Sáng kiến kinh nghiệm Khảo sát mức độ hình thành biểu tượng một số loại rau cho trẻ 5-6 tuổi

 NGHIÊN CỨU KHẢO SÁT MỨC ĐỘ HÌNH THÀNH BIẺU TƯỢNG MỘT SỐ LOẠI RAU CHO TRẺ 5 - 6 TUỔI MỞ ĐẦU I/ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI : Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai, là niềm vui, hạnh phúc, niềm tự hào của mỗi gia đình,của xã hội và đất nước. Trong thời đại hiện nay đấ nước ta đang trên đà phát triển và hội nhập; chiến lược giáo dục con người mới,đòi hỏi chúng ta là những nhà giáo dục cần phải nâng cao hơn nữa về chất lượng gia đình toàn diện, để đào tạo gia đình những chủ nhân tương lai cho đất nước Bảo vệ chăm sóc, gia đình trẻ em là trách nhiệm của toàn xã hội của các cấp lãnh đạo,để thật sự gia đìnhlà quốc sách hàng đầu. Nhăm tạo ra những con người mới,con người phát triển toàn diện (đức,trí, thể,mỹ,lao động) để có thể tiếp nhận thông tin một cách năng động, sáng tạonhằm đưa đất nước này càng phát triển. Đây chính là vấn đề vô cùng cần thiết với ngành gia đình đặc biệt là ngành mầm non. Giáo dục mầm non là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Vì vậy trường mẫu giáo là nơi gieo mầm thuận lợi cho việc nảy nở và phát triển trí tuệ của tuổi thơ. Là môi trường tạo điều kiện cho sự phát triển toàn diện nhân cách con người mới XHCN. 1 toàn diện trẻ về mọi mặt, đều quan trọng là hình thành nhân cách đầu tiên cho trẻ, hình thành những giá trị đạo đức, khả năng sống, và phát triển trể chất, trí tuệ, thẩm mỹ cho trẻ. MTXQ là cơ hội để trẻ khám phá thế giới xung quanh trẻ, trẻ được xử dụng các giác quan để lĩnh hội kiến thức, từ đó hoàn thành các quá trình tâm lý và phát triển tư duy sáng tạo của trẻ. Nhờ sự giúp đỡ của giáo viên, trẻ nắm bắt được tri thức mới do môn học THMTXQ đem lại. Tuy vậy vì lý do chủ quan trong khi thực hiện cho trẻ THMTXQ, giáo viên vẫn còn một số hạn chế nhất định. Vì trường Tôi có nhiều học sinh dan tộc, ngôn ngữ bất đồng, học sinh chưa hiểu hết tiếng phổ thông, giáo viên khinh nghiệm còn hạn chế nên trong quá trình truyến thụ kiến thứccho trẻ còn gặp nhiều khó khăn Vì vậy mà chúng tôi chọn đề tài khảo sát mức độ hình thành về một số loại rau cho trẻ 5 - 6 tuổi ở mầm non Ngọc Lan. Thông qua hoạt động học tập, trẻ tìm hiểu nội dung bài học giúp trẻ tìm hiểu được thế giới xung quanh, cung cấp tri thức mới và hình thành được biểu tượng về mốtố loại rau cho trẻ, giáo viên lấy trẻ làm trung tâm khám phá theo yêu cầu nội dung nhiệm vụ giảng dạy, giáo viên tác động đến trẻvề mọi mặt ý thích, tình cảm, hành viđể giúp trẻ phát triển toàn diện, nhất la mở rộng tầm quan sát, khám phá về thế giới môi trường xung quanh trẻ đang diễn ra hằng ngày trong cuộc sống. II/ Mục đích nghiên cứu Chúng tôi nghiên cứu đề tài khảo sát mức độ hình thành biểu tượng về một số loại rau cho trẻ 5 - 6 tuổi nhằm mục đích làm rõ thực trạng mức độ hình thành 3 cho trẻ 5 - 6 tuổi thông qua hoạt động chung ở trường Mầm non Ngọc Lan . 3.2 Nghiên cứu cơ sở thực hiện của việc hình thành biểu tượng chủ điểm thế giới thực vật “ Một số loại rau cho trẻ 5 -6 tuổi thông qua hoạt động khảo sát ở trường Mầm Non Ngọc Lan thị trấn Eakar - Huyện Eakar - Tỉnh ĐăkLăk” 4. Các phương pháp nghiên cứu : 4.1 Phương pháp nghiên cứu lý luận . 