Sáng kiến kinh nghiệm Lồng ghép nội dung giáo dục tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong việc dạy trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi

 LỒNG GHÉP NỘI DUNG GIÁO DỤC TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH TRONG VIỆC DẠY TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI I. NHẬN THỨC ĐỀ TÀI 1. Cơ sở lý luận: Thời gian đằng đẵng trôi qua bao lâu thì cuộc sống cũng có những thăng trầm và biến động bấy nhiêu. Có những thứ rất dễ bị lãng quên, nhưng có những thứ luôn sống mãi trong lòng mỗi người qua bao thế hệ. Và tư tưởng về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là một điển hình. Đó chính là một tài sản vô giá của dân tộc và cũng là một trong những cơ sở của nền giáo dục Việt Nam Trong di chúc, Bác đặc biệt quan tâm đến ngành giáo dục, từ những lời dạy của Bác về giáo dục đạo đức, hiện nay trong công cuộc đoi mới giáo dục, chúng ta không thể không quan tâm đến vấn đề “ Giáo dục đạo đức Hồ Chí Minh cho học sinh, đặc biệt là lứa tuổi Mầm non, bởi trẻ em như một cây non, cần được uốn nắn ngay từ đầu” Trong năm học này ( 2009 - 2010), được xem là năm học “đổi mới về quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục”, Giáo dục Mầm non và các bậc học khác tiếp tục thực hiện cuộc vận động “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” theo chỉ thị số 06/CT - TW ngày 07/11/2006 của Bộ Chính Trị ban hành. Mỗi giáo viên mầm non không chỉ học tập mà còn giáo dục cho thế hệ học sinh của mình “ làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Học và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh góp phần giúp trẻ thể hiện lòng yêu nước, lòng kính trọng yêu quý đối với Bác. Việc làm này đã thực sự trở thành việc làm thường Trang 1 Các thầy cô giáo phải tìm cách dạy, dạy cái gì, dạy như thế nào để trò hiểu chóng, nhớ lâu, tiến bộ nhanh. Thầy dạy tốt, trò học tốt để thiết thực góp phần đào tạo những hiền tài cho quốc gia”. Vấn đề này luôn làm tôi quyết tâm suy nghĩ tìm tòi và cuối cùng tìm được hướng đi cho mình qua nội dung đề tài sau“ Giáo dục trẻ học tập tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” II. Biện pháp giải quyết: A. Các biện pháp: 1. Giáo dục trẻ thông qua các hoạt động trong ngày. 2. Phối hợp cùng với đồng nghiệp tạo góc sách Bác Hồ là nơi để trẻ đến đọc sách truyện về Bác Hồ. B. Biện pháp cụ thể: 1. Giáo dục trẻ thông qua các hoạt động trong ngày: * Giáo dục trẻ thông qua hoạt đông có chủ đích: Đối với chủ đề Trường mầm non Dạy trẻ kính trọng, lễ phép với thầy cô giáo, các cô chú trong trường mầm non, yêu thương giúp đỡ bạn bè. ( Làm theo lời dạy của Bác đã dặn các cháu thiếu nhi nhân lúc Bác ra thăm các cháu thiếu nhi mồ côi ở trại Kim Đồng - Thanh Hóa: “ Thiếu nhi thì phải ngoan, phải thật thà, lễ phép với người lớn, kính trọng người già, giúp đỡ người tàn tật yếu đau. Các cháu ở trong tập thể với nhau càng phải thương yêu nhau như anh chị em ruột thịt”) Ví dụ: + Tôi dạy trẻ bằng lời: ngoài hai cô dạy ở lớp, còn có các cô chú khác mặc dù không dạy nhưng vẫn làm các công việc khác để chăm sóc bảo vệ trẻ như: Trang 3 giúp đỡ lẫn nhau Do đó, tôi luôn nhắc nhở trẻ có thái độ lễ phép, kính trọng, yêu thương ông bà cha mẹ, người lớn tuổi, biết đi thưa về trình. Ví dụ: + Tôi dạy trẻ bằng lời: có thể dạy trẻ một số câu ca dao tục ngữ, các bài thơ, câu chuyện, bài hát về tình cảm của ông bà cha mẹ và thông qua đó giáo dục trẻ phải biết yêu thương kính trọng ông bà cha mẹ vì đó chính là người đã sinh ra mình, chăm sóc mình khỏe mạnh. + Dạy trẻ bằng hành động: dạy trẻ thể hiện hành động yêu quý ông bà cha mẹ của mình như: đi thưa về trình, nghe lời ông bà, ngoan ngoãn, lễ phép, kính trọng ông bà cha mẹ của mình, dạy trẻ quan tâm đến mọi người như: hỏi thăm khi thấy ba mẹ mệt, rót nước mời ba mẹ uống khi ba mẹ đi làm về Đối với chủ đề Nghề nghiệp Dạy trẻ có những hiểu biết, yêu quý tất cả các nghề trong xã hội, có thái độ quý trọng tất cả các nghề, không phân biệt đối xử với nghề nào cả, bởi nghề nào cũng mang lại lợi ích cho chúng ta và đều đáng trân trọng. Ví dụ: khi cô dạy trẻ tất cả các nghề, đối với những nghề quen thuộc như: bác sĩ, giáo viên, y tá, đánh cá. trẻ dễ dàng nhận ra những nghề này mang lại lợi ích gì cho trẻ và trẻ có thái độ kính trọng những nghề đó, còn đối với những nghề như : công nhân quét rác, đổ rác mặc dù trẻ vẫn thường thấy hằng ngày nhưng trẻ sẽ không biết được những cô chú làm nghề này sẽ mang lại lợi ích gì cho trẻ và thậm chí trẻ sẽ có thái độ khinh rẻ đối với những nghề đó. Vì thế, tôi nhận ra điều này và đã dạy cho trẻ biết về công việc của cô chú công nhân vệ sinh đường phố, dạy cho trẻ học các bài thơ nói về những công việc thầm lặng nhưng rất đáng quý Trang 5 Đối với chủ đề Quê hương - Bác Hồ Cô cho trẻ xem tranh, đọc thơ, nghe các bài hát và trò chuyện về các cảnh đẹp của quê hương như: Nhà Tròn, công viên Lê Thành Duy, và các hình ảnh về Bác Hồ. Qua việc cho trẻ xem những tư liệu đó sẽ giúp cho trẻ thêm yêu quê hương đất nước và học nhiều đức tính tốt đẹp của Bác. Đối với chủ đề Trường tiểu học Bước đầu dạy và giải thích đơn giản cho trẻ hiểu 5 điều Bác Hồ dạy: “Y êu Tổ Quốc, yêu đồng bào Học tập tốt, lao động tốt Đoàn kết tốt, kỉ luật tốt Giữ gìn vệ sinh thật tốt Khiêm tốn, thật thà, dũng cảm ” - Trước hết, cần dạy trẻ phải thương yêu giúp đỡ nhau, phải đoàn kết chặt chẽ: Đoàn kết giữa các trẻ lớn và các trẻ bé. - Sau đó, dạy cho các trẻ phải yêu lao động, giữ gìn kỷ luật. Chớ tự do phóng túng, vì tự do phóng túng là không tốt. Cô dạy trẻ tuân thủ theo các quy định, nội quy của lớp học Ví dụ: xếp hàng để làm vệ sinh trước khi ăn - Trong sinh hoạt hàng ngày, cần tập cho các trẻ nên tự phục vụ bản thân cho quen, không nên làm nũng.( Cho trẻ tự thay đồ, làm vệ sinh cá nhân) - Cần cho các trẻ nên thi đua, thi đua học tập, thi đua trong mọi việc để trở thành những nhi đồng có tổ chức, có kỷ luật (Theo Thư Bác Hồ gửi các cháu và cán bộ các trường miền Nam, ngày 1-6-1955). Trang 7 * Trong giờ ăn: Học tập từ tấm gương đạo đức của Bác “ không được hoang phí dù chỉ là 1 việc nhỏ” và Bác luôn xem “gạo” chính là “ hạt ngọc” của trời ban, do đó trong các giờ ăn của trẻ, tôi luôn giáo dục trẻ ăn hết suất, biết quý trọng hạt gạo, không lãng