Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp

 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp MỤC LỤC Nội dung Trang I. Đặt vấn đề 2 II. Giải quyết vấn đề 2 1. Cơ sở lí luận 2 2. Thực trạng vấn đề 3 3. Một số biện pháp tiến hành 5 3.1 Biện pháp 1 : Giúp bé có cảm giác thích thú mỗi khi đến lớp, 5 mỗi khi đặt câu hỏi với cô, học được nhiều điều hay sau mỗi câu trả lời của cô. 3.2 Biện pháp 2: Sinh hoạt tập thể, biểu diễn văn nghệ nêu 15 gương bé ngoan. 3.3 Biện pháp 3 : Cho trẻ được tư do và hành động theo suy 21 nghĩ của trẻ. 4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm 25 III .Kết luận, khuyến nghị 29 1/29 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp không hề cảm thấy sợ hãi hay xấu hổ. Điều quan trọng nhất, nó giúp trẻ có thể mở lòng mình để tâm sự, sẻ chia cùng mọi người. Tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp còn giúp ngôn ngữ của trẻ được cải thiện, câu từ được chau chuốt hơn. Trẻ nói đủ câu, diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, câu văn giao tiếp sinh động, vốn từ phong phú, đa dạng, khả năng ứng biến nhanh khi giao tiếp. Trẻ có thể tự tin hỏi, đáp với người đối diện. Hơn thế, tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp giúp trẻ hoàn thiện dần về nhân cách. Trẻ biết quan tâm, chia sẻ với người khác, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi đúng lúc .Vì thế tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp là một kĩ năng vô cùng quan trọng không những giúp trẻ thoát khỏi sự rụt rè, nhút nhát mà còn là kim chỉ nam giúp trẻ có những bước tiến quan trọng sau này Nhưng thực tế hiện nay thì sao? Chúng ta phải thừa nhận một điều là trẻ con ngày nay đã thông minh hơn, hoạt bát hơn, lém lỉnh hơn ngày xưa nhưng các cháu lại thiệt thòi hơn vì ngoài thời gian ở trường về các cháu thường ít được tiếp xúc, giao lưu, chơi trò chơi với bạn bè cùng xóm. Vì hầu như bây giờ nhà nào cũng kín cổng cao tường nên mọi người rất ngại sang nhà nhau chơi bố mẹ thì đi làm ông bà thì bận cơm nước người bạn duy nhất của các bé tại thời điểm ấy là tivi hoặc máy tính để bé xem hoạt hình hoặc chơi trò chơi. Vì vậy, không gian chơi, không gian tiếp xúc với mọi người xung quanh bị thu hẹp lại. Do đó có rất nhiều trẻ rât ngại tiếp xúc với người khác. Còn đến lớp thì sao? Ở lớp, trẻ lại không dám nói lên những điều trẻ thích, không dám mạnh dạn sinh hoạt trong tập thể, giao tiếp với người lớn theo suy nghĩ của mình. Trẻ thường rất ngại nói, ngại giao tiếp với người khác, đặc biệt là người lớn vì trẻ sợ bị la mắng, sợ cô phạt, trẻ bị áp đặt làm theo sự sắp xếp của cô Chỉ một số cháu bạo dạn, tự tin dám nói lên những suy nghĩ, trò chuyện cùng cô và khách đến lớp.Tại sao trẻ lại như vậy? Phải chăng, chính môi trường sống, môi trường sinh hoạt và học tập của trẻ có ảnh hưởng rất lớn tới một đứa trẻ. Trẻ rụt rè, nhút nhát hay mạnh dạn tự tin phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố này. 2. Thực trạng vấn đề a.Thuận lợị Nhà trường được nhà nước tạo điều kiện về cơ sở vật chất đầy đủ, đồng bộ và hiện đại: Máy tính, máy chiếu, điều hòa, bình nóng lạnh, đèn điện phục vụ cho công tác chăm sóc và giáo dục trẻ. Luôn được sự hướng dẫn và chỉ đạo sát sao về chuyên môn của phòng giáo dục và sự quan tâm tạo điều kiện về mọi mặt của Ban giám hiệu nhà trường. 