Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao kỹ năng phân biệt tay phải, tay trái của trẻ 3 tuổi thông qua việc sử dụng trò chơi

 UBND QUẬN HẢI AN
 TRƯỜNG MẦM NON ĐẰNG LÂM
 ======&=======
 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
 SƯ PHẠM ỨNG DỤNG
Đề tài:
 Nâng cao kỹ năng phân biệt tay phải, tay trái
 của trẻ 3 tuổi thông qua việc sử dụng trò chơi
 Tác giả: NGUYỄN THỊ THƠM
 Trình độ chuyên môn: Cao Đẳng SPMN
 Chức vụ: Giáo viên
 Đơn vị: Trường Mầm non Đằng Lâm – Hải An
 TRƯỜNG MẦM NON ĐẰNG LÂM
 Hải An, tháng1 02/2014 DANH SÁCH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ VIẾT
TT Tên SKKN Thuộc thể loại Năm viết Xếp loại
 Một số biện pháp nâng cao 
 1 chất lượng kể chuyện cho 2010-2011 B
 trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi
 Tạo hứng thú cho trẻ 4 tuổi 
 tích cực hoạt động giờ vận 2011- 2012 B
 2 động cơ bản thông qua một 
 chủ đề chính
 Nâng cao chất lượng giúp 
 trẻ cảm thụ tác phẩm văn 
 học thông qua việc sử dụng 
 pworpoint và windows 2012- 2013 B
 3 Movie Maker. 
 3 Đề tài: “Nâng cao kỹ năng phân biệt tay phải, tay trái của trẻ 3 tuổi thông 
qua việc sử dụng trò chơi”
 I. TÓM TẮT ĐỀ TÀI 
 Như chúng ta đã biết, giáo dục Mầm non đã và đang giữ một vị trí đặc biệt 
quan trọng trong việc hình thành, phát triển nhân cách toàn diện của trẻ. Việc tổ 
chức cho trẻ làm quen với toán học là một hoạt động rất quan trọng và cần thiết. 
Thông qua học toán giúp trẻ thông minh, nhanh nhẹn, hoạt bát, có tính kiên trì, có 
sự năng động sáng tạo. 
 Qua việc làm quen với toán, ngôn ngữ của trẻ cũng dần hoàn thiện, trẻ được 
khám phá, tìm tòi, lĩnh hội và tích luỹ cho mình một số kỹ năng như đếm, phân 
nhóm, so sánh, phát triển một số kỹ năng như nhận biết về hình dạng, kích thước, 
không gian, thời gian.Tất cả các quá trình đó giúp trẻ có vốn kiến thức, vốn kinh 
nghiệm để trẻ tham gia vào các hoạt động trong cuộc sống hàng ngày, trong học 
tập cũng như trong vui chơi một cách dễ dàng hơn.
 Hình thành biểu tượng “Định hướng trong không gian” cho trẻ mẫu giáo nói 
chung và mẫu giáo 3 tuổi nói riêng, là quá trình hình thành toán học sơ đẳng cho 
trẻ mầm non góp phần hình thành, trang bị kiến thức toán học sơ đẳng nhất cho trẻ 
góp phần phát triển kỹ năng nhận thức và kỹ năng học tập. Bản chất là quá trình 
giáo dục thông qua việc dạy trẻ những kiến thức toán học sơ đẳng. Trẻ sinh ra giữa 
thế giới nhiều sự vật hiện tượng, các sự vật hiện tượng này có mối liên quan chặt 
chẽ với nhau và quan hệ với chính bản thân trẻ.
 Việc dạy trẻ định hướng trong không gian cần bắt đầu bằng việc dạy trẻ định 
hướng trên cơ thể mình, đó là cơ sở để phát triển các biểu tượng về không gian ở 
trẻ. Do đó, nhà giáo dục có thể chủ động trong việc hướng sự phát triển của trẻ 
theo mục đích giáo dục của mình. Cần phải dạy cho trẻ 3 tuổi nhận biết và nắm 
được tên gọi cũng như sự sắp đặt của các bộ phận trên cơ thể mình một cách chính 
xác, để dựa vào những biểu tượng đó giáo viên tiến hành cho trẻ làm quen, dần có 
kỹ năng với các hướng không gian.