phí dù chỉ 1 hạt cơm, không làm rơi vãi cơm xuống đất hoặc trên bàn thông qua việc hình thành cho trẻ thói quen ăn uống có văn hóa như: - Rửa tay sạch sẽ trước khi ăn. - Cách sử dụng những đồ dùng, vật dụng trong ăn uống một cách đúng đắn. - Ăn uống gọn gàng, không rơi vãi, nhai nhỏ nhẹ không gây tiếng ồn, không nói chuyện khi ăn, ăn hết suất - Biết mời cô và các bạn trước khi ăn. - Biết tự dọn, cất đúng chỗ bát, chén, thìa hoặc biết giúp cô chuẩn bị giờ ăn - Ngồi ngay ngắn, không làm ảnh hưởng đến người xung quanh. * Trong giờ hoạt đông nêu gương: Dạy trẻ lúc nào cũng phải trung thực trong lời nói và việc làm, tập cho trẻ tự nhận xét hôm nay mình có ngoan hay không và lý do vì sao chưa ngoan. Cô quan sát lời nói hành vi cử chỉ của trẻ xem những điều trẻ nói có đúng với ngày hôm đó hay không, nếu đúng cô cho cả lớp tuyên dương vì trẻ đó đã nhận ra khuyết điểm của mình rất đáng được khen và thưởng, còn nếu trẻ nào bị vi phạm lỗi, bị cô nhắc nhở mà vẫn không tự giác nhận lỗi đợi cô và các bạn nhắc thì trẻ đó chưa ngoan, cô có thể phạt bạn đó không được cắm cờ bé ngoan và cuối tuần không được nhận phiếu bé ngoan. (Làm theo lời dạy của Bác nhân lúc Bác ra thăm các Trang 9 bài hát phù hợp ngày lễ, tôi có thể khuyến khích trẻ có thể hát các bài hát về Bác Hồ mà trẻ biết hoặc cho trẻ tham gia đóng kịch, đọc thơ • Để mừng ngày sinh nhật của Bác - 19/5 - tôi có thể tổ chức một buổi văn nghệ vào một buổi chiều nào rãnh, cho ba tổ trong lớp tham gia thi “ Hát múa và kể chuyện về tấm gương đạo đức của Bác Hồ” với nhau về các thể loại như: hát, múa, đóng kịch, đọc thơ, kể chuyện. * Trong hoạt đông moi lúc - moi nơi: Hàng tháng, tôi sưu tầm một số câu nói hay của Bác Hồ dạy cho trẻ lớp mình học vào các giờ rãnh rỗi, có thể lúc đầu trẻ chưa thuộc và hiểu hết nội dung câu nói ấy nhưng tôi sẽ kiên nhẫn dạy trẻ mỗi ngày một ít và trẻ sẽ dần dần hiểu được một phần nào câu nói của Bác để từng bước cho trẻ tiếp thu những phẩm chất đạo đức cao quý và đáng kính trọng ở Bác. 2. Phối hợp cùng với đồng nghiệp tạo góc sách Bác Hồ là nơi để trẻ đến đọc sách truyện về Bác Hồ. Được sự hỗ trợ từ Ban giám hiệu, tôi và đồng nghiệp đã sưu tầm, tìm tòi một số sách vở, tranh ảnh, báo chí có liên quan đến cuộc đời và sự nghiệp của Bác để tạo thành một góc sách về Bác Hồ. Từ đó sẽ là điều kiện thuận lợi cho các cô dẫn trẻ đến đây cho trẻ xem tranh ảnh, đọc cho trẻ nghe và giải thích cho trẻ hiểu thêm về Bác. III. KẾT QUẢ Với những biện pháp được đề ra, qua 4 tháng thực hiện ( 9 - 10 - 11 - 12 ) tôi nhận thấy trẻ lớp tôi thực hiện và làm theo tương đối tốt những gì tôi đã dạy. 1. Đối với biện pháp 1 : Giáo dục trẻ thông qua các hoạt động trong ngày. Trang 11 chưa biết cụ thể nằm ở chỗ nào), thuộc lời thoại và biết đóng kịch cho một số mẩu chuyện ngắn về Bác như “ Ba chiếc ba lô”, “ Chú ngã có đau không?” • Giáo dục trẻ thông qua hoạt động ngoài trời: - Các trẻ thuộc và hát Quốc ca, chào cờ đầu tuần rất nghiêm túc. - Các bé thích tham gia vào các hoạt động tưới nước, trồng cây ở vườn trường, khu vui chơi. • Giáo dục trẻ thông qua hoạt động vui chơi: - Nhờ sự hướng dẫn chỉ bảo