Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp rèn nề nếp, thói quen cho trẻ 3-4 tuổi mới đến lớp

 1
 PHỤ LỤC
Mục Nội dung Trang
 1 Lời giới thiệu: 1 
 2 Tên sáng kiến: 1
 3 Tên tác giả: 1
 4 Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: 1- 2
 5 Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: 2
 6 Ngày sáng kiến được áp dụng: 2
 7 Mô tả bản chất của sáng kiến: 2
 7.1 Nội dung của sáng kiến: 2
7.1.1 Cơ sở lý luận: 2-3
7.1.2 Cơ sở thực tiễn: 3-4
 7.2 Về khả năng áp dụng của sáng kiến: 4-13
 8 Những thông thông tin cần được bảo mật( nếu có): 13
 9 Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: 13-14
 10 Đánh giá lợi ích thu được: 14
10.1 Đánh giá lợi ích thu được theo ý kiến của tác giả: 14-15
 Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp 
10.2 15-16
 dụng sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân:
 Danh sách những tổ chức/cá nhân đã tham gia áp dụng thử 
 11 16
 hoặc áp dụng sáng kiến lần đầu (nếu có): 2
 - Chức vụ: Giáo viên
 - Lớp: 3 tuổi b. Trường mầm non Tân Cương.
 5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: 
 Áp dụng trực tiếp ở trẻ 3 - 4 tuổi vào hoạt động giáo dục trẻ hằng ngày tại 
trường mầm non, được thực hiện tại lớp 3 tuổi b. Trường mầm non Tân Cương - 
Huyện Vĩnh Tường - Tỉnh Vĩnh phúc.
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Tháng 9 năm 2019.
7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
7.1. Nội dung của sáng kiến: 
7.1.1. Cơ sở lý luận:
 Trẻ 3 - 4 tuổi là giai đoạn phát triển và hình thành nhân cách trẻ, các mặt 
phát triển của trẻ hòa quyện vào nhau, ảnh hưởng lẫn nhau, không tách bạch rõ 
nét. Trẻ hoàn toàn còn non nớt, nhạy cảm với tác động bên ngoài. Bởi vậy, muốn 
rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ từ những ngày đầu trẻ bước vào lớp cô giáo 
phải là người để trẻ cảm thấy mình được chấp nhận, an toàn, được yêu mến và là 
một thành viên trong cộng đồng mà trẻ đang hòa nhập. Quan hệ của cô giáo với 
trẻ giàu cảm xúc thân thiết, yêu thương. 
 Trẻ cần phải có tri thức ban đầu về tất cả mọi lĩnh vực, trẻ không chỉ có kiến 
thức sơ đẳng mà còn học được những điều đơn giản về cách sống và cách làm 
người: Tôi nhận thấy việc “Rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ” rất cần thiết đó 
chính là năng lực và phẩm chất mang tính nề tảng, những kỹ năng sống cần thiết 
phù hợp với lứa tuổi, khơi đậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt 
nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời của trẻ.
 - Quá trình giáo dục rèn luyện nề nếp, thói quen cho trẻ 3 - 4 tuổi là một việc 
vô cùng cần cần thiết. Thông qua các hoạt động hàng ngày của trẻ, trẻ đã nhận 
thức được việc làm của mình, những hành vi ứng xử của mình với bạn, với cô 
giáo và với mọi người xung quanh. Qua việc rèn nề nếp, thói quen hàng ngày cho 
trẻ nhằm tạo cho giáo viên có ý thức thói quen rèn luyện nề nếp cho trẻ, có thái 
độ kỹ năng và hành vi tốt trong việc rèn luyện nề nếp cho trẻ. 
 Để thực hiện nghiên cứu đề tài này, tôi tiến hành dựa trên một số phương 
pháp sau: 
 - Nhóm phương pháp quan sát: 
 Lập kế hoạch và tổ chức cho trẻ tri giác trực tiếp sự vật, hiện tượng xung 
quanh một cách có mục đích, trong một thời gian nhất định quan sát giúp trẻ nhận 
biết được những thuộc tính bên ngoài của sự vật hiện tượng, phát triển khả năng 
nhạy cảm, dễ dàng phát hiện sự thay đổi khác nhau giống nhau của sự vật hiện 
tượng xung quanh.
