Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 4-5 tuổi trong giờ dạy trẻ làm quen với biểu tượng toán về số lượng tại lớp 4 tuổi A5 trường mầm non

 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
 Trẻ sinh ra và lớn lên giữa thế giới của những sự vật và hiện tượng, đa dạng . 
Ngay từ nhỏ trẻ đã được làm quen với số lượng, trẻ lĩnh hội được chúng qua các 
các giác quan như thị giác, thính giác, giác quan vận động  sự hiểu biết khác 
nhau. Ở trẻ mẫu giáo nhỡ 4 tuổi cho trẻ LQVT về số lượng là dạy trẻ những biểu 
tượng tập hợp, nhận biết tập hợp, kỹ năng phân tích các phần tử của tập hợp, các 
thao tác đếm, nhận biết con số, xác định được mối quan hệ về số lượng.
 Dưới tác động của giáo viên, trẻ nắm được phép đếm, dễ dàng phân biệt được 
quá trình đếm và kết quả phép đếm, hiểu ý nghĩa khái quát của con số Chính 
những kiến thức kỹ năng sơ đẳng về số lượng mà trẻ nắm được là phương tiện 
để phát triển khả năng quan sát, ghi nhớ, hình thành các thao tác trí tuệ, các biện 
pháp của hoạt động tư duy, qua đó tạo ra những điều kiện bên trong để dẫn dắt 
trẻ tới những hình thức mới của trí nhớ, của tư duy và tưởng tượng 
 Vì vậy tổ chức cho trẻ LQVT về số lượng, giáo viên giữ vai trò chủ đạo, là 
người tổ chức, hướng dẫn, điều khiển hoạt động đòi hỏi có thủ thuật từ hình thức 
đến đồ dùng đồ chơi. Việc tổ chức dạy trẻ phù hợp với đặc điểm, lứa tuổi cho trẻ 
đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển trí tuệ cho trẻ mầm non. Qua đó trẻ 
sẽ nắm được những kiến thức sơ đẳng về tập hợp con số, phép đếm, trẻ nắm 
được phép đếm.
 Sự hứng thú của trẻ được thể hiện ở thái độ tích cực nhận thức, thực hiện các 
nhiệm vụ khác nhau tích cực tìm tòi khám phá sự vật hiện tượng xung quanh. 
Do vậy nhiệm vụ của giáo viên là tạo sự hứng thú cho trẻ để phát huy một cách 
cao nhất tính tích cực nhận thức cho trẻ.
Chính vì vậy tôi đã chọn đề tài “Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 4- 5 
tuổi trong giờ dạy trẻ làm quen với biểu tượng toán về số lượng tại lớp 4 
tuổi A5 trường mầm non” để nghiên cứu và áp dụng sáng kiến trẻ lớp 4 tuổi 
A5 trường mầm non ..
 1 Trong sang kiến, tôi đã chỉ ra thực trạng còn tồn tại, trên cơ sở đó đề xuất ra các 
biện pháp:
2.1 Biện pháp 1: Tự rèn luyện bản thân 
- Bản thân tự rèn luyện về tác phong sư phạm nhẹ nhàng gần gũi thân thiện tình 
cảm với trẻ, cô phải nắm chắc tình hình và tâm sinh lý của trẻ.
- Bản thân cần nghiên cứu các phương pháp theo bộ môn và theo giờ hoạt động.
- Cô cần có nghệ thuật khi tiếp xúc với trẻ, cần phải nâng cao kiến thức, biết 
cách xử lý tỉnh huống sư phạm. Dạy trẻ ở mọi lúc, mọi nơi trong các hoạt động, 
giúp đỡ những trẻ yếu, tiếp thu bài chậm, khen ngợi kịp thời với trẻ học khá hơn 
để trẻ cố gắng phát huy những khả năng của mình.
- Trong một giờ học cô giáo nên linh hoạt tổ chức cho trẻ được hoạt động một 
cách lôgic sôi động, không ngắt quãng thời gian hoạt động phải luân chuyển làm 
sao cho giờ học không bị go ép nhàm chán không khí học luôn sôi nổi, thì trẻ 
mới hứng thú hoạt động và giờ học lại đạt hiệu quả .