4.2 Phương pháp nghiên cứu : Để thực hiện đề tài này chúng tôi tiến hành thực hiện các phương pháp sau : a. Phương pháp điều tra : Chúng tôi điều tra số lượng trẻ tren lớp, độ tuổi 5 - 6 tuổi với tổng số học sinh là 60 trẻ. Địa điểm : tại trường Mầm Non Ngọc Lan thị trấn Eakar - Huyện Eakar - Tỉnh ĐăkLăk . b. Phương pháp quan sát : Tôi tiến hành quan sát theo hướng đổi mới, chủ điểm thế giới thực vật bước khảo sát hình thành biểu tượng về một số loại rau ở trẻ 5 - 6 tuổi và giaó viên mẫu giáo Lớn, mức độ thông qua hoạt động chung ở trường Mầm non Ngọc Lan. c. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm : Sau khi điều tra khảo sát mức độ hình thành biểu tượng về các loại rau cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi Tôi ghi chép đánh giá giáo viên một cách 5 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CHƯƠNG I: CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Phương pháp hình thành biểu tượng về các loại rau cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi thông qua hoạt động chung: Sau khi xây dựng các kế hoạch nhiệm vụ triển khai các hoạt động làm quen với MTXQ với chủ đề “ Bước đầu khảo sát mức độ hình thành biểu tượng về các loại rau” chúng tôi đã tiến hành các phương pháp sau : • Phương Pháp thứ nhất : Phương pháp điều tra : Tiến hành tổ chức cho 60 trẻ tại lớp lá 1 và lớp lá 2, quan sát thử nghiệm trên thực tế theo chủ đề hình thành biểu tượng về các loại rau theo chương trình đổi mới, chủ điểm thế giới thực vật. • Phương pháp thứ 2 : Phương pháp quan sát thực hành : Trên cơ sở thực hành quan sát thử nghiệm “ Hình thành biểu tượng về các loại rau” chúng tôi đã theo dõi phân tích hiệu quả của quá trình hoạt động phương án mới và rút ra bài học kinh nghiệm trong việc cho trẻ làm quen MTXQ nói chung và “ Hình thành biểu tượng về các loại rau” nói riêng. Trong khi tổ chức cho trẻ hoạt động “ Hình thành biểu tượng về các loại rau” thông qua hoạt động chung trên lớp chúng tôi gồm hai người đã liên tục bám sát tổ chức hoạt động, một người trực tiếp giảng dạy hướng dẫn giúp trẻ quan sát khám phá hình thành biểu tượng về các loại rau và tích hợp các bộ môn học như : âm nhạc,văn học, toán, tạo hình, trò chơi trong suốt 1 tuần diễn ra hoạt động xoay quanh chủ đề, 7 các thao tác như: nhặt rau, rửa sạch, thái nhỏ 2. Các hình thức tổ chức hình thành biểu tượng về các loại rau cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi thông qua hoạt động chung: Tôi tiến hành triển khai các hoạt động cho trẻ tìm hiểu, khám phá “ hình thành biểu tượng về các loại rau” trong thời gian một tuần, gồm các hoạt động : hoạt động nhận thức, hoạt động góc, hoạt động ngoài trời, đi dạo đi chơi, giờ chơi tự do, cho trẻ nêu lại những gì trẻ được khám phá bằng ngôn ngữ, qua ghi chép bằng ký hiệu, vẽ, năn, xé dán, sao chép tên các loại rau có trong ảnh, ảnh trẻ được quan sát. Giáo viên giải thích những điều trẻ chưa rõ khi khám phá bằng ngôn ngữ, hình ảnh, vật thật gợi mở cho trẻ hiểu sâu, hiểu rộng về đối tượng và sự việc trong quá trình quan sát khám phá. 3. Đặc điểm hình thành biểu tượng một só loai rau cho trẻ 5 - 6 tuổi thông qua hoạt động chung. * Đặc điểm tâm lý của trẻ 5 - 6 tuổi thông qua hoạt động chung. Độ tuổi mẫu giáo lớn là giai đoạn cuối cùng của trẻ ở lứa tuổi mầm non, tức là độ tuổi đến trường phổ thông ở giai đoạn này những cấu tạo tâm lý đặc trưng của con người đã được hinh thành trước đây, đặc biệt là trong độ tuổi mẫu giáo nhỡ vẫn tiếp tục phát triển mạnh với sự giáo dục của người lớn, những chức năng tâm lý đó sẽ được hoàn thiện về mọi phương diện của hoạt động tâm lý ( nhận thức, tình cảm, ý chí ) để hoàn thành việc xây dựng những cơ sở ban đầu nhân 9 CHƯƠNG II : CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA VIỆC HÌNH THÀNH BIỂU TƯỢNG VỀ CÁC LOẠI RAU CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON NGỌC LAN THỊ TRẤN EAKAR. 