Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp hình thành thói quen, nền nếp cho trẻ 24-36 tháng

 ĐỀ TÀI:
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP HÌNH THÀNH THÓI QUEN, 
 NỀN NẾP CHO TRẺ 24 – 36 THÁNG”
 Tác giả: Lê Vũ Hà Phươnh
 Chức vụ: Giáo viên 
 Điện thoại: 0916527897
 Năm học: 2020 – 2021
  
 1 PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Cơ sở lý luận
 Việc rèn luyện thói quen, nền nếp cho trẻ là vô cùng quan trọng. Nếu từ 
nhỏ trẻ đã được uốn nắn, rèn luyện những thói quen, hành vi tốt thì sẽ tạo tiền đề 
cho sự phát triển nhân cách con người một cách văn minh, tích cực, có được 
những suy nghĩ đúng đắn trước các hành vi xấu, trở thành những người có ích 
cho xã hội.
 Đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ 24 – 36 tháng tuổi nói riêng, trẻ dễ 
nhớ nhưng rất chóng quên nên việc rèn luyện thói quen, nền nếp cho trẻ phải 
được thực hiện thường xuyên, lặp đi lặp lại để khắc sâu vốn kinh nghiệm và kĩ 
năng cho trẻ. Cô giáo phải gần gũi trẻ, hiểu được các nhu cầu về tâm sinh lý của 
đứa trẻ thì mới dễ dàng đưa trẻ vào các hoạt động mà mình tổ chức. Từ đó, giúp 
cho trẻ nhanh chóng hòa đồng, tích cực tham gia vào các hoạt động tập thể, tâm 
thế trẻ vui vẻ, thoải mái.
2. Thực trạng của vấn đề
2.1. Thuận lợi
 Năm học 2020 – 2021 tôi được phân công đứng lớp 2C với tổng số trẻ là 
28 trẻ (trong đó có 14 trẻ trai và 14 trẻ gái). Hầu hết trẻ nhanh nhẹn, đáng yêu; 
BGH luôn quan tâm, tạo điều kiện tốt nhất để giáo viên hoàn thành nhiệm vụ 
chăm sóc – giáo dục trẻ; Các thông tin mới về việc chăm sóc – giáo dục trẻ 
thường xuyên được cập nhật đầy đủ, nhanh chóng; Bản thân luôn tham gia đầy 
đủ các buổi tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ do nhà trường tổ 
chức; Đa số phụ huynh nhiệt tình, quan tâm đến việc chăm sóc - giáo dục trẻ.
2.2. Khó khăn
 Ngoài những thuận lợi đó thì cũng có những khó khăn nhất định như: độ 
tuổi này khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ của trẻ chưa hoàn thiện nên việc 
truyền đạt những suy nghĩ cũng như sở thích với người lớn còn hạn chế, một số 
phụ huynh chưa đề cao việc hình thành thói quen, nề nếp cho trẻ vì họ nghĩ trẻ 
còn nhỏ, muốn để trẻ tự do, thoải mái.
 Bảng khảo sát thói quen, nền nếp đầu năm của trẻ
 Số Kết quả đạt được
 TT lượng Nội dung đánh giá đầu năm
 trẻ Số trẻ Tỉ lệ
 1 Thói quen đi học đều 20 71,4%
 2 Thói quen chào hỏi 18 64,2%
 3 Thói quen cất đồ dùng đồ chơi 15 53,5%
 4 28 Thói quen trong giờ học 15 53,5%
 5 Thói quen trong giờ ăn 20 71,4%
 6 Thói quen trong giờ ngủ 22 78,5%
 7 Thói quen vệ sinh 18 64,2%
 3 Ánh: Cô âu yếm vỗ về trẻ
 Hoặc với giờ ăn trưa, những buổi đầu cô giáo thật sự rất vất vả vì trẻ vừa 
lạ cô, lạ lớp, vừa chưa quen với việc tự phục vụ thì cô giáo động viên, khuyến 
khích và đút cho trẻ từng thìa cơm, thìa cháo. Cứ như vậy cho đến khi trẻ đã 
quen, thì cô sẽ hướng dẫn trẻ cách cầm thìa tự xúc ăn. Và đến bây giờ, hầu hết 
trẻ lớp tôi đã có thể tự xúc ăn và trẻ ăn rất ngon miệng, hào hứng khoe cô vì 
mình đã tự xúc cơm (cháo).
 Ánh: Giờ ăn của trẻ
 5 TT Nội dung hoạt động Thời gian thực hiện
1 Thói quen chào hỏi người lớn Giời đón, trả trẻ hoặc khi có 
 người lớn đến chơi với lớp.
