Báo cáo sáng kiến Một số hình thức rèn luyện nề nếp, thói quen ban đầu cho trẻ 24-36 tháng

 [ơ Phũng Giỏo Dục & Đào Tạo Huyện Giao Thủy Trường mầm non TT Quất Lõm BÁO CÁO SÁNG KIẾN MỘT SỐ HèNH THỨC RẩN LUYỆN NỀ NẾP, THểI QUEN BAN ĐẦU CHO TRẺ 24-36 THÁNG TUỔI Lĩnh vực giỏo dục (03)/ Mầm non Tỏc giả : Phạm Thị Hải Yến Chức vụ : Giỏo viờn dạy nhà trẻ Trỡnh độ chuyờn mụn : Cao đẳng sư phạm mầm non Nơi cụng tỏc : Trường mầm non TT Quất Lõm Giao Thủy , ngày 02 thỏng 04 năm 2021 BÁO CÁO SÁNG KIẾN I. ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN Giỏo dục mầm non là bậc học đầu tiờn trong hệ thồng giỏo dục nước ta, bao gồm cỏc trường lớp nhà trẻ, mẫu giỏo. Là bậc học cơ bản đúng vai trũ quan trọng trong việc hỡnh thành nhõn cỏch và trớ tuệ cho trẻ, tạo điều kiện cho trẻ hũa nhập mụi trường mới. Việc rốn nề nếp thúi quen cho trẻ chớnh là một trong những bước hỡnh thành và phỏt triển nhõn cỏch cho trẻ ở trường mầm non. Trẻ 24 - 36 thỏng tuổi là giai đoạn trẻ mới bắt đầu bi bụ tập núi và ở giai đoạn này trẻ cũng mới bắt đầu nhận thức được việc mỡnh làm và việc làm của người khỏc (Việc làm đỳng - sai, tốt - xấu )và ở địa phương tụi trẻ ở giai đoạn này mới bắt đầu đi học trường mầm non chứ khụng như ở cỏc thành phố trẻ đi đến trường mầm non từ mấy thỏng tuổi. Do đú nề nếp thúi quen của trẻ ở trường mầm non chưa được hỡnh thành.Chớnh vỡ thế vấn đề rốn nề nếp thúi quen ở trường mầm non cho trẻ ở giai đoạn 24 - 36 thỏng tuổi là việc làm hết sức quan trọng và cần thiết. Việc rốn nề nếp thúi quen cho trẻ 24 - 36 thỏng sẽ là cỏi kiềng vững chắc làm nền tảng cho việc hỡnh thành và phỏt triển nhõn cỏch của trẻ sau này. Là một giỏo viờn mầm non được phõn cụng phụ trỏch trẻ ở độ tuổi 24-36 thỏng, tụi nhận thấy ở tuổi này trẻ cũn rất bộ nhưng đặc điểm sinh lớ trẻ phỏt triển rất mạnh . Trẻ dễ bị tổn thương về tõm lớ .Do trẻ chưa tỏch rời bố mẹ , gia đỡnh nờn khi mới nhập lớp , nhập trường trẻ thường cú thỏi độ sợ hói , mội thứ đều lạ lẫm , trỏnh nộ bạn , khụng chấp nhận sự giỳp đỡ của cụ giỏo , thậm chớ cũn la khúc , khụng ăn khụng ngủ , hoặc khụng tham gia mọi hoạt động cú thể trẻ dường nhu khụng hũa nhập vào tập thể . Chớnh vỡ thế tụi thấy việc cần giỏo dục cỏc chỏu đưa cỏc chỏu vào nề nếp thúi quen để tham gia vào cỏc hoạt động trong ngày là việc làm cần thiết và hết sức quan trọng. Vậy làm thế nào để nhanh chúng đưa trẻ vào nề nếp thúi quen ngay từ những ngày đầu , những ngày mà trẻ khụng muốn rời xa mẹ dến với cụ giỏo và cỏc bạn . Với kết quả như trên tôi đã mạnh dạn đi sâu vào tìm hiểu và thực hiện một số hình thức rèn luyện nề nếp thói quen ban đầu cho trẻ 24 -36 tháng.Trong quá trình thực hiện tôi nhận thấy những thuận lợi và khó khăn như sau : * Thuận lợi: - Bản thân tôi luôn được sự quan tâm động viờn của ban giám hiệu nhà trường, tổ trưởng chuyờn mụn và bạn bè đồng nghiệp - Do trường ở trung tâm nên việc cập nhật thông tin nhanh, với những thông tin đổi mới qua các lớp tập huấn các chuyên đề trong năm học. - Đa số phụ huynh nhiệt tình với lớp, quan tâm đến trẻ, đưa đón trẻ đúng giờ, đóng góp các khoản đúng quy định. - Bản thân tham gia đầy đủ các chuyên đề về đổi mới của ngành học mầm non, trong đó có chuyên đề lễ giáo, chuyên đề vệ sinh dinh dưỡng * Khó khăn: Ngoài những thuận lợi tôi đã nêu trên trong quá trình thực hiện, bản thân tôi gặp không ít khó khăn nhất định. - Với đặc điểm sinh lý của lứa tuổi ở giai đoạn 24 - 36 thỏng chưa phát triển