1. Thực trạng về việc hình thành biểu tương về các loại rau cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non Ngọc Lan thị trấn Eakar. Tôi đã tiến hành điều tra khảo sát và trưng cầu các ý kiếncủa 08 giáo viên trong trường,kết hợp với quan sát các tiết hoạt động trên lớp theo chương trình đổi mới.xoay quanh chủ điểm chủ đề “hình thành biểu tượng về các loại rau thời gian trong một tuần tại lớp lá 1 và lớp lá 2 trường mầm non Ngọc Lan Tôi đã đóng góp trao đổi ý kiến rút kinh nghiệm sửa sai kịp thời . 2. Thực trạng về mức độ hình thành biểu tượng về các loại rau cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi thông qua hoạt động chung ở trường mầm non Ngọc Lan. Mức độ hình thành biểu tượng thông qua hoạt động là một trong những nội dung cơ bản để giúp trẻ phát triển trí tuệ từ trước đến nay, tuy vậy những nội dung này chưa mang lại kết qủa cao, chưa phát huy ở trẻ tính tích cực, sáng tạo, thói quen tự khám phá trẻ còn thụ động trong các tiết làm quen MTXQ,chưa cố gắn suy nghĩ để trả lời câu hỏicủa cô khi được khảo sát,các tiết học chưa đem lại hiệu quả giáo dục cao. Đây là thực trạng chung của cả hai lớp mà chúng tôi quan sát và khảo sát khi cho trẻ làm quen “hình thành biểu tượng về các loại rau” thông qua tiết hoạt động chung. 11 chương trình chăm sóc giáo dục trẻ,Tôi rút ra những bài học kinh nghiệm như sau: Phải thường xuyên nghiên cứu các tài liệu tham khảo, phải tiếp thu chuyên đề một cách thật đầy đủ,lắng nghe ý kiến đóng góp, tích luỹ và áp dụng những đổi mới vào tiết dạy thật kịp thời. Trong quá trình thực hiện trên cơ sở nắm chắc phương pháp lý luận và từ đó tạo điều kiện trong thực tiễn dạy học ở trường mầm non theo chương trình đổi mới hiện nay đó là dạy học theo hướng tích hợp nói chung, với các bộ môn học nói riêng, đậ-c biệt là MTXQ xoay quanh chủ đề thế giới thực vật “ hình thành biểu tượng về các loại rau” việc thực hiện chương trình theo hướng tích hợp không phải ngày một, ngày hai, có thể thực hiện đại trà được trong thực tế đã thực hiện nhưng kết quả không theo ý muốn của chương trình đổi mới. Chính vỳ vậy việc nghiên cứu tổ chức thực hiện dề tài “ bước đầu khoả sát mức độ hình thành biểu tượng về các laọi rau” cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trẻ quan sát thực tế về các loại rau, hy vọng rằng qua đề tài này sẽ đóng góp một phần nhỏ bé vào sự đổi mới chủ chương trình giáo dục mầm non trong nhà trường ngày càng có hiệu quả hơn. 13 MỘT SỐ BIỆN PHÁP HÌNH THÀNH BIỂU TƯỢNG CÁC LOẠI RAU CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG CHUNG 1. Cơ sở xác định biện pháp hình thành biểu tượng các loại qủa cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi. Biện pháp là những yếu tố hỗ trợ cho phương pháp đạt tới hiệu quả cao,biện pháp còn là kỹ thuật sử dụng phương tiện (công cụ), trong quá trình hình thành biểu tượng các loại quả cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi phục vụ cho phương pháp giảng dạy nhằm mục đích đạt hiệu quả cao và bền vững. Như chúng ta đã biết định hướng chiến lược phát triển giáo dục & đào tạo, đảng và nhà nước ta tiếp tục khẳng định,muốn phát triển mạnh mẽ về giáo dục & đào tạo,phát huy nguồn lực và yếu tố cơ bản của sự phát triển nhanh và bền vững,để đáp ứng được các yêu cầu trong công cuộc đổi mới đất nước