 - Nhóm phương pháp dùng lời nói: (Trò chuyện, kể chuyện, đọc thơ, giải 
thích): Nhằm khuyến khích trẻ tiếp xúc với đồ vật và giao tiếp với người xung 
quanh. Để trẻ bộc lộ ý muốn, chia sẻ những cảm xúc với người khác bằng lời nói 4
 Số trẻ đầu năm 
 20
 STT Nội dung thực nghiệm
 Tỷ lệ 
 Số trẻ
 %
 1 1Trẻ đi học đều. 15/20 75 %
 2 2Trẻ tự giác và có thói quen chào hỏi. 13/20 65 %
 3 3Trẻ không mang quà đến lớp. 11/20 55 %
 4 4Trẻ có thói quen cất đồ dùng đồ chơi. 10/20 50 %
 5 5Trẻ có nề nếp trong giờ ăn. 12/20 60 %
 6 6Trẻ có nề nếp trong giờ ngủ. 11/20 55 %
 7 7Trẻ có nề nếp trong học tập. 13/20 65 %
 8 8Trẻ có thói quen vệ sinh. 12/20 60%
7.2. Về khả năng áp dụng của sáng kiến: 
 Để đưa chất lượng về việc rèn luyện nề nếp, thói quen cho trẻ đạt hiệu quả 
cao. Cô giáo phải tạo được cho trẻ sự gần gũi, thân thiết, an toàn và là người bạn 
của trẻ để trẻ có thể hòa nhập vào môi trường lớp học. Hơn nữa cô giáo phải biết 
tôn trọng và đồng cảm với trẻ để từ đó trẻ sẽ cởi mở, gần gũi, nghe lời cô giáo 
một cách thoải mái, vui vẻ. Vì thế trẻ có những hiểu biết về kiến thức nhất định, 
các kỹ năng ban đầu đồng thời đó là hành trang ban đầu cho trẻ hình thành nhân 
cách để trẻ vững vàng tự tin hơn trong tương lai. Để làm được điều đó người giáo 
viên phải chú trọng và không ngừng đổi mới việc rèn nề nếp thói quen cho trẻ. Từ 
đó, tôi đã áp dụng một số biện pháp rèn nề nếp, thói quen cho trẻ 3-4 tuổi tại nhóm 
lớp tôi phụ trách như sau:
 Biện pháp 1: Tìm hiểu và phân nhóm đặc điểm tâm sinh lý của trẻ để có 
biện pháp thích hợp:
 Việc nâng cao trình độ chuyên môn nhanh chóng đưa trẻ vào chương trình 
chăm sóc giáo dục là vấn đề trọng tâm. Tôi xác định bản thân mình phải nắm rõ 
đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi và quan trọng hơn là phải nắm rõ đặc điểm riêng 
của từng trẻ để lập ra chương trình kế hoạch bồi dưỡng cho trẻ theo sự phân nhóm 
và sắp xếp chỗ ngồi cho từng trẻ một cách hợp lý:
 - Trẻ nhút nhát ngồi cạnh trẻ nhanh nhẹn, mạnh dạn.
 - Trẻ khá ngồi cạnh trẻ trung bình.
 - Trẻ hiếu động, cá biệt hay nói chuyện ngồi cạnh trẻ ngoan, ngồi cạnh cô 
giáo, để dễ quan sát và tiện cho việc điều hành trẻ tốt hơn.
 Cô động viên khích lệ sự tiến bộ đối với những trẻ hiếu động, cá biệt khi 
thấy trẻ ngoan hơn. Cô thường xuyên uốn nắn và tập cho trẻ cách đi, đứng, xưng 6
hoạt động trong ngày được tốt hơn.
 Là cô giáo mầm non đòi hỏi sự linh hoạt, nhạy bén, kịp thời, sáng tạo để 
phát hiện và đáp ứng những nhu cầu hứng thú phù hợp với trẻ.
