Sáng kiến kinh nghiệm Phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 đến 36 tháng tuổi thông qua giờ kể chuyện

 Phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 đến 36 tháng
 tuổi thông qua giờ kể chuyện
 A. Đặt vấn đề.
 I. Lời nói đầu.
 Giáo dục mầm non là giai đoạn đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, là 
bộ phận quan trọng trong sự nghiệp đào tạo thế hệ trẻ thành những con người có ích, 
thành những con người mới. Một trong ba mục tiêu của cải cách giáo dục của nước ta 
là:
 Làm tốt việc chăm sóc giáo dục thế hệ trẻ ngay từ thời thơ ấu nhằm tạo ra cơ 
sở quan trọng của con người Việt Nam mới, người lao động làm chủ tập thể, phát 
triển toàn diện nhân cách. Giáo dục mẫu giáo đã góp phần thực hiện mục tiêu trên. 
Ngày nay chúng ta không chỉ đào tạo những con người có trí thức có khoa học có 
tình yêu thiên nhiên, yêu tổ quốc, yêu lao động mà còn tạo nên những con người biết 
yêu nghệ thuật, yêu cái đẹp, giầu mơ ước và sáng tạo. Những phẩm chất ấy con 
người phải được hình thành từ lứa tuổi mầm non, lứa tuổi hứa hẹn bao điều tốt đẹp 
trong tương lai.
 Trong những năm gần đây bậc học mầm non đang tiến hành đổi mới, chương 
trình giáo dục trẻ mầm non trong đó đặc biệt coi trọng việc tổ chức các hoạt động 
phù hợp sự phát triển của từng cá nhân trẻ, khuyến khích trẻ hoạt động một cách chủ 
động tích cực, hồn nhiên vui tươi, đồng thời tạo điều kiện cho giáo viên phát huy khả 
năng sáng tạo trong việc lựa chọn và tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ
 1 từ xuất hiện rất ít và được tăng dần theo độ tuổi của trẻ. Trẻ ở lứa tuổi này không chỉ 
hiểu nghĩa các từ biểu thị các sự vật, hành động cụ thể mà có thể hiểu nghĩa các từ 
biểu thị tính chất màu sắc, thời gian và các mối quan hệ. Tuy nhiên mức độ hiểu 
nghĩa của các từ này ở trẻ từ 2 đến 3 tuổi còn rất hạn chế và có nét đặc trưng riêng, 
trẻ sử dụng các từ biểu thị thời gian chưa chính xác trẻ nhận thức về công cụ ngữ 
pháp và sử dụng nó còn rất hạn chế. Đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ từ 24 
tháng tuổi đến 36 tháng tuổi nói riêng, chúng ta cần phải giúp trẻ phát triển mở rộng 
các từ loại trong các từ, biết sử dụng nhiều loại câu, bằng cách thường xuyên trò 
chuyện với trẻ về những sự vật, sự việc trẻ nhìn thấy trong sinh hoạt hàng ngày, nói 
cho trẻ biết các từ biểu thị về các đặc điểm, tính chất, công dụng của chúng. Cho trẻ 
xem tranh, kể cho trẻ nghe các câu chuyện đơn giản qua tranh. Đặt các câu hỏi cho 
trẻ giúp trẻ biết kể chuyện theo tranh bằng ngôn ngữ của trẻ. Chính vì vậy nên tôi xin 
trình bày một số kinh nghiệm “Phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 đến 36 tháng tuổi 
thông qua giờ kể chuyện”.
 II. Thực trạng phát triển ngôn ngữ cho trẻ từ 24 tháng đến 36 tháng tuổi
thông qua giờ kể chuyện ở trường mầm non.
1. Thực trạng chung.
 Phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua các môn học, các hoạt động trong trường 
mầm non là một vệc làm vô cùng quan trọng. Trong những năm qua đội ngũ giáo 
viên mầm non đã từng bước khẳng định về chuyên môn nghiệp vụ của mình, đã đầu 
tư vào bài dạy, các hoạt động một cách tích cực. Song đối với việc thực hiện chương 
trình nhà trẻ vẫn còn nhiều lúng túng nhất là độ tuổi 24 đến 36 tháng giáo viên vẫn 
còn xem nhẹ việc tạo cơ hội cho trẻ được hoạt động, giao tiếp để phát triển ngôn ngữ. 
