Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp cho trẻ khám phá thế giới xung quanh bằng vật thật thông qua những hoạt động thực tiễn đối với trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi

 Đề tài: “ Một số biện pháp cho trẻ khám phá thế giới xung quanh bằng vật thật 
 thông qua những hoạt động thực tiễn đối với trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”
 1. PHẦN MỞ ĐẦU
 1.1. Lý do chọn đề tài: 
 Phương pháp cho trẻ làm quen môi trường xung quanh có vai trò rất quan 
trọng trong quá trình giáo dục trẻ, đặc biệt là đối với trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi. Thông 
qua học trẻ được khám phá thế giới riêng của mình, khám phá môi trường xung 
quanh trẻ được cung cấp vốn kiến thức sơ đẳng về thế giới xung quanh mình, 
không những phát triển nhận thức mà trẻ còn được rèn luyện óc quan sát, thị giác, 
khả năng ghi nhớ, chú ý, tư duy và tưởng tượng. Khám phá môi trường xung quanh 
nhằm cũng cố hệ thống hóa kiến thức, mở rộng vốn hiểu biết về thế giới xung 
quanh trẻ, qua đó làm giàu vốn từ của trẻ. Trẻ được khám phá thế giới xung quanh 
mình, những điều trẻ chưa biết hoặc đã biết nhưng chưa cụ thể. Trẻ được trải 
nghiệm thông qua các tiết học và trực tiếp khám phá chúng. Biết được tên, đặc 
điểm mùi vị, công dụng các đối tượng mà trẻ khám phá, hơn thế môn học còn giáo 
dục lễ giáo, giáo dục vệ sinh, dinh dưỡng cho trẻ.
 Năm học 2018 - 2019 tôi được ban giám hiệu phân công vào lớp mẫu giáo 
3 - 4 tuổi, trẻ đa số mới vào học nhận thức còn hạn chế, vốn hiểu biết còn sơ đẳng, 
hơn nữa là các cháu nhút nhát, lạ lẫm các kỹ năng quan sát, ghi nhớ còn hạn chế. 
Trong các hoạt động cho trẻ làm quen, tìm hiểu với môi trường xung quanh tôi đã 
sử dụng nhiều biện pháp như sử dụng những hình ảnh trên powew point, cho trẻ 
quan sát một đoạn video, tranh ảnh, đồ dùng...nhưng hiệu quả trên trẻ chưa cao, 
nhiều trẻ còn lúng túng, khả năng ghi nhớ còn nhiều hạn chế. Qua quan sát tôi 
nhận thấy được rằng khi cho trẻ khám phá bằng những vật liệu, vật thật vốn có 
trong tự nhiên đã giúp trẻ lĩnh hội kiến thức nhanh hơn và có hiệu quả hơn. Với 
thực trạng như vậy, bản thân tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài “ Một số biện pháp cho 
trẻ khám phá thế giới xung quanh bằng vật thật thông qua những hoạt động 
thực tiễn đối với trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”
 nhằm tìm ra phương pháp lĩnh hội kiến thức nhanh nhất, chính xác nhất, xin trình 
bày để góp phần đóng góp kinh nghiệm trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ trong 
công cuộc đổi mới đất nước. Nội dung Tỉ lệ
 Trẻ hứng thú khám phá 50%
 Trẻ nắm được kiến thức, kĩ năng 30%
 Trẻ nhận thức chậm 35%
 Không nhớ đặc điểm 35%
 Từ những thực trạng trên, bản thân tôi rất băn khoăn, lo lắng để tìm ra các 
biện pháp nhằm đưa chất lượng của các hoạt động cho trẻ làm quen môi trường 
xung quanh đạt kết quả cao hơn. Trong đó tôi nhận thấy việc “Cho trẻ khám phá 
thế giới xung quanh bằng vật thật thông qua những hoạt động thực tiễn” có rất 
nhiều khách quan. Nên tôi chọn đề tài này để nghiên cứu.
 Khi tiến hành nghiên cứu đề tài này tôi đã gặp không ít những thuận lợi và 
khó khăn như sau :
 2.1.1. Thuận lợi:
 - Cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động tương đối đầy 
đủ. Không gian trường, lớp rộng rãi, Trường có nhiều cây xanh và cây ăn quả,nên 
thuận tiện cho trẻ tham gia trải nghiêm, khám phá.
