Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi tích cực tham gia hoạt động âm nhạc

 TRƯỜNG MẦM NON HOA HỒNG
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 3- 4 
tuổi tích cực tham gia hoạt động âm nhạc
 Lĩnh vực/ Môn: Giáo dục mẫu giáo 
 Tên tác giả: Nguyễn Thị Hiền 
 Giáo viên Mẫu giáo bé 2
2. Mục đích nghiên cứu:
 Nghiên cứu tìm kiếm biện pháp nhằm phát huy khả năng âm nhạc cho trẻ 3
- 4 tuổi từ đó đưa ra một số biện pháp nhằm giúp trẻ tích cực, mạnh dạn, tự tin 
trong hoạt động âm nhạc của trường MN Hoa Hồng - Nghĩa Tân Cầu Giấy.
3. Đối tượng nghiên cứu
 Biện pháp giúp trẻ mẫu giáo bé 3- 4 tuổi phát huy tính tích cực trong hoạt 
động âm nhạc
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
1. Thuẩn lợi - khó khăn:
 1. 1. Thuận lợi:
 - Đa số trẻ của lớp nhanh nhẹn, có sức khoẻ tốt để tham gia vào các hoạt 
động của lứa tuổi.
 - Lớp được trang bị đầy đủ các trang thiết bị, đồ dùng thuận tiện như: Máy 
vi tính, máy chiếu, đàn, ti vi, đầu đĩa phù hợp với trẻ.
 - Các giáo viên của lớp nhiệt tình, có đủ trình độ chuyên môn, có tố chất tốt 
về âm nhạc.
 - Ban giám hiệu nhà trường luôn đi sâu đi sát, tạo điều kiện thuận lợi cho 
giáo viên có đủ phương tiện để chăm sóc và dạy trẻ như mở các lớp bồi dưỡng 
công nghệ thông tin cho giáo viên, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ
 - Đa số phụ huynh của lớp nhiệt tình, quan tâm chu đáo tới con em và 
thường xuyên trao đổi với giáo viên về tình hình học tập của con em mình.
1.2 Khó khăn :
 1.2.1 : Về phía trẻ :
 Đa số trẻ trong lớp lần đầu tiên tới trường nên chưa có nề nếp học tập . Tuy 
 cùng độ tuổi nhưng khả năng hòa nhập không đều. Một số trẻ nhút nhát và 
 không đi học đều: Ngọc Hà, Khánh Chi, Xuân Khánh An, Hồng Minh, Đức 
 Minh, Đức Khiêm. Một số trẻ tăng động : Khoa Nam, Nhật Nam cũng làm ảnh 
 hưởng đến quá trình học
Hơn nữa tâm lý trẻ mẫu giáo bé còn chưa ổn định, ở lứa tuổi này bé đang trải qua 
“Thời kì khủng hoảng tuổi lên ba” tính độc lập bắt đầu xuất hiện ở trẻ, nhu cầu 
muốn khẳng định mình là rất lớn, trẻ muốn cái gì cũng dành về mình, do đó tính 
ích kỉ càng có dịp phát triển. trẻ không chịu phái hợp các hoạt động với các bạn 
trong lớp
 Nhiều trẻ chưa hát rõ lời, hát đúng giai điệu.
Thực trạng: Qua khảo sát đầu năm trên trẻ về kả năng âm nhạc của trẻ, kết quả 
thu được cho thấy nhiều vấn đề đáng quan tâm :
 2 4
 2.1 Biện pháp 1: Tạo môi trường học tập để kích thích trẻ tham gia hoạt 
 động âm nhạc
 Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật được trẻ mẫu giáo rất yêu thích. 
Đây là loại hình được xem như phương tiện để thực hiện các hoạt động giáo dục 
một cách hiệu quả ở trường Mâm non.
