Sáng kiến kinh nghiệm Những biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ văn học

 Những biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi nâng cao
 khả năng cảm thụ văn học
 Phần I
 PHẦN MỞ ĐẦU
 Lý do chọn đề tài:
 Các tác phẩm văn học là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với trẻ thơ 
nhất là lứa tuổi mẫu giáo. Nó đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu tiên về cuộc sống 
xung quanh. Văn học nuôi dưỡng và phát triển ở trẻ trí tưởng tượng, sáng tạo nghệ 
thuật. Vì vậy việc đem tác phẩm văn học đến cho trẻ là một việc rất quan trọng và 
cần thiết. Đối với trẻ mẫu giáo, quá trình được tiếp xúc với tác phẩm văn học phải 
từ dễ đến khó, từ dơn giản đến phức tạp, để từ đó trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ văn 
học của mình. Khả năng cảm thụ đó là sự phát triển trực tiếp của trẻ về các lĩnh 
vực: Nhận thức – ngôn ngữ - tình cảm xã hội. Tuy nhiên khi đưa tác phẩm đến cho 
trẻ đòi hỏi người giáo viên phải có những suy nghĩ sáng tạo và lựa chọn những tác 
phẩm hay phù hợp với lứa tuổi, có ý nghĩa giáo dục trẻ để từ đó đưa ra những
Người thực hiện: Huỳnh Thị Lan Phương –Trường mầm non Tư Thục Khai Trí 1 Phần II
 NỘI DUNG ĐỀ TÀI
I. Cơ sở lý luận:
 - Trường mầm non Tư Thục Khai Trí là một trường thuộc phường An Khê, 
Quận Thanh Khê, việc đầu tư hỗ trợ xây dựng về cơ sở vật chất phục vụ cho các 
hoạt động còn hạn chế, đồ dùng đồ chơi trang thiết bị phục vụ cho môn học đáp 
ứng chưa cao với chương trình đổi mới hiện nay. Vì vậy đứng trước khó khăn trên 
bằng vốn hiểu biết của mình tôi luôn tự học hỏi kinh nghiệm để tìm những sáng 
kiến hay, nhằm khắc phục khó khăn đó cho lớp tôi. Tôi đã dùng biện pháp kết hợp 
với trường, vận động phụ huynh học sinh ủng hộ cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi 
phục vụ cho việc giảng dạy và học tập cho môn học tốt hơn.
II. Những biện pháp:
 1. Khảo sát khả năng cảm thụ văn học của trẻ trên tiết học
 - Ngay từ đầu năm học. Tôi quan tâm tìm hiểu đến đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 
cũng như khả năng chú ý, tiếp thu bài của trẻ trong hoạt động làm quen với tác 
phẩm văn học do tôi và giáo viên đứng cùng lớp tổ chức. Qua quá trình giảng day 
tôi khảo sát khả năng cảm thụ văn học của trẻ thông qua việc kể cho trẻ nghe một 
câu truyện, hoặc đọc cho trẻ nghe một bài thơ ngắn. Sau đó cho từng trẻ nói lại nội 
dung câu chuyện, bài thơ. Kết quả đạt như sau:
 + 60% trẻ nhớ và nói được nội dung câu truyện , bài thơ.
Người thực hiện: Huỳnh Thị Lan Phương –Trường mầm non Tư Thục Khai Trí 3 - Để hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, dù là thơ hay truyện. Muốn 
đạt kết quả cao thì việc đầu tiên giáo viên phải chuẩn bị tốt đồ dùng dạy học, đồ 
dùng đẹp hấp dẫn sẽ thu hút sự chú ý của trẻ. Trước đây giáo viên thường sử dụng 
tranh minh hoạ làm đồ dùng chính trong hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm 
văn học. Song với hình thức đổi mới hiện nay, thời đại CNTT nên việc ứng dụng 
CNTT vào bài giảng mang lại kết quả rất cao.Biện pháp này luôn gây sự chú ý, tò 
mò cho trẻ . Vì vậy giáo viên nên đưa CNTT vào giảng dạy để mang lại kết quả 
cao.
* Đơn giản là các hình ảnh đưa lên máy sử dụng các hiệu ứng, màu sắc phù hợp 
cũng đã gây sự chú ý của trẻ.
* Những giáo viên có khả năng sử dụng máy tính thành thạo hơn họ có thể chuyển 
các bức tranh có sẵn của bài thơ, câu chuyện thành đoạn phim hoạt hình, hay ta có 
thể đưa đoạn phim quay sẵn phù hợp với nội dung như thế rất thu hút và gây hưng 
thú hơn cho trẻ.
