Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp hướng dẫn cho trẻ 4-5 tuổi phát triển thẩm mỹ thông qua hoạt động Âm nhạc

 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI: “MỘT SỐ BIỆN PHÁP HƯỚNG DẪN CHO TRẺ MẪU GIÁO 4 – 5 
 TUỔI PHÁT TRIỂN THẨM MỸ THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG ÂM NHẠC”
 Họ và tên: Nguyễn Thị Thúy Hằng
 Chức vụ: Giáo viên
 Đơn vị: Trường mầm non Liên Thủy
 Quảng Bình , tháng 5 năm 2021
 1 1. PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài, sáng kiến, giải pháp.
 Sinh thời chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn:
 “ Vì lợi ích mười năm trồng cây
 Vì lợi ích trăm năm trồng người”
 Lời dạy của Bác Hồ đã đi sâu vào tiềm thức của mỗi con người Việt Nam. Bởi vậy 
sự nghiệp “Trồng người” được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm hàng đầu. Trong 
sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đòi hỏi giáo dục phải tạo ra những con người 
tự chủ, có năng lực giải quyết mọi vấn đề do thực tiễn đề ra “Muốn tạo ra con người 
như mục tiêu đã đề ra thì phương pháp giáo dục cũng phải hướng vào việc khơi dậy 
rèn luyện và phát triển khả năng nghỉ và làm việc một cách tự chủ, năng động và sáng 
tạo ngay trong lao động và học tập ở nhà trường”.
 Như chúng ta đã biết, trường mầm non là nơi nuôi dưỡng và chăm sóc con người từ 
những bước khởi đầu trong cuộc đời vì thế tạo môi trường trong lành cho các cháu vui 
chơi học tập là điều thiết yếu nhất, trẻ cần điều kiện tốt để phát triển thể chất và tinh 
thần sáng tạo. Trong đó hoạt động âm nhạc nói chung và hoạt động âm nhạc nói riêng 
cũng chiếm phần quan trọng, trẻ được hát, múa, nghe nhạc với nhiều hình thức khác 
nhau. Mặt khác hoạt động âm nhạc trong trường mầm non là phương tiện phát triển 
thẩm mỹ cho trẻ rất hữu hiệu. Thông qua hoạt động âm nhạc giúp trẻ phát triển các 
chức năng tâm lí như khả năng tri giác các sự vật hiện tượng xung quanh, từ đó buộc 
trẻ phải tư duy và quá trình đó làm phát triển óc tưởng tượng sáng, ham muốn được 
biểu diễn. Đây là yếu tố cần thiết góp phần giúp trẻ phát triển nhân cách. Song phương 
pháp đó chưa thật sự đáp ứng và chưa phát huy hết khả năng sáng tạo. Các phương 
pháp hoạt động âm nhạc lâu nay đang được sử dụng còn mang tính áp đặt, rập khuôn 
theo mẫu, sao chép chưa hết khả năng sáng tạo và linh hoạt của người giáo viên khi tổ 
chức hoạt động âm nhạc. Từ nhận thức trên là một giáo viên tôi luôn suy nghĩ, trăn trở 
và luôn cố gắng tìm tòi ra một số biện pháp nhằm kích thích hứng thú, sự tự nguyện 
tham gia vào hoạt động một cách tích cực và làm thế nào để trẻ có thể hát, múa, biểu 
diễn. Vì thế tôi chọn đề tài “Một số biện pháp hướng dẫn cho trẻ 4 - 5 tuổi phát triển 
thẩm mỹ thông qua hoạt động Âm nhạc”.
 3 tìm hiểu và hướng dẫn tham gia hoạt động Âm nhạc. Đa số trẻ có nề nếp tốt và rất 
mạnh dạn hứng thú tham gia vào hoạt động. 
 Có đội ngũ đồng nghiệp nhiệt tình, trình độ chuyên môn vững vàng để học hỏi, 
trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau trong công tác.
 Đa số phụ huynh của lớp nhiệt tình, quan tâm chu đáo tới con em và thường xuyên 
trao đổi với giáo viên về tình hình học tập của con em mình. 