 Do đặc diểm tâm sinh lý lứa tuổi Mẫu giáo bé, các cháu tuy còn nhỏ tuổi 
nhưng rất thích cái đẹp, mầu sắc sặc sỡ, mới lạ. Để tiến hành hoạt động âm nhạc 
cần tạo ra một môi trường âm nhạc là rất cần thiết. Vì vậy tôi luôn cố gắng tạo 
nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp dẫn trang trí xung quanh lớp để trẻ có điều kiện 
để thể hiện khả năng âm nhạc của mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, củng cố và 
vận dụng phát triển những kỹ năng âm nhạc qua các trò chơi, các hoạt động sáng 
tạo làm phát triển khả năng sáng tạo của trẻ. Tôi luôn chú ý tận dụngdiện tích 
phòng học, góc âm nhạc một cách phù hợp và chú ý bố trí, sắp xếp các dụng cụ, 
đồ dùng âm nhạc để tạo môi trường học gần gũi, thoải mái cho trẻ.
 Sắp xếp đồ dung tạo môi trường âm nhạc cho trẻ
 - Cung cấp cho trẻ nhiều nguồn âm thanh: các loại lon, thùng thiếc, thùng giấy 
chứa đậu, hột hạt, gạo, các loại đá, các dụng cụ nhà bếp, khối gỗ, chén bằng sành. 
Có thể để giấy báo hay những loại giây phế liệu có kích cỡ lớn, tạo điều kiện cho 
trẻ sáng tạo ra các kiểu áo váy... theo ý tưởng các nhân, phục vụ chơi vũ hội hóa 
trang, nhảy múa tự do.
 4 6
2. 2. Biện pháp 2 : Luôn thay đổi hình thức tổ chức hoạt động học nhẹ nhàng, 
linh hoạt
Đặc điểm tâm lý lứa tuổi của trẻ rẻ ở lứa tuổi mẫu giáo bé ( 3-4 tuổi) khả năng 
chú ý, ghi nhớ chưa cao. Trẻ chỉ có thể tập trung tối đa 15 đến 20 phút, trẻ thường 
dễ chịu ảnh hưởng tác động từ bên ngoài, (ngồi không ngay ngắn trong khi học, 
mất trật tự, không kiềm chế các hoạt động cá nhân). Trong khi đó việc trẻ tập 
trung, ghi nhớ có chủ đích và hứng thú trong giờ hoạt động chung là rất quan 
trọng. Vì vậy tôi nhận thấy rằng nếu không thay đổi, làm mới các biện pháp và 
hình thức dạy học khác nhau, trẻ sẽ không hứng thú trong giờ học và sẽ không đạt 
hiệu quả cao trong giờ dạy. Từ đó nghiên cứu các tài liệu, suy nghĩ thay đổi các 
hình thức vào bài sao cho sinh động, hấp dẫn bằng những câu nói nhẹ nhàng, nét 
mặt vui tươi, sử dụng các trò chơi tạo tình huống bất ngờ để thu hút sự chú ý của 
trẻ vào giờ học, và tiết học xuyên suốt theo một chủ đề.
Ví dụ: Ở chủ đề thực vật dạy bài hát “Màu hoa” cô giáo có thể lam một số loại 
hoa tươi để thu hút trẻ.
 6 8
 Trẻ tham gia biểu diễn trong giờ học
VD: Chủ đề Bản Thân : Cái Mũi
 Cô thay đổi hình thưc vào bài một cách đơn thuần cô sử dụng hình ảnh chú 
Hề từ Rạp Xiếc vốn được các bạn nhỏ rât yêu thích để lấy sự hứng thú của trẻ và 
váo bài một cách tự nhiên
 8 10
2.3. Biện pháp 3: Sử dụng các loại nhạc cụ âm nhạc và trang phục gây hứng 
thú cho trẻ:
 Âm nhạc là trừu tượng nhưng có tính giáo dục nghệ thuật sâu sắc. Vì vậy 
việc sớm hình thành tư duy trực quan và kích thích những yếu tố ban đầu là rất 
cần thiết. Vai trò của cô giaó trong vấn đề này là phải tạo được sự hứng thú say 
mê hoạt động nghệ thuật.