Có đầu tư vào bài dạy, nhưng phương pháp và biện pháp để cho trẻ được tham gia 
vào các hoạt động ngôn ngữ là rất ít. Khi tổ chức giờ kể chuyện cho trẻ môn học mà
 3 B. Giải quyết vấn đề.
I. Các giải pháp thực hiện.
 1. Nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ từ 24 
đến 36 tháng tuổi.
 2. Quan tâm đến tâm lý nhận thức đối với trẻ lứa tuổi từ 24 đến 36 tháng tuổi 
để tìm ra phương pháp kể chuyện phù hợp đồng thời phát triển ngôn ngữ của trẻ.
 3. Nâng cao nhận thức và trình độ của bản thân thông qua việc học tập BDTX
và học hỏi đồng nghiệp.
 4. Đầu tư tốt bài soạn, đồ dùng phục vụ giờ dạy.
 5. Chú ý đến trẻ cá biệt, chậm phát triển.
 6. Đầu tư khai thác những nội dung tích hợp phù hợp.
 7. Sưu tầm các trò chơi, các hoạt động, thông qua đó phát triển ngôn ngữ cho
trẻ 24 đến 36 tháng tuổi.
 8. Cho trẻ tham gia xem tranh ảnh, đồ dùng trực quan có liên quan đến nội
dung câu chuyện ở mọi lúc mọi nơi.
 9. Thường xuyên trò chuyện, đàm thoại, kể chuyện, đọc chuyện và yêu cầu trẻ
kể lại chuyện.
 5 - Trẻ biết tên câu chuyện, biết tên nhân vật và hành động của các nhân vật
trong chuyện.
 - Đọc được các từ: “ông”, “bé”, “gà trống”, “mặt trời”, “bươm bướm”, “sưởi
nắng”, “bật ra”.
 - Biết lắng nghe và trả lời các câu hỏi của cô.
 * Về kĩ năng:
 - Trẻ nhận biết và phân biệt được quả to, quả nhỏ.
 - Nhận biết và phân được ba màu: đỏ, vàng, xanh và đọc chính xác các từ: 
“màu đỏ”, “màu vàng”, “màu xanh”.
 * Về giáo dục.
 - Trẻ biết “Ăn quả nhớ phải nhớ ơn người trồng cây”
 - Biết lợi ích của việc ăn quả: Cung cấp vitamin và khoáng chất.
 - Biết giữ gìn vệ sinh rửa quả, rữa tay trước khi ăn, Biết bỏ hạt và thùng rác,
 - Biết chăm sóc bảo vệ cây (Tưới nước, bắt sâu không vin lá, bẻ cành).
* Biện pháp 2: Chuẩn bị giáo án
 - Giáo án cho giờ kể chuyện phải soạn một cách chu đáo, đầy đủ các bước, 
đảm bảo nội dung với hệ thống câu hỏi mở và nội dung tích hợp phù hợp.
 - Giáo án phải trình bày sạch sẽ, khoa học.
 Ví dụ:
 I. Mục đích yêu cầu.
 * Kiến thức.
 * Kĩ năng.
 * Giáo dục.
 II. Chuẩn bị.
 III. Trình tự tiến hành.
 7 Ví dụ: Trong câu chuyện cây táo tôi có thể tích hợp thêm các môn:
 - Nhận biết tập nói.
 - Vận động.
 - âm nhạc.
 - Dinh dưỡng và vệ sinh chăm sóc.
* Biện pháp 5. Mọi lúc, mọi nơi.
 Cho trẻ xem tranh liên quan đến câu chuyện.
 Ví dụ: Tranh cây táo trong chuyện cây táo:
 Tôi có thể cho trẻ tiếp xúc với vật thật trong sinh hoạt hàng ngày.
 Ví dụ: Cho trẻ quan sát và tiếp xúc với cây táo, quả táo.