 Biện pháp 3: Rèn nề nếp thói quen cho trẻ thông qua các hoạt động trong 
ngày và mọi lúc mọi nơi. 
 Khi trẻ đến lớp trẻ được thực hiện rất nhiều các hoạt động: Giờ ăn, giờ ngủ, 
vệ sinh, học tập, vui chơi, giờ đón và giờ trả trẻ. Trong sinh hoạt hàng ngày đều 
là những hình thức để trẻ được rèn luyện. Đối với trẻ ở độ tuổi này việc đưa trẻ 
vào nề nếp thói quen không phải là dễ dàng. Trẻ còn rất bé, chưa có ý thức được 
như các anh chị lớn, điều này cũng là một thử thách cho tôi. Muốn tạo cho trẻ có 
được thói quen thường xuyên tôi phải luôn nhẹ nhàng gần gũi và tình cảm với trẻ 
để uốn nắn trẻ trong từng hoạt động. Do đó, việc rèn luyện nề nếp thói quen của trẻ 
trong mọi hoạt động mọi lúc, mọi nơi mang lại hiệu quả cao hơn, trẻ ngoan và nề 
nếp hơn.
 Qua giờ đón trẻ: Trong giờ đón trẻ cô nhắc nhở đến lớp biết chào cô, chào 
bạn, chào ông bà, bố mẹ. Cô hướng dẫn trẻ cất đồ dùng cá nhân của mình vào 
đúng nơi quy định. Như vậy, cô đã rèn được cho trẻ thói quen ngăn nắp, gọn gàng.
 Trẻ chào cô trước khi vào lớp
 Ví dụ: Thông qua các bài hát như: “Bé ngoan”, “Lời chào buổi sáng”; Các 
bài thơ: “Chào”, “Miệng xinh”; Truyện: “Vệ sinh buổi sáng”cô dạy trẻ phải 
biết chào hỏi lễ phép khi ở nhà cũng như khi ra ngoài đường.
 Qua giờ thể dục sáng: Cô giáo dục trẻ nề nếp xếp hàng ngay ngắn, không 
nói chuyện ồn ào khi xếp hàng, không chen nhau xô đẩy. Từ đó, trẻ có ý thức hơn 
trong học tập.
 Qua các hoạt động giáo dục: Giáo viên rèn nề nếp học tập cho trẻ như 
ngoan ngoãn, ngồi ngay ngắn, chú ý lắng nghe cô giáo giảng bài, không đùa 
nghịch nói chuyện trong giờ học. Trẻ 3-4 tuổi còn nhỏ có lúc chưa ý thức được 8
 Giáo viên luôn thay đổi và lựa chọn các hình thức tổ chức chơi phù hợp với 
điều kiện của lớp và nhận thức của trẻ và đặc biệt phải phù hợp với tâm lý của 
từng trẻ.
 Qua giờ ăn: Cô hướng dẫn trẻ biết rửa mặt rửa tay trước và sau khi ăn. Lấy 
ghế ngồi vào bàn ăn, khi cô chia cơm phải biết xin cô, trước khi ăn biết mời cô, 
mời bạn; Ngồi ăn ngay ngắn, không nói chuyện, đùa nghịch, không làm rơi vãi 
cơm ra bàn, biết nhặt cơm rơi để vào khay; Khi ho phải quay mặt ra ngoài và che 
miệng; Ăn xong biết cất bát, cất ghế đúng nơi quy định.
 Giờ ăn
 Giờ ngủ: Rèn cho trẻ thói quen đến giờ đi ngủ như trẻ tự lấy gối, đến đúng 
vị trí của mình, như không quay ngang quay ngửa, nằm ngủ đúng tư thế khi ngủ 
ngủ ngoan, ngủ đủ giấc, không nói chuyện và không chêu chọc bạn trong khi ngủ. 
 Giờ ngủ. 10
 Thông qua hoạt động vệ sinh cô cũng đã hình thành, rèn luyện cho trẻ một 
số thói quen vệ sinh mà trẻ thực hiện trong chế độ sinh hoạt hằng ngày ở lớp.