 Để gõ đệm cho một bài hát, gợi ý trẻ sử dụng trống lắc, phách trẻ kết hợp 
với việc sử dụng đũa gõ những ly thủy tinh có lượng nước khác nhau tạo ra một tổ 
hợp âm thanh hài hòa, rất hay. Trong quá trình trẻ chơi tại góc âm nhạc, giáo viên 
có thể tận dụng để giới thiệu cho một số đàn dân tộc trẻ biết. Ví dụ về đàn tranh, 
sau khi cô giới thiệu chọn tiếng đàn tranh trong đàn organ, cô cho trẻ nghe một 
bài hát quen thuộc giúp trẻ dễ cảm thụ.
Ví dụ: Dạy trẻ gõ đệm theo nhịp bài Cháu vẽ ông mặt trời của tác giả Tân Huyền. 
Cô tạo hứng thú cho trẻ bằng cách cho trẻ quan sát hình ông mặt trời từ từ nhô lên 
khỏi dãy núi. Cô trò chuyện cùng trẻ về mặt trời, giáo dục trẻ khi đi ra ngoài trời 
nắng to cần đội mũ, nón. Cô hỏi trẻ đã được làm quen với bài hát nào kể về mặt 
trời? Ai sáng tác bài hát? Sau đó cô dạy trẻ vận động theo nhạc
 Trẻ được mặc trang phục và sử dụng đạo cụ và biểu diễn phù hợp với tính 
chất âm nhạc và nội dung bài hát sẽ làm phong phú thêm đời sống văn hoá, có tác 
dụng giáo dục tình cảm đạo đức, góp phần vào việc hình thành nhân cách trẻ thơ.
 Trẻ hát đồng thời sử dụng nhạc cụ gõ đệm
 Trẻ được mặc trang phục và sử dụng đạo cụ và biểu diễn phù hợp với 
tính chất âm nhạc và nội dung bài hát sẽ làm phong phú thêm đời sống văn hoá,
 10 12
Ví dụ: Dạy trẻ vận động minh hoạ bài Em thích làm chú bộ đội. Tôi cho cả lớp 
đội mũ chú bộ đội, khi cho trẻ lên biểu diễn cho trẻ mặc trang phục của chú bộ 
đội. Tôi nhận thấy trên nét mặt vui tươi, hồ hởi trên mỗi trẻ. Trẻ vui sướng ngỡ 
mình là chú bộ đội vác súng bước đi hùng tráng. Trẻ được thể hiện tình cảm của 
mình đối với chú bộ đội. Kết quả tôi thấy trẻ rất hứng thú, có ý thức, tích cực 
tham gia hoạt động, đạt được những yêu cầu của bài soạn.
 Trẻ vận động bài cháu tập làm
 12 14
trong khi cho trẻ hoạt động ngoài trời cũng có thể cho trẻ vận động theo nhạc 
nhằm tạo cho trẻ sự mềm dẻo, nhịp nhàng, làm thư giãn thần kinh, kích thích óc 
sáng tạo và giúp trẻ hiểu biết hơn về thế giới xung quanh.
 Trò chơi vận động thả cá vào ao, trẻ nghe nhạc bài cá vàng bơi
Ví dụ: Cho trẻ quan sát và đàm thoại về con chim xong. Cô có thể cho trẻ đứng 
đội hình vòng tròn để múa hát bài Thật là hay.
 - Vận động theo nhạc trong thời gian chơi trò chơi sáng tạo: Có thể cho trẻ 
vận động theo nhạc trong khi trẻ chơi trò chơi sáng tạo.
Ví dụ: Trẻ chơi đóng kịch có kèm với biểu diễn. Hoặc có trong trò chơi phân vai 
cô giáo, trẻ nhập vai mình là cô giáo hay là trẻ mẫu giáo thể hiện hát, múa, gõ 
đệm, vận động minh hoạ tuỳ theo ý thích.