2 Thói quen cất đồ dùng, đồ chơi đúng Giờ hoạt động chơi tập có chủ 
 nơi quy định định, giờ chơi góc và các hoạt 
 động hàng ngày.
3 Thói quen tự xếp ghế vào bàn ăn, cất Giờ chơi tập có chủ định, giờ ăn 
 ghế và một số hoạt động trong ngày
4 Thói quen trong giờ ngủ Giờ ngủ
5 Thói quen nề nếp vệ sinh Mọi lúc mọi nơi
 Ánh: Trẻ cất dép vào nơi quy định
 7 Ví dụ 2: Qua việc học bài thơ “Chia đồ chơi” cô giáo hình thành cho trẻ kĩ 
năng cùng chơi và chia sẻ đồ chơi với bạn. Nhắc nhở trẻ khi chơi cùng bạn 
chúng mình sẽ vui hơn, đồ chơi sẽ không bị nhàm chán.
 Ánh: Trẻ chơi theo tác vai (cho em ăn)
 Ví dụ 3: Ban đầu giờ ngủ trưa của lớp tôi chưa đi vào quy củ, trẻ vẫn còn 
tự do làm theo ý thích của mình, trêu chọc bạn bên cạnh. Nhưng với sự gần gũi, 
quan tâm của cô giáo, đồng thời với việc cô đọc cho trẻ nghe bài thơ “Giờ đi 
ngủ” và hướng dẫn trẻ làm theo những quy định có trong bài thơ thì đến nay trẻ 
lớp tôi giờ ngủ đã rất ngoan, biết nằm ngay ngắn, không còn chạy ra khỏi chỗ.
 Ánh: Giờ ngủ trưa của trẻ
 9 Ví dụ 1: Khi trẻ đến lớp biết tự giác chào cô,chào bố mẹ thì đầu giờ học 
cô chú ý khen ngợi trẻ để những trẻ khác noi theo. Từ đó, dần hình thành cho trẻ 
thói quen chào hỏi người lớn khi đến lớp, khi có khách đến chơi nhà
 Ví dụ 2: Sau mỗi lần tổ chức cho cả lớp chơi hoạt động ở các góc, cô chú 
ý quan sát, vừa động viên khích lệ, vừa nêu gương là bạn nào đó nhặt đồ chơi 
nhanh, giỏi để khuyến khích những trẻ còn lại. Từ đó, trẻ dần hình thành thói 
quen cất dọn đồ chơi gọn gàng sau khi chơi xong. Nếu giờ chơi có trẻ nghịch 
phá đồ chơi cô sẽ nghiêm khắc nhắc nhở trẻ “Nếu con phá hư đồ chơi thì hôm 
sau con và các bạn sẽ không có đồ chơi để chơi nữa” hoặc “Con phá đồ chơi cô 
sẽ không yêu con nữa”
 Ví dụ 3: Hoặc có thể trong giờ ăn, có một số trẻ nào đó ăn nhanh, cô giáo 
cũng nêu tên trẻ, động viên, khen ngợi để tạo tinh thần phấn chấn cho những trẻ 
khác cũng cố gắng ăn nhanh để được cô giáo khen.
 Ví dụ 4: Trong ngày, nếu trẻ làm được những việc tốt thì vào giờ trả trẻ, 
cô giáo trao đổi với phụ huynh, khen ngợi trẻ, nhắc nhở trẻ tiếp tục cố gắng để 
ngoan hơn nữa. Cùng phụ huynh động viên, khuyến khích trẻ.
3.4. Biện pháp 4: Tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ
 - Nhằm tạo điều kiện cho việc giáo dục, hình thành thói quen, nền nếp cho trẻ 
được thuận lợi thì bản thân tôi luôn tự tìm hiểu các tài liệu, văn bản liên quan đến việc 
giáo dục trẻ hàng năm để tự đề ra các mục tiêu, kế hoạch giáo dục phù hợp.+
 - Luôn tham gia các buổi tập huấn chuyên môn do nhà trường tổ chức.
 Tham gia tập huấn do nhà trường tổ chức
 - Tham gia các buổi dự giờ đồng nghiệp để học hỏi thêm kinh nghiệm 
trong việc hình thành và rèn thói quen, nền nếp cho trẻ.
 11 Ví dụ: Với những trẻ chưa biết ngồi bô khi đi vệ sinh thì ở lớp cô sẽ hướng dẫn, 
động viên để trẻ làm quen với việc ngồi bô. Nhưng bên cạnh đó thì về nhà, bố 
mẹ cũng phải động viên và tập cho các con có thói quen ngồi bô khi đi vệ sinh 
để luôn sạch sẽ.