 Trẻ mầm non với đặc điểm “Học mà chơi, chơi mà học” giáo viên cần phải 
nghiên cứu, tìm tòi đặc điểm này để truyền tải những nội dung cần mang đến cho 
trẻ sao cho trẻ cảm thấy đơn giản, gần gũi mà lại dễ hiểu như vậy giờ học mới có 
hiệu quả. Một trong những nội dung của việc dạy trẻ 3 tuổi định hướng trong 
không gian là dạy trẻ phân biệt tay phải, tay trái. Ở độ tuổi này, trẻ đặc biệt khó 
khăn khi phân biệt tay phải và tay trái. Phần lớn trẻ chưa phân biệt được chính xác 
đâu là tay phải - tay trái dù đã có sự hướng dẫn tổ chức của cô. Qua đây, tôi dạy trẻ 
phân biệt chúng cần gắn liền với chức năng và các thao tác đặc trưng của tay: Tay 
phải cầm thìa khi ăn, cầm bàn chải khi đánh răng, cầm bút khi viết, tay trái giữ bát, 
giữ giấy khi vẽ Bên cạnh đó tôi đã mạnh dạn nghiên cứu 1 số trò chơi tham gia 
vào các hoạt động với mong muốn nâng cao kĩ năng phân biệt tay phải, tay trái của 
trẻ.
 Nghiên cứu được tiến hành trên 2 nhóm tương đương: 2 lớp 4 tuổi trường 
mầm non Đằng Lâm. Kết quả cho thấy tác động đã có ảnh hưởng tới kết quả của 
 5 động cơ gắn liền với ý thức muốn được như người lớn, gắn liền với quá trình chơi 
có tác động khá mạnh mẽ thúc đẩy hành vi của trẻ.
 Sử dụng trò chơi trong dạy học ở trường mẫu giáo là một biện pháp tối ưu. Vì 
qua chơi trẻ tiếp thu một cách tự nhiên nhất những gì cô giáo muốn cung cấp cho 
trẻ. Chơi với tư cách là hoạt động thực tiễn giúp trẻ hiểu rõ tính chính xác của biểu 
tượng. Trò chơi thú vị giúp trẻ hứng thú nhận thức, từ đó giúp trẻ tích cực hoạt 
động, tích cực tìm kiếm đề hoàn thành nhiệm vụ được giao.
 Việc lựa chọn trò chơi và sử dụng có hiệu quả cần chú ý những điểm sau: 
 - Lựa chọn các trò chơi phù hợp với độ tuổi
 - Bố trí hợp lý các trò chơi trong các hoạt động
 - Hướng dẫn trẻ cách chơi
 - Chuẩn bị đủ các đồ dùng, phương tiện phục vụ trò chơi.
 Ngoài việc chuẩn bị tốt các điều kiện trên, cần chuẩn bị về tâm thế cho trẻ : 
Tạo cho trẻ tâm trạng thoải mái thích thú với sở thích của trẻ.
 2. Vấn đề nghiên cứu
 Thông qua việc sử dụng trò chơi có nâng cao kỹ năng phân biệt tay phải, tay 
trái cho trẻ 3 tuổi không?
 3. Giả thuyết nghiên cứu
 Thông qua việc sử dụng trò chơi sẽ giúp nâng cao kỹ năng phân biệt tay phải, 
tay trái cho trẻ 3 tuổi.
 III. PHƯƠNG PHÁP
 1. Khách thể nghiên cứu
 Lựa chọn đề tài nghiên cứu tôi thấy có những thuận lợi sau:
 * Giáo viên:
 - Tôi dạy cùng cô có trình độ chuyên môn, có kinh nghiệm trong giảng dạy.
 - Tôi là giáo viên trẻ việc tiếp thu những kiến thức mới nhanh.
 - Chúng tôi có lòng nhiệt tình, tinh thần trách nhiệm cao trong công tác chăm 
sóc và giáo dục trẻ.
 1. Nguyễn Thị Thơm – Giáo viên dạy lớp 3C2 (Lớp thực nghiệm)
 2. Bùi Thị Thanh Nga - Giáo viên dạy lớp 3C1 (Lớp đối chứng)
 * Học sinh:
 Hai lớp được chọn tham gia nghiên cứu có nhiều điểm tương đồng nhau.
Ý thức học tập : Các trẻ 2 lớp đều tích cực, chủ động, các thành tích học tập của 
năm trước cả 2 lớp tương đương nhau.