3/29 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp tự nhiên. Cho nên, tôi đã nghiên cứu, tìm ra một số biện pháp để giúp trẻ tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp. 3. Một số biện pháp đã tiến hành 3.1 Biện pháp 1: Giúp bé có cảm giác thích thú mỗi khi đến lớp, mỗi khi đặt câu hỏi với cô, học được nhiều điều hay sau mỗi câu trả lời của cô: Mỗi ngày đến trường là một ngày vui, để làm được điều đó giáo viên chúng ta phải cố gắng rất nhiều, không những phải nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ tìm tòi những cái mới lạ áp dụng vào giảng dạy mà còn phải tự hoàn thiện bản thân mình hơn để luôn đẹp trong mắt của trẻ, luôn cho trẻ cảm giác an toàn khi đến lớp, luôn tạo cho trẻ có cảm giác gần gũi, quen thuộc có như vậy trẻ mới thích được đi học, thích đến trường, thích tò mò khám phá, thích đặt những câu hỏi với cô. * Để làm được điều đó tôi nhận thấy rằng mình vừa phải là người bạn là người mẹ để cháu tin yêu gần gũi khi nói chuyện: Muốn cháu mạnh dạn tự tin, thông minh tôi nhận thấy rằng mình luôn phải gần gũi trò chuyện và chơi cùng trẻ ở mọi lúc mọi nơi không nên quát mắng, cấm đoán trẻ phải thế này, phải thế kia. Khi trẻ làm sai, tôi không phạt trẻ mà cần động viên trẻ cố gắng lần sau Tôi luôn lắng nghe và tôn trọng những thắc mắc, những câu hỏi của trẻ. Thậm chí quan tâm cả những lời mách vẩn của cháu đồng thời tôi cũng luôn nhủ với lòng mình là bớt nghiêm khắc hơn với các cháu. Sau một thời gian áp dụng, tôi thấy trẻ lớp tôi rất yêu quý các cô ở lớp rất thích được tới lớp học, nghỉ một hai ngày là các con nói với bố mẹ rằng mình nhớ bạn, nhớ cô ( VD như bạn Tuấn Kiệt, Nhật Minh, Bảo Ngọc ). Khi nghe thấy bố mẹ kể lại như vậy, tôi cảm thấy rất vui, vì trẻ thích đi học và đã tin tưởng mình. Tôi rất chú trọng đến giờ đón trẻ, tôi biết trẻ rất thích được khen khi có cái mới. Vì vậy, ngoài việc để ý đến tình hình sức khỏe của các con khi tới lớp tôi thường quan sát để ý thật nhanh xem hôm nay trẻ có cái gì mới, kịp thời khen ngợi trẻ. Tôi nhận thấy, mỗi khi được khen trẻ rất là vui, cười rất tươi và phụ huynh cũng vậy họ thấy con em mình được cô quan tâm nên rất tin tưởng. Ví dụ: Hôm nay, Minh Khang mới cắt tóc trông đáng yêu quá hoặc Thùy Dương có đôi giày mầu hồng giống màu con yêu thích lại có hình công chúa elsa nữa đẹp thế . Tôi thường dạy trẻ phải luôn mỉm cười thật tươi mỗi khi đến lớp. Phụ huynh lớp tôi kể với tôi rằng, con về bảo là cô con bảo phải cười tươi mới đáng yêu. Cười cũng là biện pháp giúp cho trẻ đáng yêu và tự tin hơn trong mắt của người khác. 5/29 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp Tiết học tìm hiểu về lợi ích của cây xanh Hay tiết làm quen với toán: Tôi không áp đặt trẻ, mà thường tổ chức cho trẻ làm quen với toán thông qua các trò chơi. Vì thế trẻ vừa được trải nghiệm, vừa được chơi, vừa được học không bị gò bó, áp đặt nên tâm lí rất thoải mái. VD: Dạy trẻ nhận biết sự khác nhau về chiều cao 2 đối tượng, sử dụng đúng từ cao hơn, thấp hơn. Tôi đã lồng ghép rất nhiều trò chơi gần gũi, quen thuộc với trẻ, trẻ được trải nghiệm nhiều, học mà chơi, chơi mà học.