 Hoặc thời gian đầu, trẻ mới đến lớp chưa có kĩ năng tự phục vụ như xúc 
cơm ăn thì cô giáo sẽ giúp đỡ. Nhưng những thời gian sau thì cô phải tập cho trẻ 
có thói quen cầm thìa tự xúc ăn, động viên trẻ ăn hết suất, có xúc ăn thì trẻ mới 
có thể cảm nhận được vị ngon của thức ăn, hạn chế việc nôn trớ. Ăn xong trẻ 
biết tự mình cất ghế vào đúng nơi cô giáo quy định, biết đi vệ sinh, lau miệng, 
uống nước trước khi ngủ. Thì khi về nhà, bố mẹ cũng kết hợp với cô tạo cho trẻ 
có thói quen tự xúc cơm ăn, khi ăn ngồi ngay ngắn vào bàn cùng mọi người, 
không chạy nhảy lung tung như vậy thì trẻ mới có thể nhanh tiến bộ và kĩ năng 
sẽ thuần thục hơn. Sau khi ăn xong, bố mẹ cũng nhắc nhở các con biết cất ghế 
(thìa, bát) của mình, biết lau miệng, uống nước.
 Việc kết hợp với phụ huynh một cách nhịp nhàng, hài hòa đã mang lại rất 
nhiều thuận lợi cho tôi trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ hàng ngày, giúp cho 
việc rèn thói quen, nền nếp của trẻ đạt hiệu quả cao hơn. Từ đó tạo được niềm 
tin yêu và chia sẻ của phụ huynh trong các hoạt động giáo dục của cô giáo.
 13 * Đối với phụ huynh: Phụ huynh luôn, trao đổi và phối hợp nhịp nhàng 
với cô giáo trong quá trình chăm sóc – giáo dục trẻ. Các bậc phụ huynh thường 
xuyên nhắc nhở và hướng dẫn trẻ các thói quen, nền nếp ở nhà để khắc sâu hơn 
cho trẻ. Bố mẹ trẻ tin tưởng vào kết quả giáo dục cũng như sẵn sàng chia sẻ và 
hỗ trợ các khó khăn của lớp cũng như của nhà trường.
3. Bài học kinh nghiệm
 Lứa tuổi 24 – 36 tháng là lớp đầu tiên của bậc học mầm non. Vì vậy, 
chúng tôi phải tìm hiểu các đặc điểm tâm sinh lý của từng trẻ để từ đó đưa ra 
những biện pháp thích hợp giúp trẻ nhanh chóng thích nghi với các nền nếp, thói 
quen ở lớp, ở trường.
 Đối với trẻ nhỏ, trẻ mau nhớ nhưng cũng chóng quên nên các nền nếp, 
thói quen phải được lặp lại một cách thường xuyên. Vì thế phải có sự kết hơp 
nhịp nhàng của các đồng nghiệp trong lớp, của các bậc phụ huynh thì các mục 
tiêu giáo dục đã đề ra sẽ đạt được kết quả tốt hơn.
 Ngoài ra, bản thân tôi không ngững nỗ lực phấn đấu để nâng cao trình độ 
chuyên môn nghiệp vụ cũng như các kĩ năng trong chăm sóc – giáo dục trẻ hàng 
ngày bằng cách: Tự lập kế hoạch cho từng tháng, học kỳ, cả năm; Tự học bồi 
dưỡng thường xuyên về những nội dung mà bản thân chưa tự tin Để từ đó chủ 
động hơn trong công việc.
4. Kiến nghị, đề xuất
 Việc rèn luyện nền nếp, thói quen cho trẻ là việc làm hàng ngày của cô 
giáo. Tuy nhiên, để giáo viên nắm vững các phương pháp cũng như hình thức tổ 
chức cho trẻ thì bản thân tôi có các đề xuất sau:
 - Tổ chức các hội thi về xử lý tình huống trong giáo dục mầm non để giáo 
viên có điều kiện trao đổi, học hỏi và rút kinh nghiệm trong việc chăm sóc – 
giáo dục trẻ.
 - Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các tiết dạy mẫu của đồng nghiệp 
để trau dồi, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, nâng cao chất lượng các 
buổi sinh hoạt chuyên môn của nhà trường. Tham quan, học tập các trường bạn.
 Tuy nhiên, các biện pháp nghiên cứu của đề tài mới chỉ là bước đầu thực 
hiện, có tính khả thi và hiệu quả nhưng vẫn còn nhiều thiếu sót trong quá trình 
nghiên cứu và triển khai. Tôi mong rằng sẽ nhận được nhiều ý kiến đóng góp 
của Hội đồng để hoàn thiện nội dung nghiên cứu của mình, giúp cho việc hình 
thành và rèn thói quen nền nếp cho trẻ 24 – 36 tháng được tốt hơn.
 Vinh, ngày 20 tháng 03 năm 2021
 Người viết
 Lê Vũ Hà Phương
 15