 - Vận động theo nhạc trong giờ hoạt động chiều: Cô có thể tổ chức cho trẻ 
hoạt động âm nhạc theo ý muốn, trẻ hát, múa, gõ đệm theo bài hátcô khuyến 
khích cả lớp cùng tham gia. Đây là cơ hội để trẻ học hỏi lẫn nhau, chia sẻ cảm xúc 
và cùng hợp tác biểu diễn.
 Như vậy, ở trường mẫu giáo, từ lúc đến trường đến khi cha mẹ đến đón, âm 
nhạc luôn xuất hiện bên trẻ tạo không khí tươi mát. Nếu vắng bóng lời ca, điệu 
múa thì trường lớp đối với các cháu thật buồn tẻ. Âm
nhạc là chu kỳ thời gian, là nhịp sống hàng ngày của trẻ, là cho trẻ thêm linh hoạt, 
tươi vui. Âm nhạc thực sự là người bạn thân của trẻ thơ.
 14 16
Biểu diễn văn nghệ vui tết trung thu
 16 18
 Biểu diễn văn nghệ chúc mừng ngày 8/3
2.6. Biện pháp 6: Tổ chức tốt một số trò chơi phục vụ âm nhạc:
 Đối với trẻ thơ, được hoạt động với âm nhạc thông qua các trò chơi là một 
biện pháp hữu hiệu nhất. Trò chơi đã trở thành phương tịên để đem đến cho trẻ 
các yếu tố diễn tả của nghệ thuật sinh động, nó có tác dụng mạnh mẽ nhưng lại 
đến với trẻ một cách nhẹ nhàng, thoả mái.
 Hiện nay, trò chơi âm nhạc được coi là một trong các hình thức vận động 
theo nhạc của chương trình giáo dục âm nhạc Mầm non. Nó có vai trò quan trọng
 18 20
 - Chuẩn bị: Băng nhạc có các bài hát trong chương trình mà trẻ đã được học, 
casset
- Cách chơi: Cô mở băng casset cho trẻ nghe giai điệu bài hát, 2 đội rung 
 chuông giành quyền trả lời bằng cách nói rõ tên bài hát vừa nghe, nếu đúng 
 mỗi trẻ trong đội được tặng một bông hoa, nếu sai quyền trả lời thuộc về đội 
 bạn.
 Ví dụ: Cho trẻ nghe giai điệu “ Trông kia đàn gà con lông vàng, đi theo mẹ tìm 
 ăn trong vường...” thì trẻ phải nêu được đó là bài hát “Đàn gà trong sân”
c. Trò chơi “Ô cửa bí mật”
 Trò chơi giúp trẻ được ôn luyện các bài hát, tạo cho trẻ mạnh dạn lên biểu 
diễn và mong muốn được khám phá những bí mật bên trong những ô cửa
- Chuẩn bị: Các loại đồ dùng, đồ chơi phù hợp theo từng chủ điểm ở phía sau 
những ô cửa, thùng các-tông sơn màu để làm ô cửa và một số đồng tiền vàng để 
tặng cho trẻ.
- Cách chơi : Chia trẻ làm 2 đội, 2 đội trưởng lên oẳn tù tì để tìm ra đội nào 
 chơi trước. Có từ 4-6 ô cửa được đánh dấu theo thứ tự từ 1 đến 6, đội nào chơi 
 trước sẽ chọn bất kỳ một ô cửa, nếu ô cửa được mở ra, bên trong ô cửa có hình 
 ảnh gì thì đội đó phải hát một bài nói về hình ảnh đó.
 Ví dụ: Mở ô cửa số 3 có con mèo thì hát một bài hát nói về con mèo như: “Ai 
cũng yêu chú mèo” hay “Thương con mèo”...
Nếu mở ô cửa nào mà hát được bài hát có nội dung đúng với hình ảnh trong ô 
cửa đó thì đội đó được tặng một đồng tiền vàng. Tiếp tục đội kia chọn ô cửa. Nếu 
đội nào chọn ô cửa mà không hát được bài hát có nội dung như hình ảnh trong ô 
cửa thì quyền hát thuộc về đội bạn.
 Trò chơi : Ô cửa bí mật
 20