 7 Ghi chú: x : Là cho trẻ nâng cao kỹ năng phân biệt tay phải , tay trái của trẻ 
3 tuổi thông qua việc sử dụng trò chơi . Ở thiết kế này, tôi sử dụng phép T- test 
độc lập.
 3. Quy trình nghiên cứu
 * Chuẩn bị của giáo viên: 
 - Cô Nga dạy lớp đối chứng : Thiết kế kế giờ học cho trẻ 3 tuổi không sử dụng 
trò chơi khi dạy trẻ phân biệt tay phải, tay trái, quy trình chuẩn bị bài như bình 
thường.
 - Tôi thiết kế kế hoạch bài học cho trẻ 3 tuổi phân biệt tay phải, tay trái có sử 
dụng trò chơi, tham khảo các bài giảng của đồng nghiệp.
 * Tiến hành thực nghiệm:
 Thời gian tiến hành dạy thực nghiệm vẫn tuân theo kế hoạch dạy học của nhà 
trường và theo thời khóa biểu để đảm bảo tính khách quan. Cụ thể:
 Bảng 4: Thời gian thực nghiệm
 Thời gian Chủ đề nhánh Tên trò chơi
 Tuần 1/10/2013 Tôi là ai Trò chơi: Chăm sóc em búp bê
 Cơ thể của bé Chọn bàn tay (ướm bàn tay
 Tuần 2/10/2013
 giống bàn tay của mình)
 Chọn đối tượng bằng 2 tay khác 
 Tuần 3/10/2013 Tôi lớn lên khoẻ mạnh
 nhau.
 Đi đúng đường (có 2 con đường 
 Tuần 4/10/2013 Ước mơ của bé
 khác nhau)
 4. Đo lường và thu thập dữ liệu
 Bài kiểm tra trước tác động là bài khảo sát đầu năm do nhà trường và khối 3- 
4 tuổi đề ra.
 Bài kiểm tra sau tác động là bài kiểm tra sau khi học xong các giờ học do 2 
giáo viên dạy lớp 3C2 , 3C1 và người nghiên cứu đề tài thiết kế (xem phần phụ 
lục)
 * Tiến hành đánh giá:
 Sau khi thực hiện xong tôi đã tiến hành đánh giá theo mục tiêu đã đề ra.
 9 8
 7
 6
 5
 4
 3
 2
 1
 0
 Trước tác động Sau tác động
 Nhóm đối chứng Nhóm thực nghiệm
 Biểu đồ so sánh điểm trung bình trước tác động và sau tác động
 của nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng.
 V. BÀN LUẬN
 Kết quả kiểm tra sau tác động của nhóm thực nghiệm là điểm trung bình = 7,7 
kết quả kiểm tra tương ứng của nhóm đối chứng là điểm trung bình = 6,5. Độ 
chênh lệch điểm số giữa 2 nhóm là 1,2 cho thấy điểm trung bình của hai lớp có sự 
khác biệt rõ rệt, lớp được tác động có điểm trung bình cao hơn lớp đối chứng. 
Chênh lệch giá trị trung bình chuẩn SMD = 1,76. Điều này có nghĩa mức độ ảnh 
hưởng của tác động là rất lớn.
 Phép kiểm chứng T-test điểm trung bình sau tác động của 2 lớp là :
 P = 0,0000023 < 0,001. Kết quả này khẳng định điểm trung bình của 2 nhóm 
không phải do ngẫu nhiên mà do tác động, nghiêng về nhóm thực nghiệm.
 * Hạn chế : Nghiên cứu này đòi hỏi người giáo viên giảng dạy phải hiểu đặc 
điểm tâm lý và nhận thức của trẻ được nghiên cứu, cách tổ chức cho trẻ xem an 
toàn và đạt hiệu quả gây hứng thú cho trẻ. Chuẩn bị đồ dùng chu đáo đầy đủ. Đòi 
hỏi giáo viên luôn không ngừng sáng tạo các trò chơi phù hợp để gây hứng thú cho 
trẻ.
 VI. KẾT LUẬN VÀ KHUYÊN NGHỊ
 1. Kết luận: 
 Trẻ học tốt nhất thông qua chơi, chính thông qua chơi mà trẻ hiểu sâu sắc hơn 
nữa cuộc sống xung quanh. Từ đó, trẻ hứng thú khi tham gia các hoạt động hơn, 
hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
 11 VII. TÀI LIỆU THAM KHẢO
 - Cuốn sách nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng – Bộ GD& ĐT.