- Kết hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường trong công tác chăm sóc giáo dục 
trẻ.
2.2 Biện pháp 2: Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi đẹp, sáng tạo, hấp dẫn thu hút 
trẻ vào giờ học. 
 Để tăng tính hấp dẫn của giờ dạy tôi luôn vận dụng các nguyên vật liệu có ở 
địa phương như: Gỗ vụn, hộp giấy, hột hạt để tạo ra những đồ dùng học tập 
đẹp phong phú hấp dẫn lạ mắt có nội dung gắn bó với cuộc sống của trẻ phù 
hợp với từng chủ đề, chủ điểm.
 VD: Tôi dùng muỗng nhựa làm chuồn chuồn, vỏ sữa chua làm con lợn, hoặc 
len làm con gà, vỏ sò làm cáNhư vậy sẽ làm cho trẻ hứng thú trong giờ học 
tạo được sự hấp dẫn lôi cuốn trẻ vào giờ học.
- Muốn có hiệu quả và gây được hứng thú cho trẻ, phát huy được trí tưởng 
tượng, sáng tạo cho trẻ trong giờ học tôi luôn cố gắng tạo ra nhiều đồ dùng, đồ 
chơi hấp dẫn trẻ.
 3 nội dung lại lặp đi lặp lại như thế sẽ rất nhàm chán và đơn điệu, cứng nhắc, sự 
hứng thú của trẻ sẽ giảm đi. Do vậy ta cần có sự linh hoạt thay đổi các hình thức 
tiết học để trẻ học không nhàm chán.
* Chọn chủ đề và dạy tích hợp theo chủ đề
 Quá trình tổ chức tiết học cần phải lồng ghép chủ điểm một cách xuyên suốt 
từ phần vào bài đến phần kết thúc giữa các nội dung trong bài cần có sự chuyển 
tiếp, lồng chủ đề một cách nhẹ nhàng, hoặc bằng những câu chuyện hấp dẫn lôi 
cuốn trẻ, giúp trẻ tiếp thu kiến một cách tự nhiên.
 Ví dụ: Dạy bài về số lượng, thêm bớt trong phạm vi 6 chẳng hạn. tôi kể cho 
trẻ nghe câu chuyện “Nhổ củ cải” bằng mô hình rối dẹt tôi đã thay thế 3 nhân 
vật là bạn của bé Hoa ( Cháu ông bà già ) là Tuấn, Lan, và Mai. Vừa kể cô vừa 
đưa các nhân vật ra theo diễn biến câu chuyện đến đoạn “ Ông nhổ củ cải không 
được liền gọi Bà và bé Hoa ra” cô dừng lại đặt câu hỏi “ vừa rồi chỉ có một mình 
ông nhổ củ cải bây giờ thêm bà và bế Hoa là thêm mấy người? (2 người ). Thế là 
tất cả bây giờ có mấy người nhổ cải (3 người) câu chuyện cứ tiếp diễn thêm 1, 
2, 3 người nhổ nữa và cuối cùng có 6 người nhổ củ cải đã lên được, trẻ vừa được 
nghe chuyện vừa biết cách tạo nhóm có 6 đối tượng, trẻ rất thích thú say sưa 
đắm mình vào câu chuyện kể và nắm được kiến thức bài học như được khắc sâu 
vào trong tâm trí trẻ.
 Trong một tiết học ta có thể lồng ghép và tích hợp các môn học khác như thế 
ta tận dụng được tối đa đồ dùng đã chuẩn bị, củng cố kiến thức cho trẻ trong quá 
trình cung cấp kiến thức cho trẻ ta nên linh hoạt thay đổi hình thức để trẻ khỏi 
nhàm chán và hứng thú học tập, không nên gò ép trẻ theo một khuôn mẫu nhất 
định, trẻ cần được học mà chơi, chơi mà học.