 - Được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hiệu nhà trường cũng như đồng 
nghiệp luôn tạo điều kiện cho tôi xây dựng các hoạt động khám phá về môi trường 
xung quanh
 - Bản thân là một giáo viên có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, luôn yêu 
nghề mến trẻ, nhiệt tình trong công việc, luôn năng cao vai trò tự học tập, nghiên 
cứu, tìm tòi những phương pháp đổi mới trong quá trình giảng dạy, chịu khó học 
hỏi, sách báo và ứng dụng công nghệ thông tin. Bản thân tự trang bị cho mình 
phương tiện dạy học tốt: Máy tính xách tay
 - Địa phương có nhiều đồ dùng và học liệu sẵn có, giúp cho việc sử dụng đồ 
dùng dạy học tốt hơn
 -Trường thuộc vùng nông thôn, nên có rất nhiều khu trồng trọt và chăn nuôi 
nên thuận tiện trong việc tìm kiếm nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương giúp cho 
việc sử dụng đồ dùng dạy học đạt hiệu quả cao. 1. Mục tiêu :
 Trẻ biết được tên gọi, đặc điểm, mùi vị, màu sắc và lợi ích của một số loại 
quả.
 Trẻ tham gia hoạt động và tham gia trò chơi một cách hứng thú. 
 Trẻ biết ơn những người trồng cây.
2. Chuẩn bị : 
 Một số loại quả thật, vườn cây ăn quả, 3 gian hàng gồm nhiều loại quả, 3 cái 
đĩa.
3. Tiến hành :
 3.1. Ổn định tổ chức gây hứng thú : 
 Cho trẻ đến tham quan vườn cây ăn quả của bác An
 Hỏi trẻ trong vườn có những loại quả gì?
 Bác An tặng cho các con một giỏ quà. Các con cùng lên xe về lớp học của 
mình để cùng nhau khám phá món quà của bác An nha!
 3.2. Truyền thụ kiến thức :
 - Cô cho trẻ ngồi theo nhóm, cho trẻ trực tiếp, sờ tay vào các loại quả trong 
giỏ, sau đó cô đi đến từng nhóm để hỏi trẻ về màu sắc, hình dạng, đặc điểm cấu tạo 
của các loại quả (cho trẻ từng nhóm nêu lên cảm nhận và ý kiến của mình về các 
loại quả trong giỏ của đội mình)
 - Cho trẻ về chổ ngồi và cô lần lượt đưa ra từng loại quả cho cả lớp quan sát 
phát âm tên quả đó.
 Ví dụ: Đây là quả gì, nó có màu gì, quả có dạng gì, da nó như thế nào?( Trẻ 
trả lời câu hỏi của cô.
 Cô nêu kết luận chung của quả đó.
 * Giáo dục trẻ về lợi ích của các loại quả và thói quen vệ sinh.
 3.3. Trò chơi củng cố :
* Trò chơi 1 “Bé đi siêu thị”:
 - Cô chuẩn bị 3 gian hàng. 
 Cách chơi: Cô chia trẻ ra thành 3 đội.
 - Cô hướng dẫn cách chơi : Phía trước cô có 3 gian hàng với rất nhiều loại 
 quả, nhiệm vụ của đội mỗi đội xách giỏ đi lên phía trước siêu thị để mua quả * Hoạt động ngoài trời: 
 Trong các giờ hoạt động ngoài trời trẻ được tìm hiểu, khám phá về các sự 
vật hiện tượng xung quanh mà trong tiết học ở lớp trẻ chưa được khám phá và trải 
nghiệm. Qua các hoạt động khám phá ở ngoài trời tạo cho trẻ không khí thoải mái 
và hứng thú thêm về sự vật hiện tượng, vì thế ngoài kiến thức trẻ được biết trong 
tiết học chính thì những khám phá trải nghiệm ngoài trời được sử dụng một cách 
có hiệu quả.