( Trẻ được đi siêu thị mua quà tặng sinh nhật bạn thỏ, hái quả ở cây cao, cây thấp, tìm nhà bạn thỏ để tối đến dự sinh nhật, kết thúc là bữa tiệc sinh nhật thỏ rất vui, cả lớp cùng hát tặng bạn thỏ bài hát “Happy birthday” để chúc mình sinh nhật thỏ, phụt pháo hoa .) Trẻ tham gia học rất hứng thú, tích cực không bị gò bó, áp đặt nên rất vui vẻ, hợp tác với cô. Kết thúc tiết học cả cô, trò cùng vui ánh mắt trẻ long lanh, rạng rỡ ngắm nhìn những xác pháo còn vương trên thảm. Tôi cảm thấy rất ấm áp 7/29 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp Trong hoạt động góc có rất nhiều trò chơi và những trò chơi phân vai theo chủ đề (chơi bán hàng, đóng vai bác sĩ, chơi cô giáo ) góp phần vào sự phát triển hài hòa cho trẻ và qua trò chơi sẽ củng cố những tri thức mà trẻ có. Thông qua các trò chơi đó trẻ được nhập vai hòa mình vào các nhân vật, các mối quan hệ ở ngoài xã hội được thu nhỏ trong các trò chơi ấy. Và quan hệ qua lại giữa con người với con người sẽ rất tốt nếu người lớn thể hiện sự hứng thú của mình với trò chơi của trẻ, tham gia chơi cùng trẻ, chỉ bảo hướng dẫn hành động của trẻ trong khi chơi. Nhưng thực tế hiện nay, giáo viên của chúng ta hay làm thay trẻ trong giờ vui chơi. Hay áp đặt trẻ vào góc chơi quy định. Trẻ chơi thuần thục ở góc nào chỉ ở góc đó không có sự luân chuyển Các loại đồ chơi trong lớp thường làm sẵn cho trẻ – trẻ chỉ sắp xếp theo ý cô. Vì vậy tôi thiết nghĩ chúng ta nên thay đổi lối tư duy ấy, nên lấy trẻ là trung tâm, cô chỉ là người gợi mở, hướng dẫn và dẫn dắt trẻ, để cho trẻ chơi theo ý thích của mình. Cô chỉ nên là người quan sát, xử lí tình huống. Nếu trẻ chưa biết cách chơi cô có thể đóng vai và chơi cùng trẻ. Khi trẻ thuần thục,có thể tự chơi được rồi thì cô lại nhả ra .Ở lớp, tôi không áp đặt trẻ chơi ở góc này, góc kia mà cho trẻ tự chọn và phân góc chơi. Tôi nhận thấy, nếu cho trẻ tự chọn theo ý mình trẻ chơi sẽ được lâu, dễ hòa mình vào nhân vật và không cảm thấy chán khi chơi. Một số hình ảnh trẻ chơi hoạt động góc: Hình ảnh bé cùng cô hát, thỏa thuận trước khi chơi 9/29 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp Hình ảnh bé chơi ở góc bán hàng 11/29 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp Hình ảnh trẻ chơi ở một số góc chơi khác 13/29 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp thông qua những bộ phim hoạt hình ngắn, vui nhộn . Bên cạnh đó, tôi thường trò chuyện với trẻ về bất kì điều gì trẻ thích hoặc trả lời bất kì câu hỏi gì trẻ đề cập qua đó cung cấp thêm vốn từ và biểu tượng mới cho trẻ Những từ nào khó trẻ không hiểu tôi giải thích cho trẻ. Bé học quan sát, tìm hiểu về nhà để xe 3.2 Biện pháp 2: Sinh hoạt tập thể, biểu diễn văn nghệ nêu gương bé ngoan. Sinh hoạt tập thể không những giúp cho trẻ được thư giãn, giao lưu với mọi người mà còn giúp các bé phát triển kĩ năng mềm như: Giao tiếp, ứng xử trong tập thể, sự tự tin, mạnh dạn trước đám đông, phát