 Nói chuyện âu yếm, trò chuyện đàm thoại cùng vơi trẻ.
* Biện pháp 6: Tiến trình hoạt động.
 Để có một giờ dạy tốt trước hết phải rèn luyện cho trẻ nề nếp trong học tập đó 
là cơ sở ban đầu hỗ trợ cho giờ dạy đạt kết quả cao. Trong lớp học tôi chia ra từng tổ, 
trong mỗi tổ đều có các cháu có khả năng tiếp thu bài khác nhau: Giỏi có, khá có, 
trung bình và yếu cũng có. Đối với những cháu khuyết tật như khiếm thị, khiếm thính 
tôi sắp xếp cho trẻ ngồi ở gần cô, thuận lợi cho việc nghe, nhìn của trẻ.
 Để phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 đến 36 tháng tuổi trong giờ kể chuyện đạt
kết quả cao tôi đã tiến hành như sau:
 • Hoạt động 1. Gây hứng thú cho trẻ.
Bằng các thủ thuật: Câu đố, thơ, bài hát, bài vận động có nội dung thích hợp tôi nhẹ
nhàng gây hứng thú cho trẻ tập trung vào giờ kể chuyện.
 Ví dụ: Trong giờ kể chuyện “Cây táo” tôi cho trẻ vận động bài “Cây cao – cây
thấp”
Động tác 1. Cây cao ( Trẻ kiễng chân, hai tay giơ cao)
 9 Ví dụ: Trong chuyện cây táo có từ “sưởi nắng”, “bật ra”, cô cho trẻ đọc các từ
này.
 + Cuối cùng tôi kể cho trẻ cho trẻ nghe câu chuyện lần 3 bằng sa bàn.
 • Hoạt động 3. Kết thúc giờ học.
 Bằng nhiều cách khác nhau tôi cho trẻ kết thúc giờ học một cách nhẹ nhàng
thoải mái.
 Ví dụ: Kết thúc giờ học tôi cho trẻ tôi cho trẻ cùng hát bài “Đố quả” và cho trẻ 
thăm vườn cây ăn quả.
 Trong các giờ kể chuyện tôi cho trẻ tự kể lại câu chuyện mà trẻ đã được học.
 C. Kết luận.
 1. Kết luận nghiên cứu tính hiệu quả so với cách dạy cũ.
 - áp dụng những kinh nghiệm giảng dạy như trên đối với môn kể chuyện. Qua các 
giờ học tôi thấy các cháu rất hứng thú, rất thích nghe kể chuyện. Thông qua đó mà 
việc phát triển ngôn ngữ đạt hiệu quả cao.
 - Trong khi nghe kể chuyện, kể lại chuyện và trả lời các câu hỏi của cô. Vốn từ 
của trẻ được tăng lên rất nhiều đồng thời trẻ biết sử dụng các loại câu phong phú và 
đa dạng.
 Sau một năm áp dụng phương pháp mới này kết quả giảng dạy của tôi đã được
nâng lên rõ rệt, cụ thể như sau:
 Khá Trung bình Yếu
 Xếp loại
 Số Số
Tổng số trẻ % % Số lượng %
 lượng lượng
 15 11 73,2 3 20 1 6,8
 11 thần của cấp học mầm non nói chung và giáo viên mầm non nói riêng để chung tôi 
những giáo viên mầm non thực sự yên tâm công tác và cống hiến nhiều hơn nữa cho 
sự nghiệp giáo dục của nước ta, xứng đáng với phương châm: “Giáo dục là quốc sách 
hàng đầu”.
 + Đề nghị đảng và nhà nước tạo điều kiện cho giáo viên mầm non được học tập
nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
 Trong quá trình thực hiện đề tài này chắc chán không thể tránh khỏi những 
thiếu sót. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của bạn đọc, các thầy cô giáo, các nhà 
quản lý giáo dục để đề tài này của tôi được hoàn thiện hơn và
rút kinh nghiệm cho những lần sau và quá trình giảng dạy của bản thân sau này.
 Tôi xin chân thành cảm ơn.
 13