 VD: Khi trẻ tham quan và quan sát vườn rau của các cô nhân viên dinh 
dưỡng trẻ được trực tiếp nhìn thấy các loại rau, qua đó trẻ biết được đặc điểm của 
một số loại rau có ở trong vườn rau của các cô trong trường, vai trò của các loại 
rau trong các bữa ăn có trong bữa ăn hằng ngày ở trường, ở nhà của trẻ, trẻ được 
giáo dục vệ sinh trong ăn uống.
 * Trong giờ ăn:
 Giờ ăn là thời điểm trẻ không chỉ được củng cố kiến thức của môn học cho 
trẻ LQVMTXQ mà còn được học nhiều môn khác như: Âm nhạc, văn học, toán...
 Thông qua những thức ăn hằng ngày của trẻ trong bữa ăn giúp trẻ nhận biết 
được một một số chất dinh dưỡng, giáo dục trẻ thói quen trong ăn uống.
2.2.3. Kết hợp với phụ huynh
 Ngay từ đầu năm học tôi đã chủ động họp phụ huynh để trao đổi về một số 
hoạt động giúp cho trẻ nhận thức khám phá môi trường xung quanh.
 Lập kế hoạch phối kết hợp với phụ huynh phù hợp với điều kiện của trường, 
lớp theo đúng với chủ đề. Để huy động một phần kinh phí và một số đồ dùng sắn 
có ở địa phương như: Hoa, quả, rau, tôm, cua, cá......
 Trao đổi với phụ huynh về phương thức, cách thức cho trẻ tiếp xúc khám về 
các đồ vật, sự vật, hiện tượng xung quanh trẻ ở gia đình.
2. 3. Những kết quả đạt được :
 Với sự say mê nghề nghiệp, ham học hỏi, tìm tòi các phương pháp dạy để trẻ 
học tốt khám phá thế giới xung quanh bằng vật thật thông qua những hoạt động 
thực tiễn. Qua một thời gian áp dụng, tôi thấy việc tiếp thu của trẻ có nhiều tiến bộ, 
trẻ mạnh dạn ,tự tin, thích học, thích khám phá hơn. Trẻ say mê, hứng thú tham - Gần gũi hơn với trẻ để giúp trẻ khám phá sự vật hiện tượng một cách 
chính xác và hiệu quả.
 - Thường xuyên phối hợp với phụ huynh tạo điều kiện cho trẻ ở mọi lúc mọi 
nơi để khám phá với môi trường xung quanh có hiệu quả cao nhât.
 3.2. Một số đề xuất 
 Đối với lãnh đạo địa phương: Tôi muốn đề xuất với ban giám hiệu nhà 
trường tham mưu với ban lãnh đạo địa phương hỗ trợ nguồn kinh phí giúp nhà 
trường cung cấp thêm đồ chơi ngoài trời khuôn viên sạch sẽ, mát mẽ, đảm bảo để 
cho trẻ có không gian trải nghiệm sạch sẽ và an toàn.
 Đối với nhà trường: Ban giám hiệu nhà trường cố gắng cung cấp cho giáo 
viên những đồ dùng, giáo cụ trực quan cần thiết để phục vụ cho cô và trẻ trong quá 
trình thực hiện chương trình giáo dục mầm non, cung cấp thêm trang thiết bị, tài 
liệu về cách nghiên cứu các đồ dùng, đồ chơi là vật thật đẻ sử dụng vào tiết học có 
hiệu quả cao.
 Tôi xin chân thành cảm ơn các nhà khoa học đã viết nên các tài liệu trên để 
tôi tham khảo. Các cấp lãnh đạo đã tạo điều kiện cho tôi cùng tham gia nghiên cứu 
khoa học, ban giám hiệu nhà trường, tổ chuyên môn cùng chị em đồng nghiệp giúp 
tôi hoàn thành sáng kiến này. Tôi xin mạnh dạn trình bày với các bạn đồng nghiệp 
một vài kinh nghiệm nhỏ mà bản thân tôi rút ra trong quá trình “ Một số biện 
pháp cho trẻ khám phá thế giới xung quanh bằng vật thật thông qua những hoạt 
động thực tiễn đối với trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”
mong được sự đóng góp của các đồng chí để bản sáng kiến ngày càng hoàn thiện 
hơn và được áp dụng có hiệu quả vào thực tế.
 Tôi xin chân thành cảm ơn.