trong đó có giáo dục mầm non. Chính vi thế trong mỗi nhà trường nói chung và bản thân chúng ta nói riêng cần đưa ra những biện pháp,giải pháp,có kế hoạch để giáo dục thế hệ trẻ trở thành con người năng động sáng tạo, có nghị lực giải quyết những vấn đề,những con người tự tin có trách nhiệm hành động phù hợp với những giá trị nhân văn và công bằng xã hội. Đồng thời trong luật giáo dục đã qui định mục tiêu giáo dục mầm non là cơ sở, là mắt xích đầu tiên cho sự phát triển nhằm giúp cho các cháu phát triển toàn diện về đạo đức,trí tuệ, thể chất thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để hình thành những kỹ năng tâm lý và nhân cách con người. 15 trẻ. Tạo điều kiện cho trẻ thường xuyên tiếp cận với các đối tượng ở MTXQ nói chung và “hình thành biểu tượng các loại rau” nói riêng. Hình thành và rèn luyện các kỹ năng trong tiềm hiểu, khám pha, lao động. Nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện tốt về 5 mặt,đức,trí,thể,mĩ,lao động. Nhằm giáo dục hình thành nhân cách phẩm chất tốt trong hoạt đọng và học tập b) Ý nghĩa Thông qua những biện pháp tổ chức các dạng hoạt động MTXQ nói chung,chủ đề thế giới thực vật nói riêng,có ý nghĩa rất lớn.khi đựoc tổ chức các hoạt động học tập trực quan “hình thành biểu tượng về các loại rau” trẻ được quan sát sự vật, hiện tượng về thế giới thực vật nói chung và các loại rau nói riêng,như vậy sẽ có tác dụng trẻ nhận ra cái đẹp và giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ, bảo quản các đồ dùng học tập của bản thân,của lớp và biết giữ gìn vệ sinh, cảnh quan môi trường sư phạm xanh,sạch,đẹp. Trong quá trình hoạt động lời nói của cô giáo đã kích thích xúc cảm thẩm mĩ và đạo đức của trẻ, đồng thời dạy cho trẻ biết điều hay lẽ phải trong cuộc sống. Trong khi thực hành trẻ được ứng dụng trí thức vào thực tế sẽ hình thành và rèn luyện một số kỹ năng cần thiêt trong vui chơi học tập và lao động, giúp cho quá trình học tập của trẻ thêm phần thoải mái và hấp dẫn. Trẻ cảm thấy hứng thú với hoạt động vui chơi,học tập và lao động. Khi trẻ được tổ chức hoạt động ngoài trời: bằng con đường độc lập, tự giác 17 giữa ban giám hiệu,tổ chuyên môn, các giáo viên giảng dạy trực tiếp trong nhà trường và các bạn đồng nghiệp để đem lại thành công trong quá trình thực hiện “bước đầu khảo sát mức độ hình thành biểu tượng về các loại rau” có khoa học chủ động, sử lý nhanh và đạt được kết quả cao. * Xây dựng chương trình lịch báo giảng thực hiện: Xây dựng chương trình lịch báo giảng, theo tháng,theo tuần,theo thứ của từng bộ môn đưa ra chỉ tiêu yêu cầu cần đạt cụ thể,ở các bộ môn nói chung và tiềm hiễu,MTXQ thế giới thực vật nói riêng. Đặc biệt là khi tổ chức cho trẻ “hình thành biểu tượng về các loại rau” để từ đó giáo viên bám sát thực hiện đầy đủ nghiêm túc: * xây dựng môi trường sinh hoạt hàng ngày: Chuẩn bị và nghiên cứu các bước tiến hành qui trình trước khi cho trẻ “ hình thành biểu tượng các loại rau”. BIỆN PHÁP 2: Công tác phối kết hợp,tuyên truyền xây dựng đội ngũ trong việc “hình thành biễu tượng các loại rau”. * Công tác phối kết hợp: Trước hết ban giám hiệu nhà trường,giáo viên,phụ huynh cùng có trách nhiệm quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất, các trang thiết bị phục vụ cho các tiết tìm hiểu MTXQ nói chung, “ hình thành biểu tượng các loại rau” nói riêng, tạo cho trẻ được hoạt đọng với cảnh thật,vật thât,để giúp trẻ tiếp thu và nghi nhớ liên tưởng sâu hơn đồng thời trẻ tài hiện lại được sự việc một cách logic. 19