 Bản thân là một giáo viên trẻ có trình độ chuyên môn ĐHSPMN, luôn yêu nghề, 
mến trẻ, nhiệt tình, năng động, sáng tạo, chuẩn bị đồ dùng đồ chơi cho hoạt động một 
cách chu đáo. Biết lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động sáng tạo nhằm lối cuốn trẻ 
vào tiết học.
 Luôn ý thức tự học tập để nâng cao kiến thức cho bản thân, tích cực học bồi dưỡng 
thường xuyên, nghiên cứu tài liệu , lựa chọn phương pháp linh hoạt, sáng tạo đưa vào 
trong quá trình giảng dạy nhằm đạt hiệu quả cao nhất. 
 b. Khó khăn:
 Nhận thức của một số phụ huynh học sinh còn chưa đồng đều, chưa biết cách 
chăm sóc con cái, họ đang xem nhẹ ngành học mầm non, đặc biệt đối với hoạt động 
Âm nhạc vì vậy chưa tạo điều kiện để trẻ phát huy hết khả năng năng khiếu của trẻ.
 Có một số cháu còn hạn chế ngôn ngữ, kỷ năng biểu diễn, thể hiện điệu bộ, nhịp 
điệu như cháu: Nguyễn Văn Hùng, Nguyễn Gia Bảo, Thục Nhi, Duy Khánh, Đình 
Nam.... nên có ảnh hưởng đến việc hướng dẫn trẻ phát triển thẩm mỹ thông qua hoạt 
động Âm nhạc.
 Chất lượng trẻ trong lớp chưa đồng đều, chưa có khả năng tạo cảm hứng thẩm 
mỹ khi học Âm nhạc, một số ít trẻ còn nhút nhát trong khi thể hiện. 
 Môi trường cho trẻ hoạt động còn nghèo nàn. Chính vì vậy việc tổ chức hoạt động 
Âm nhạc cho trẻ đạt kết quả chưa cao.
 Để làm tốt hoạt động hướng dẫn cho trẻ 4- 5 tuổi phát triển thẩm mỹ thông qua 
hoạt động Âm nhạc ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng đầu năm 
như sau:
 5 người bạn lớn để trẻ có thể an tâm chia sẻ những thắc mắc, băn khoăn cũng như những 
“bức xúc” rất trẻ con của mình.
 Như vậy tạo môi trường lớp đẹp, thân thiện ở trong mỗi góc chơi, nhóm chơi sẽ tạo 
điều kiện thuận lợi cho giáo viên muốn rèn trẻ cá biệt yếu kém hoặc củng cố kỹ năng 
cho trẻ. Từ đó giúp trẻ phát triển hơn về khả năng biểu diễn, tự tin, nhí nhãnh, từ đó trẻ 
mạnh dạn tự tin tham gia biểu diễn các hoạt động Âm nhạc.
b. Luôn thay đổi, làm mới hình thức tổ chức hoạt động học.
 Thu hút được sự hứng thú của trẻ vừa dễ lại vừa khó và trẻ rất hào hứng trước những 
điều mới lạ nhưng dễ chán với những gì quen thuộc.
 Vào bài sinh động để thu hút sự chú ý của trẻ: Có thể sử dụng những dồ dùng vật 
thật hay những câu đố, những đoạn clip làm nổi bật chủ đề dạy. 
- Ví dụ: Ở chủ đề thực vật dạy bài hát “Màu hoa” cô giáo có thể trang trí ở lớp một số 
loại hoa tươi để thu hút trẻ.
 Ở chủ đề động vật dạy bài hát “Đố bạn” cô dùng các câu đố về các loại động vật
 Tổ chức các hoạt động đa dạng dựa vào các hoạt động trọng tâm.
 - Ví dụ: Tổ chức dạy hát là trọng tâm thì có thể cho trẻ tập hát nhanh - chậm, hát
 to - nhỏ, hát nối tiếp nhau.
 Tổ chức biểu diễn có thể sử dụng nhiều hình thức như: Múa, hát, hát đối.
c. Lựa chọn phương pháp hướng dẫn phù hợp, phải dựa vào trẻ, lấy trẻ làm trung 
tâm
 Trong giờ hoạt động Âm nhạc đối với trẻ 4 - 5 tuổi của lớp, tôi đã chọn rất nhiều 
hình thức tổ chức khác nhau để thu hút trẻ. Dạy hát, dạy vận động....
