảy Có chị mười ba Hai chị em ta Con cóc nhảy ra Con gà ú ụ Nhà mụ thổi xôi Nhà tôi nấu chè Te hè cống rụt” Cách chơi: Năm, sáu trẻ ngồi sát nhau theo hàng ngang, chân duỗi thẳng. Tất cả cùng đọc lời ca, trong lúc đó một em lấy tay đập nhẹ vào chân từng người, cứ mỗi một từ thì tay đập vào một chân. Từ cuối cùng rơi vào chân ai thì người đó co chân lại. Đọc đi, đọc lại lời ca cho đến khi tất cả các chân đều co về hết. Trò chơi tiếp tục lại từ đầu. 2.2.3 Biện pháp 3: Động viên tất cả các trẻ tham gia vào trò chơi: * Mục đích của biện pháp - Thỏa mãn nhu cầu chơi của tất cả trẻ. - Trò chơi càng đông số lượng trẻ tham gia càng vui - Giúp trẻ vận động ngày một nhanh nhẹn, khéo léo. - Giúp trẻ tự tin, hòa đồng cùng với các bạn. - Giúp trẻ biết đoàn kết,nhường nhịn, giúp đỡ lẫn nhau. * Cách tiến hành: Chọn những trò chơi có thể chơi với số lượng trẻ chơi không giới hạn. yêu cầu tất cả trẻ trong lớp tham gia vào trò chơi. Trẻ nào còn rụt rè thì cô giáo cần động viên, khuyến khích trẻ tham gia vào trò chơi. Với những trò chơi có số lượng trẻ tham gia đông thì nên tổ chức 4. Kết luận Tài liệu tham khảo [1] Nguyễn Ánh Tuyết Trò chơi của trẻ em (2000) NXB Phụ Nữ [2] Nguyễn Ánh Tuyết Tâm lý học trẻ em lứa tuổi Mầm Non [3] TS Lê Thu Hương Tuyển chọn: Trò chơi, bài hát, thơ ca, truyện, câu đố NXB Giáo Dục Việt Nam [4] www.text.123doc.org