của tôi, các trẻ trong lớp đã biết nhường nhịn đồ chơi, đoàn kết giữa các nhóm, không còn chơi riêng lẽ, tranh giành đồ chơi của các bạn. Mặt khác trẻ luôn có trách nhiệm với công việc của nhóm chơi phân công. - Thời gian đầu, 1 số bé thường lấy đồ chơi trong lớp mang về nhà, nhưng sau khi được cô giải thích, khuyên bảo, các trẻ đã giữ gìn đồ dùng trong lớp không còn mang đồ về nhà nữa. - Trong khi chơi trẻ đã tập dần cách xưng hô thân thiện “ bạn - mình”, không có cách xưng hô “ mày - tao”. • Trong giờ ăn: - Trẻ ăn hết suất, giảm hẳn hiện tượng bỏ cơm, đồ ăn thừa. Đồng thời giảm hẳn số trẻ làm rơi vãi cơm trên bàn. Tuy nhiên giờ ăn của trẻ đôi lúc còn ồn, nói chuyện nhiều, chưa tập trung vào giờ ăn. • Trong giờ hoạt động nêu gương: - Đa số trẻ biết nhận lỗi khi làm sai. Chỉ 1 số trẻ còn chưa mạnh dạn nhận lỗi, còn để cô và các bạn nói lên phần lỗi của mình. • Trong một số lễ hội vui chơi theo sự kiện: Trang 13 Xác nhận của nhà trường Phước Trung, ngày 1 tháng 1 năm 2010 SKKN được xếp loại cấp trường Người thực hiện Phước Trung, ngày tháng năm 2010 Phạm Thị Thùy Linh Trang 15 Tính các cháu ngoan ngoãn, Mặt các cháu xinh xinh. Mong các cháu cố gắng, Thi đua học và hành. Tuổi nhỏ làm việc nhỏ, Tuỳ theo sức của mình! Đe tham gia kháng chiến, Đe giữ gìn hoà bình, Các cháu hãy xứng đáng: Cháu Bác Hồ Chí Minh” 4 “Thiếu niên ta rất vẻ vang, Trẻ con Phù Đổng tiếng vang muôn đời. Tuổi tuy chưa đến chín mười, Ra tay cứu nước, dẹp loài vô lương”. “ Quốc Toản là kẻ có tài, Mới mười sáu tuổi, ra oai trận tuyền; Mấy lần đánh thắng quân Nguyên, Được phong làm tướng cầm quyền binh nhung. Thật là một đấng anh hùng, Trẻ con Nam Việt nên cùng noi theo” 5 Trung thu trăng sáng như gương Bác Hồ ngắm cảnh nhớ thương nhi đồng Thu nay Bác viết mấy dòng Gởi cho các cháu tỏ lòng nhớ thương Trang 17 2. Nhiệm vụ của thanh niên không phải là đòi hỏi Nước nhà đã cho mình những gì, mà phải tự hỏi mình đã làm gì cho Nước nhà? Mình phải làm thế nào cho ích lợi Nước nhà nhiều hon? Mình đã vì lợi ích Nước nhà mà hy sinh phấn đấu đến chừng nào 3. Trời có bốn mùa: xuân, hạ, thu, đông, đất có bốn phưong: đông, tây, nam, bắc. Người có bốn đức: cần, kiệm, liêm, chính. 4. Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong 5. Cán bộ là người lãnh đạo, người đầy tớ thực sự trung thành của nhân dân và phải luôn luôn xứng đáng là người công bộc của dân 6. Nhiệm vụ của thanh niên không phải là đòi hỏi Nước nhà đã cho mình những gì, mà phải tự hỏi mình đã làm gì cho Nước nhà ? Mình phải làm thế nào cho ích lợi Nước nhà nhiều hon ? Mình đã vì lợi ích Nước nhà mà hy sinh phấn đấu đến chừng nào ? 7. Vượt qua mùa đông giá rét, chúng ta sẽ có một mùa xuân ấm áp 8. Nay tuy châu chấu đá voi. Nhưng mai voi sẽ bị lòi ruột ra 9. Chế độ ta là chế độ dân chủ, tư tường phài được tự do Đối với mọi vấn đề, mọi người được tự bày tỏ ý kiến của mình góp phần tìm ra chân lý 10.Trong trường cần có dân chủ Dân chủ nhưng trò phải kính thầy thầy phài quý trò chứ không phải là cá đối bằng đầu • Dành dạy cho trẻ học: 1. Không có gì quý hơn độc lập, tự do. 2. Quyết tử để cho Tổ quốc quyết sinh. Trang 19