 Qúa trình trẻ thực hiện tôi hướng dẫn, hát mẫu, phân tích động tác, động viên khuyến 
khích trẻ hứng thú, giúp trẻ thể hiện tình cảm, và những hiểu biết của trẻ.
 Cái trẻ muốn làm (nội dung)
 Làm như thế nào để đạt được (quá trình thực hiện)
 Cái hoàn thành sẽ như thế nào? (kết quả trẻ đạt được)
 Mong muốn của trẻ cần được tự thể hiện với những phương tiện âm nhạc khác
 nhau. Sự thể hiện mang tính ca nhân và tập thể, bởi vì thế tôi luôn tiếp cận những đặc 
tính riêng của mình, chẳng hạn 
 7 bé ngoan của tuần” vào thứ sáu cuối tuần. Trẻ đã thành thói quen và luôn có mong 
muốn được nhận phiếu bé ngoan vào thứ sáu cuối tuần. Trên cơ sở đó tôi đã nghĩ ra 
thêm hình thức thưởng hoa bé ngoan cho cá nhân trẻ và được gắn vào bảng bé ngoan. 
Những trẻ có cố gắng nhiều trong tuần, biết giúp đỡ cô, bạn bè, ăn nhanh, ngủ ngoan, 
chăm học, hay giơ tay phát biểu, đi học đều, không mắc lỗi... Đây là hình thức nhằm 
giúp trẻ nhìn nhận lại bản thân mình trong một tuần qua có ngoan không, có đóng góp 
gì cho hoạt động chung của lớp học hay không, có biết giúp đỡ bạn không, trong giờ 
ăn có ăn ngoan, hết suất không? Trẻ trong lớp sẽ cùng nhau dựa vào các tiêu chí đó 
để bình bầu bạn xuất sắc, bạn ngoan.
e. Bồi dưỡng cho các cháu yếu kém và các cháu có năng khiếu Âm nhạc.
 Ngoài việc dạy trên tiết học tôi thường chia các cháu giỏi, khá, trung bình, yếu để 
luyện tập ở mọi lúc mọi nơi.
 Với cháu yếu: Trẻ biết thực hiện các kỹ năng cần thiết cho lứa tuổi: Vỗ, gõ múa
( với những vậnđộng cơ bản)trẻ có cảm giác tự tin, mạnh dạn, nhanh nhẹn và linh hoạt 
qua việc trẻ thực hiện hoạt động âm nhạc.
 Thường xuyên chú ý đến việc giúp trẻ cảm thụ âm nhạc trong cuộc sống theo bản 
năng vốn có và kỹ năng yêu thích âm nhạc của từng cá nhân trẻ.
 Rèn thêm cho trẻ một số động tác múa như: nhún chân, cuộn tay, lắc mông 
nhịp nhàng theo lời bài hát. 
 Vận động và múa sáng tạo là cách làm trẻ vui thích để phát triển kỹ năng thể 
chất. Múa tạo cơ hội để trẻ giải tỏa năng lượng, kích thích trí tưởng tượng và phát 
huy tính sáng tạo. Múa sáng tạo bao gồm những cử động thân thể nhằm truyền đạt một 
nội dung hình ảnh (ví dụ một cơn gió), một ý tưởng (ví dụ một cuộc hành 
trình) hoặc một cảm giác (ví dụ sức mạnh).Tạo điều kiện cho trẻ tự thỏa thuận và tự 
chọn các vận động theo ý thích và sự sáng tạo của trẻ. Cô có thể dùng lời để khuyến 
khích, động viên trẻ thực hiện các hoạt động sáng tạo khác nhau mà không trùng với 
vận động của bạn.
ê. Phối hợp với phụ huynh trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ
 Để nâng cao hoạt động âm nhạc cho trẻ và để có sự giáo dục đồng bộ giữa gia đình 
và nhà trường là một việc làm hết sức cần thiết bởi tôi nhận thấy rằng tất cả mọi khó 
khăn trong học tập không thể thiếu được vai trò giải quyết khó khăn của phụ huynh. 