 2.5. Biện pháp 5: Lựa chọn tổ chức dưới hình thức trò chơi để gây hứng 
thú cho trẻ 
 Với trẻ lứa tuổi mẫu giáo, chơi là hoạt động chủ đạo. Hoạt động chơi quyết 
định sự hình thành, phát triển tâm lý và nhân cách cho trẻ. chơi là một hoạt động 
độc lập, tự do, tự nguyện của trẻ mẫu giáo. Qua trò chơi trẻ rèn luyện được tính 
độc lập của mình. Tính sáng tạo của trẻ cũng được thể hiện rõ nét trong hoạt 
 5 Xã hội ngày càng văn minh hiện đại, trình độ khoa học phát triển cao 
cùng với sự bùng nổ thông tin việc áp dụng công nghệ thông tin là một trong 
những phương tiện, điều kiện có tính khoa học, hiện đại, đặc biệt là đổi mới 
phương pháp và hình thức dạy học. Sự phối hợp giữa những hình ảnh , âm thanh 
sống động, hiệu ứng trình chiếu gây cho trẻ sự hứng thú, và có thể coi là một 
phương pháp ưu việt vừa phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ , vừa thực 
hiện phương pháp dạy học “Lấy trẻ làm trung tâm” một cách dễ dàng.
- Đối với hoạt động LQVT về số lượng tất cả trẻ đều được luyện tập thao tác 
với đồ vật nhiều hơn nhằm củng cố kiến thức nếu quá lạm dụng CNTT thì làm 
hạn chế hoạt động của trẻ. Vì vậy tùy vào bài dạy tôi nghiên cứu vận dụng đưa 
CNTT vào bài dạy một cách linh hoạt thông qua các trò chơi nhằm đảm bảo nội 
dung kiến thức phát huy tối đa trẻ tham gia vào các hoạt động lĩnh hội kiến thức.
- Ứng dụng các phần mềm để thiết lập ra các slile như nén âm thanh, tiếng động, 
câu hỏi, lời khen vào một trò chơi nhằm thu hút trẻ vào hoạt động. Sự xuất hiện 
của các biểu tượng không mang tính áp đặt trẻ mà làm thỏa mãn nhu cầu khám 
phá của trẻ kích thích trẻ hoạt động tích cực, hứng thú.
 VD: Khi dạy trẻ đếm đến 4, nhận biết số 4. Khi cho trẻ đếm đến 4, nhận 
biết số 4, ở phần ôn luyện tôi cho trẻ chơi trò chơi “ô cửa bí mật” trên máy vi 
tính.
- Tôi tạo ra slile của trò chơi “ô cửa bí mật” tôi tạo ra hiệu ứng tiếng kêu của các 
loại phương tiện, hình ảnh các phương tiện sinh động gây hứng thú cho trẻ.
- Cách chơi: Cô có các ô cửa đằng sau mỗi ô cửa có những hình ảnh về phương 
tiện giao thông và có số tương ứng, yêu cầu trẻ mở và chọn số và hình ảnh theo 
yêu cầu, khi trẻ chọn đúng thì có âm thanh đông viên khen ngợi trẻ.
 Khi cho trẻ chơi trò chơi, hay dạy kiến thức toán học cho trẻ kết hợp trên 
máy vi tính, tôi thấy trẻ rất say sưa và hào hứng trẻ tham gia rất tích cực vào 
hoạt động . 
2.7. Biện pháp 7: Phối kết hợp với phụ huynh học sinh.
 Muốn hoạt động học của trẻ trong giờ làm quen với biểu tượng toán về số 
lượng có hiệu quả tôi luôn làm tôt công tác phối kết hợp với phụ huynh thông 
 7 - Sáng tạo được nhiều trò chơi nhằm phát triển nhận thức cho trẻ.
 - Các giờ làm quen với toán về số lượng đạt kết quả tốt, lên chuyên đề, các đợt 
 thanh tra, kiểm tra, lên được nhà trường và tổ chuyên môn đánh giá có chất 
 lượng tốt và sáng tạo.
 b.Về phía trẻ
 Bằng một số biện pháp gây hứng thú vào giờ học làm quen với toán cho trẻ 
 mẫu giáo. Cuối năm lớp tôi đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ như sau:
 - Trẻ có hứng thú tham gia các hoạt động làm quen với toán, trẻ đã phát huy 
 được tính tích cực. 