 - Tài liệu tập huấn của PGD quận Hải An.
 - Các vận động cơ bản cho trẻ mầm non .
 - Mạng Internet; thuvienbaigiangdientu.
 - Tài liệu hướng dẫn sử dụng trò chơi trong giảng dạy.
 VIII. PHỤ LỤC CỦA ĐỀ TÀI
 1. Phụ lục 1: Nội dung một số trò chơi
 1.1: Trò chơi: “Chúng ta cùng thi tài”
 * Chuẩn bị: Mũ số 1, số 2, vòng màu đỏ, nhạc
 * Cách chơi: Cô chia lớp thành 2 đội: Đội 1 đội mũ số 1,đội 2 mũ số 2. Khi cô 
hiệu lệnh từng đội đi theo đường thẳng lên tìm chiếc vòng của mình: 
 + Đội 1: Tìm vòng màu đỏ đeo vào tay phải
 + Đội 2: Tìm vòng màu xanh đeo vào tay trái
 1.2. Trò chơi : “Chọn bàn tay”
 * Chuẩn bị: Hình các bàn tay (Số lượng đủ cho mỗi trẻ)
 * Cách chơi: Trẻ ướm 2 bàn tay của mình vào 2 bàn tay bất kỳ, tay nào giống 
tay mình thì trẻ chọn.
 1.3. Trò chơi: “Chọn đối tượng bằng 2 tay khác nhau”
 * Chuẩn bị: Các hình hình học, đồ chơi khác nhau
 * Cách chơi: Trẻ chọn hình, đồ chơi bằng 2 tay khác nhau, mỗi tay chọn một 
hình, đồ chơi theo yêu cầu của cô
 1.4. Trò chơi: “Đi đúng đường”
 * Chuẩn bị: 2 mô hình con đường , kí hiêụ của trẻ
 * Cách chơi: Cô dán kí hiệu của trẻ ở đích mỗi con đường, trẻ xác định mình 
phải đi về hướng tay nào mới đến được đích có kí hiệu của mình.
 1.5. Trò chơi “Chăm sóc em búp bê”
 * Chuẩn bị: Búp bê, đồ dùng cho em ăn: Bát, thìa, cốc, khăn lau
 * Cách chơi : Trẻ chơi: Bế em búp bê, cho em ăn, chải tóc cho em.. giúp trẻ 
phân biệt công việc tay phải , tay trái làm.
 1.6. Trò chơi: “Tô màu tay phải, tay trái”
 * Chuẩn bị: Tranh , bút màu
 * Cách chơi: Cô đưa tranh hướng dẫn trẻ tô màu tay phải màu đỏ. Tay trái 
màu xanh
 13 Câu 3: Sau khi học xong con cảm thấy thế nào?
 ￿ Hứng thú 
 ￿ Mệt mỏi, chán nản
 5. Phụ lục 5: Mẫu phiếu điều tra
 PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN GIÁO VIÊN
 Trường. 
 Lớp....................................................................
 Họ và tên giáo viên. 
 Để giúp trẻ 3 tuổi nâng cao kỹ năng phân biệt tay phải, tay trái. xin chị vui 
lòng trẻ lời những câu hỏi sau (đánh dấu + vào ý đúng ):
 Câu 1. Theo chị dạy trẻ 3 tuổi phân biệt tay phải tay trái có ý nghĩa như thế 
nào?
 ￿ Quan trọng
 ￿ Không quan trọng
 ￿ Rất quan trọng
 Câu 2: Chị thấy các bài học dạy trẻ định hướng trong không gian trong 
chương trình có phù hợp với trẻ 3 tuổi không?
 ￿ Rất phù hợp
 ￿ Không phù hợp
 ￿ Bình thường
 Câu 3: Ảnh hưởng của trò chơi khi dạy trẻ phân biệt tay phải, tay trái thế nào?
 ￿ Rât lớn
 ￿ Không ảnh hưởng
 ￿ Bình thường
 Câu 4: Trong một tiết học dạy trẻ 3 tuổi phân biệt tay phải , tay trái cần chú ý 
những yếu tố gì?
 ￿ Trang thiết bị đầy đủ
 ￿ Phong cách và chuẩn bị của cô
 ￿ Phương pháp dạy 
 ￿ Tất cả
 Ngoài những điều kiện trên theo chị còn điều kiện gì xin ghi tiếp
 15