 9 - Với việc áp dụng các biện pháp vào tình hình thực tế ở lớp kết quả đạt được khá mĩ 
mãn, cụ thể như sau:
 Nội dung Tổng Đạt Không đạt
 số trẻ Số Tỷ lệ Số Tỷ lệ 
 lượng % lượng %
 Trẻ hứng thú học hát 30 28 93 2 7
 Trẻ có kỹ năng khi tham gia vào hoạt 30 27 90 3 10
 động Âm nhạc
 Trẻ hát múa thành thạo 30 28 93 3 7
 Trẻ nói được tên Bài hát tên tác giả 30 29 97 1 3
* Đối với giáo viên
- Nắm vững mục đích, yêu cầu, nội dung của bộ môn âm nhạc. Dựa trên cơ sở đó xây 
dựng kế hoạch thực hiện phù hợp với yêu cầu của chuyên đề cũng như điều kiện của 
lớp mình.
- Giáo viên linh hoạt tổ chức hoạt động đúng phương pháp tạo sự hứng thú cho trẻ 
nhằm phát huy tính tích cực, lôi cuốn trẻ vào giờ hoạt động.
- Sáng tạo trong khâu làm đồ dùng đồ chơi
- Luôn luôn tạo hứng thú cho trẻ khi tham gia hoạt động
- Có kỹ năng tổ chức các hoạt động âm nhạc một cách tự tin, linh hoạt
- Lớp học được trang trí bằng hình ảnh sinh động.
- Qua các đợt kiểm tra được nhà trường đánh giá xếp loại tốt.
* Đối với phụ huynh 
 Đa số phụ huynh tin tưởng công tác giảng dạy của giáo viên, chú ý đến việc học 
tập của trẻ, hầu hết phụ huynh đã tin tưởng và tạo điều kiện giúp đỡ nhà trường rất 
nhiều trong việc sưu tầm nguyên vật liệu sẵn có và làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ. Giữa 
nhà trường và phụ huynh - giáo viên có sự hợp tác chặt chẽ giúp trẻ học tập ngày một 
đi lên.
 3. PHẦN KẾT LUẬN
3.1. Ý nghĩa của đề tài,sáng kiến, giải pháp
 Từ những thực tế trên cũng như các kết quả đã đạt được, trước hết đòi hỏi cô giáo
 11 Cung cấp các tiến bộ khoa học kỹ thuật như: Học tập qua băng hình, đĩa ghi hình... 
để cung cấp thêm tư liệu cho giáo viên.
* Đối với nhà trường:
 Ban giám hiệu nhà trường và các cấp quản lý tạo điều kiện hơn nữa tổ chức cho giáo 
viên đi tham quan học tập ở trường bạn và các trường tỉnh lân cận.
 Tiếp tục làm công tác chỉ đạo cụ thể, làm tốt công tác kiểm tra, đánh giá rút kinh 
nghiệm cho giáo viên và có kế hoạch bồi dưỡng cho giáo viên còn những mặt hạn chế, 
luôn tổ chức các buổi chuyên đề âm nhạc để giáo viên được trao đổi những vướng mắc 
trong chuyên môn.
 Trên đây là một số kinh nghiệm phát triển thẩm mỹ thông qua hoạt động âm nhạc 
mà tôi rút ra được trong quá trình giảng dạy nhằm giúp trẻ phát triển về mọi mặt đạo 
đức, nhân cách, phẩm chất, thẫm mỹ, trí tuệ, ngôn ngữ và tháo gỡ những khó khăn 
vướng mắc trong quá trình giảng dạy. Kính mong sự góp ý bổ sung của nhà trường, 
phòng Giáo dục và Đào tạo Lệ Thủy tạo điều kiện giúp đỡ tôi để sáng kiến kinh nghiệm 
của tôi mang tính khả thi cao, góp phần nâng cao chất lượng dạy học, đáp ứng yêu cầu 
đổi mới giáo dục mầm non trong giai đoạn hiện nay.
Xin chân thành cảm ơn!
 13