- Với câu chuyện “Cáo, Thỏ và Gà Trống” tôi đã xây dựng đoạn phim hoạt hình về 
nội dung câu chuyện, ngoài ra tôi còn làm đoạn phim về các con vật kết hợp với 
nhạc đệm rất hứng thú làm cho trẻ dễ nhớ nội dung truyện và thấy được nét đặc 
trưng của các nhân vật.
Người thực hiện: Huỳnh Thị Lan Phương –Trường mầm non Tư Thục Khai Trí 5 * Trò chơi đóng kịch:
- Là hoạt động giúp trẻ phát triển trí nhớ và giáo dục trẻ tinh thần tập thể. Qua hoạt 
động đóng kịch trẻ truyền đạt lại nội dung câu truyện, làm sống lại tâm trạng, hành 
động ngôn ngữ hội thoại của các nhân vật trong truyện, đồng thời trẻ biết thể hiện
tình cảm và đánh giá các nhân vật trong truyện. Khi đóng kịch trẻ dễ dàng nắm 
được nội dung, ý nghĩa của tác phẩm, nắm được tính liên tục của câu truyện, điều 
này góp phần đẩy mạnh sự phát triển tư duy, cảm thụ tác phẩm một cách sâu sắc ở 
trẻ. Để đạt được điều đó thì trước khi cho trẻ đóng kịch giáo viên phải cho trẻ ôn lại 
nội dung câu truyện và đàm thoại với trẻ về nội dung. Giúp trẻ hiểu sâu hơn về nội 
dung truyện và lời thoại của các nhân vật trong truyện. Để từ đó trẻ biết thể hiện 
những sắc thái khác nhau về ngữ điệu, tính cách tâm trạng của các nhân vật trong 
truyện. Nhằm giúp trẻ phân biệt được giọng điệu lời nói của các nhân vật. Qua đó 
Người thực hiện: Huỳnh Thị Lan Phương –Trường mầm non Tư Thục Khai Trí 7 4. Tạo môi trường cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học:
- Để giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học thì việc tạo cơ hội cho trẻ làm 
quen với tác phẩm văn học phải thường xuyên. Ngay từ đầu năm học BGH nhà 
trường đã trang bị cho lớp nhiều quyển truyện, tạp chí. Ngoài ra tôi còn sưu các 
sách văn học, các hoạ báo, tập chí, lịch cũ, nguyên liệu cho trẻ tự làm sách để xây 
dựng một “Góc thư viện” mang nội dung văn học, tại “Góc thư viện” trẻ được xem 
các tranh truyện, tạp chí, hoạ báo. Sau đó cô kể truyện cho trẻ nghe về nội dung 
những câu truyện như “dê con biết nhận lỗi, gà cánh tiên” hướng dẫn trẻ cách tri 
giác các tranh truyện đó dần dần trẻ có thể tự đọc. Tất nhiên có thể lúc đầu trẻ đọc 
theo trí nhớ, trẻ nhớ về nội dung câu truyện cô đã kể rồi tự kể khớp với nội dung 
câu truyện mà trẻ tri giác.
III. Kết quả đạt được:
 1. Chất lượng khảo sát trẻ:
Người thực hiện: Huỳnh Thị Lan Phương –Trường mầm non Tư Thục Khai Trí 9 Với những biện pháp và kết quả nêu trên bản thân tôi tự rút ra những bài học 
 kinh nghiệm sau:
 - Ngay từ đầu năm học người giáo viên phải nắm được đặc điểm tâm sinh lý
 của trẻ
 - Luyện tập giọng đọc, giọng kể sao cho diễn cảm, thể hiện được nét mặt, cử
 chỉ, điệu bộ của các nhân vật trong truyện.
 - Ứng dụng CNTT vào giảng dạy.
 - Sử dụng tốt mô hình rối, rối dẹt, rối tay..
 - Tham khảo thêm một số kịch bản đã được biên soạn sẵn và tập cho trẻ đóng
 kịch.
 - Tích cực làm đồ dùng, đồ chơi theo chủ đề, đồ dùng minh hoạ cần phong 
 phú, đa dạng hấp dẫn. Giáo viên phải sử dụng khoa học gọn gàng đúng lúc.
 - Tham mưu tốt với phụ huynh hỗ trơn thêm một số tranh truyện sách báo, tạp
 chí.
 - Thường xuyên học hỏi đồng nghiệp tham khảo thêm một số tài liệu liện quan 
 đến việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. Để từ đó tổ chức tốt hoạt 
 động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học.
Người thực hiện: Huỳnh Thị Lan Phương –Trường mầm non Tư Thục Khai Trí 11