 Thông qua các hoạt động nêu gương trong ngày:
 - Trẻ 3 - 4 tuổi với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ phát triển mạnh, trẻ còn bé 
hay tò mò thích bắt chước, tôi luôn tôn trọng trẻ và hết sức công bằng, khen, chê 
đúng mực. Khen và chê có tác dụng mạnh đến hành vi vâng lời của trẻ, nhưng 
không nên khen quá đáng mà chê trách chung chung, nên tôi thường khen những 
gương tốt để trẻ bắt chước.
 Ví dụ 1: Cô khen những trẻ đi học ngoan, đúng giờ, mặc quần áo, đầu tóc 
gọn gàng, sạch đẹp, biết chào cô khi đến lớp, không khóc nhè thông qua các bài 
hát, bài thơ, câu chuyện và mọi lúc mọi nơi, cũng có thể giúp trẻ có thói quen nề 
nếp tốt hơn cô không nên chê trẻ trước tập thể lớp mà nên gần gũi để góp ý nhỏ 
với trẻ về một số nề nếp chưa tốt hay trong lớp còn một vài cháu hay nhõng nhẽo 
không nghe lời cô do sự nuông chiều của ông bà, bố mẹ. Tôi dựa vào lúc có điều 
kiện, trong giờ hoạt động nào đó mà trẻ có thể học tập, bắt chước, tôi đã tranh thủ 
cơ hội đó để thay đổi trẻ bằng mọi hình thức. 
 - Từ sự giúp đỡ của cô giáo mà tính nhõng nhẽo của trẻ mất dần, được cô 
tạo điều kiện giúp đỡ, do được rèn luyện mà trẻ đã thực sự hoà nhập vào nề nếp, 
thói quen của tập thể lớp một cách thoải mái, dễ dàng và tự tin.
 Ví dụ 2: Trong giờ nêu gương cuối tuần cô nêu gương những bạn ngoan 
ngoãn, vâng lời biết chào hỏi lễ phép trước lớp. Trẻ được nêu gương trước lớp sẽ 
cảm thấy tự hào và vinh dự. Từ đó trẻ sẽ có động lực để cố gắng hơn. Còn những 
trẻ bị cô giáo nhắc nhở trước lớp sẽ cảm thấy xấu hổ trước các bạn và lần sau trẻ 
sẽ cố gắng để được cô giáo tuyên dương trước lớp giống bạn.
 Biện pháp 4: Giáo viên là tấm gương sáng về nề nếp cho trẻ noi theo
 Với truyền thống “Tôn sư trọng đạo” của dân tộc ta, người giáo viên luôn 
được coi là một hình tượng mẫu mực, là người dạy học trò tri thức và nhân cách. 
 Vì vậy, cô giáo cần là một tấm gương sáng về đạo đức, cho trẻ noi theo. 
Khi đến lớp cô giáo là người luôn bên cạnh và chăm sóc trẻ chính vì thế mà cô 
giáo có ảnh hưởng rất lớn đến việc rèn nề nếp và hình thành nhân cách cho trẻ. Ở 
tuổi này trẻ phát triển ngôn ngữ còn yếu, đến lớp trẻ thường sống thiên về tình 
cảm nên rất cần sự âu yếm, nhẹ nhàng của cô nhất là những ngày đầu trẻ mới nhận 
lớp, cô phải làm sao để trẻ có thể cảm nhận được nguồn hạnh phúc, được an toàn, 
được quan tâm và được yêu mến có thể coi là một thành viên trong cộng đồng mà 
trẻ đang hoà nhập. Tình cảm của cô đối với trẻ giàu cảm xúc thân thiết, yêu thương 
như quan hệ mẹ con. 
 Biết tôn trọng và đồng cảm với trẻ tạo nên không khí cởi mở, quên mình là 
người lớn để thực sự là người bạn của trẻ. Khi trẻ có cảm tình, có hứng thú cô có 
thể sử dụng nghệ thuật của mình để thu hút lôi cuốn trẻ vào các hoạt động một 
cách dễ dàng.