huy tinh thần đoàn kết giúp đỡ nhau trong tập thể, kĩ năng chơi nhóm thành thục dễ hòa nhập khi thay đổi môi trường Sinh hoạt tập thể còn giúp trẻ rèn luyện trí nhớ tốt, phản xạ nhanh, nhạy bén trong mọi tình huống, giúp trẻ tiếp thu được những bài học đạo đức nhân văn trong cuộc sống một cách nhẹ nhàng, thoải mái thông qua các hoạt động: Hoạt động ngoài trời, giao lưu văn nghệ, trò chơi giữa các lớp hay cả khối, liên hoan buffer, liên hoan trung thu, sinh nhật bạn Vì vậy, ở lớp tôi luôn trú trọng để làm sao tổ chức giờ sinh hoạt tập thể được tốt nhất: Ở giờ hoạt động ngoài trời: Lớp tôi thường kết hợp với các lớp ở trong khối mẫu giáo bé giao lưu: Chơi trò chơi dưới nhiều hình thức. Qua đó giúp cho trẻ tự tin, hòa nhập hơn. Ai trẻ cũng có thể trò chuyện và chơi được chứ không chỉ giới hạn các bạn, các cô ở trong lớp mình. Hàng tháng, lớp tôi cùng các lớp trong khối 15/29 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp Liên hoan buffer Noel cũng vậy, trẻ được giao lưu cùng ông già Noel, được ông già Noel phát quà, được cảm nhận không khí vui vẻ. 17/29 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp Vui đón trung thu cùng các bạn ở lớp Mỗi khi có sinh nhật bạn nào đó ở lớp, không khí lớp tôi lại vui vẻ hẳn lên. Tôi thường cho trẻ bầy đồ sinh nhật của bạn cùng mình, cùng hát vang bài hát : “Happy birthday” để chúc mừng bạn Không những hát, tôi thường cho trẻ lớp tôi tự đứng lên chúc những lời chúc sinh nhật giành tặng bạn. Trẻ 3-4 tuổi có những câu chúc rất ngô nghê, những lại rất dễ thương: Có bạn chúc ăn khỏe, có bạn chúc ngoan, có bạn lại chúc ăn nhiều kẹo Có như vậy trẻ mới biết quan tâm, chia sẻ vô tư thể hiện tình cảm của mình với bạn bè mà không hề rụt rè, xấu hổ. 19/29 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp đoàn kết, giúp đỡ nhau trong tập thể hình thành kĩ năng chơi nhóm hiệu quả cho trẻ 3.3 Biện pháp 3 : Cho trẻ được tư do và hành động theo suy nghĩ của trẻ: Nếu có ai nói rằng “ cho trẻ hành động theo ý thích và theo suy nghĩ của trẻ là sai lầm” thì tôi nghĩ chính người nói như thế mới sai lầm. Bởi với vai trò là một người lớn, một giáo viên thì nhiệm vụ chính của chúng ta là giúp trẻ khi trẻ gặp khó khăn, hướng dẫn trẻ một cách kịp thời để trẻ luôn đi đúng hướng. Tuyệt đối không để ý nghĩ là mình kêu trẻ làm gì thì trẻ làm đó, mọi việc là có người lớn chuẩn bị sẳn chỉ cần làm theo y như vậy thì sẽ chẳng có chuyện gì xảy ra. Vô hình chung vì những suy nghĩ này mà ta đã để lại sự chủ quan, ỷ lại vào người lớn nơi trẻ, trẻ dễ bị thụ động. Với tôi, trẻ có thể làm gì trẻ thích nhưng trong khuôn khổ và có sự giám sát của người lớn. Trẻ có thể tự do lựa chọn, chơi đồ chơi mà mình thích, tự do chơi theo nhóm, tự do chạy nhảy trong phạm vi quy định mà không bị gò bó, áp dặt chơi ở chỗ nọ, chỗ kia. Khi trẻ chơi chán chỗ này, trẻ có thể chuyển sang chơi chỗ khác. Đôi khi, trẻ xảy ra xung đột. Tôi quan sát, cho trẻ tự giải quyết tình huống trước mà không can thiệp vội. Nếu trẻ không giải quyết được lúc đấy cô mới vào cuộc để phân xử. Trẻ chơi đoàn kết, vui vẻ, hòa đồng biết giúp đỡ nhau khi gặp khó khăn. 21/29