 - 100% cháu thích tham gia hoạt động làm quen với toán.
 Trẻ tiếp thu và khắc
 Trẻ hào hứng thích Kỹ năng tập chung
 Năm học sâu kiến thức tự 
 giờ học toán chú ý
 nhiên thoải mái
 2016 – 2017
 ( Chưa áp dụng 45% 45% 45,5%
 sáng kiến)
 2017 – 2018
 ( Năm đầu áp 75% 78% 76%
 dụng sáng kiến)
 2018 – 2019
 ( Năm thứ 2 áp 100% 98% 98%
dụng sáng kiến )
 * Qua số liệu so sánh ở bảng trên tôi rút ra được kết luận:
 Năm học 2016- 2017, khi chưa áp dụng sáng kiến kinh nghiệm thì kết quả 
 trẻ đạt rất thấp. Trẻ hào hứng thích giờ học toán chỉ đạt 45%. Kỹ năng tập chung 
 chú ý đạt 45% và trẻ tiếp thu và khắc sâu kiến thức tự nhiên thoải mái chỉ đạt 
 45,5%.
 Năm 2017-2018 là năm đầu tiên khi áp dụng sáng kiến thì kết quả đã có sự 
 chuyển biến so với năm 2016 – 2017 số trẻ hào hứng thích giờ học toán đạt 75%. 
 9 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
 1. Kết luận
 a. Ý nghĩa của sáng kiến
Sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: “ Một số biện pháp gây hứng thú cho 
trẻ 4- 5 tuổi trong giờ dạy trẻ làm quen với biểu tượng toán về số lượng tại 
lớp 4 tuổi A5 trường mầm non Thạch Sơn – Lâm Thao Phú Thọ”. Sáng kiến 
đã mang lại hiệu quả và ý nghĩa đó là: góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục 
mầm non. Hiệu quả của việc pháp gây hứng thú cho trẻ mầm non không chỉ phụ 
thuộc vào việc xây dựng hệ thống các biểu tượng toán học cần hình thành cho 
trẻ mà còn phụ thuộc vào phương pháp, biện pháp tổ chức các hoạt động mà 
trọng tâm là tiết học toán cho trẻ ở trường mầm non. Những biểu tượng toán 
được hình thành ở trẻ em là kết quả của việc trẻ nắm những kiến thức qua các 
hoạt động khác nhau trong cuộc sống hàng ngày và là kết quả của việc dạy học 
có định hướng trên hệ thống các tiết học toán với trẻ.
Trong quá trình dạy học cho trẻ ở trường mầm non chúng ta phát triển ở trẻ khả
năng nhận biết thế giới xung quanh, khả năng phân tách các dấu hiệu, nhận biết
các tính chất, các mối quan hệ của các sự vật, hiện tượng xung quanh trẻ, phát
triển ở trẻ hứng thú quan sát, hình thành các thao tác trí tuệ, các biện pháp của
hoạt động tư duy, qua đó tạo ra những điều kiện bên trong để dẫn dắt trẻ tới
những hình thức mới của trí nhớ, của tư duy và tưởng tượng.
 b. Khả năng áp dụng và phát triển sáng kiến kinh nghiệm
- Sáng kiến kinh nghiệm : “ Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 4- 5 tuổi 
trong giờ dạy trẻ làm quen với biểu tượng toán về số lượng tại lớp 4 tuổi A5 
trường mầm non Thạch Sơn – Lâm Thao Phú Thọ” từ năm học 2017 - 2018 
đến nay đã mang lại hiệu quả rõ rệt . Nếu các biện pháp này được áp dụng một 
cách đồng bộ, linh hoạt sẽ mang lại hiệu quả đáng kể chính những kiến thức, kỹ 
năng toán học mà trẻ nắm được là phương tiện phát triển tư duy toán học cho trẻ 
và góp phần giáo dục toàn diện nhân cách trẻ. Sáng kiến kinh nghiệm này có 
thể áp dụng được tại các lớp 4 tuổi trong toàn trường.
 c. Bài học kinh nghiệm
 11