nhiều về ngụn ngữ do đó khả năng giao tiếp về ngôn ngữ của trẻ gặp rất nhiều khó khăn, nhiều trẻ núi ngọng và một số trẻ chưa biết núi. - Trẻ đang sống trong môi trường gia đình, được ông bà, bố mẹ yêu thương chăm sóc. Khi đến trường là nơi hoàn toàn mới mẻ xa lạ với trẻ, do đó trẻ chưa quen với nề nếp, thói quen của lớp , tính rụt dè, nhút nhát, cá tính còn nhiều ở trẻ. - Một số phụ huynh nhận thức chưa đồng đều cho là lứa tuổi bé việc rèn nề nếp cho trẻ chưa quan trọng “Trẻ con biết gỡ mà rốn”. - Trẻ đến nhập học rải rỏc khụng cựng lỳc làm cho sự ổn định nề nếp kộo dài thời gian. điểm riờng của từng trẻ nhằm lập ra chương trình kế hoạch bồi dưỡng cho trẻ theo sự phân nhóm và sắp xếp chỗ ngồi cho từng cháu một cách hợp lý: + Trẻ nhút nhát ngồi cạnh trẻ nhanh nhẹn, mạnh dạn. + Trẻ khá ngồi cạnh trẻ trung bình. + Trẻ hiếu động, cá biệt hay nói chuyện ngồi cạnh trẻ ngoan, trẻ hay khúc ngồi cạnh cụ giỏo, để dễ quan sát và tiện cho việc điều hành trẻ tốt hơn. Việc phõn nhúm này rất cú hiệu quả trong việc rốn luyện trẻ. Tụi lấy vớ dụ thực tế đó trải qua: Theo sự sắp xếp chỗ ngồi trờn, khi tụi mời một chỏu khỏ trả lời cõu hỏi thỡ chỏu học trung bỡnh ngồi cạnh bờn bạn cú thể nghe được cõu trả lời của bạn và khi được cụ mời lờn trả lời lại thỡ chỏu sẽ trả lời được, và với sự động viờn khen thưởng của cụ sẽ tạo cho trẻ hứng thỳ học và trẻ đú sẽ dần dần tiến bộ lờn làm cho nề nếp học của trẻ ngày càng ổn định. Tụi cho những trẻ cũn nhớ nhà hay khúc ngồi cạnh cụ khi học sẽ rất phự hợp trong việc rốn nề nếp học cho trẻ. Khi dạy cụ cho những trẻ này ngồi cạnh cụ cụ vừa cú thể dạy vừa cú thể thể hiện cử chỉ thương yờu che chở cho trẻ chỉ bằng vuốt ve nhẹ nhàng hoặc một cỏi xoa đầu cũng cú thể làm trẻ vơi đi nỗi nhớ nhà. Cộng với sự sỏng tạo của cụ trong giờ học sẽ lụi cuốn trẻ học cựng với cỏc bạn để quờn đi nỗi nhớ bố mẹ. Điều này sẽ nhanh chúng giỳp trẻ ngoan và nhanh ổn định nề nếp học hơn. Để thực hiện biện phỏp này ngoài việc trao đổi với phụ huynh về đặc điểm riờng của trẻ cộng với sự theo dừi trẻ hàng ngày của cụ. Và xuất phát từ tình hình thực tế, dựa vào đặc điểm sinh lý của trẻ tôi đã đi sâu nghiên cứu, tìm tòi, tham khảo những tài liệu có nội dung hỗ trợ cho biện phỏp phõn nhúm này . Vớ dụ như tỡm đọc : Cuốn tõm lý học trẻ em lứa tuổi mầm non của tỏc giả Nguyễn Ánh Tuyết. c. Tăng cường làm và sưu tầm nhiều đồ chơi đẹp và sỏng tạo Trẻ mầm non núi chung và trẻ nhà trẻ 24 - 36 thỏng núi riờng, đến trường khụng chỉ để học mà đến trường trẻ cũn được chơi. Ở độ tuổi này trẻ được hoạt động dưới nhiều hình thức “Học mà chơi, chơi mà học” .Và khi học cũng như để rốn nề nếp cũng như ý thức trẻ. Đú là trẻ mầm non núi chung và trẻ 24 - 36 núi riờng rất thớch được cụ khen và rất sợ bị chờ và một đặc điểm nữa là trẻ bé hay tò mò thích bắt chước. Dựa vào đặc điểm tõm sinh lý này tôi luôn tôn trọng trẻ và hết sức công bằng, sử dụng khen, chê đúng mực. Việc khen và chê có tác dụng mạnh đến hành vi vâng lời của trẻ, tuy nhiờn không nên khen quá đáng mà chê trách chung chung. Tôi thường khen những gương tốt trước tập thể để trẻ bắt chước. Ví dụ: Cô khen những trẻ đi học ngoan, đúng giờ, mặc quần áo, đầu tóc gọn gàng, sạch đẹp, đi học biết chào cô khi đến lớp, không khóc nhè, trước tập thể lớp. Ngày hụm sau tụi thấy cú nhiều chỏu đi học biết chào hỏi cụ, ăn mặc sạch sẽ. Vỡ chỏu bắt chước bạn để được cụ khen. Cũn khi chờ trẻ khụng chờ chung chung nhưng cũng phải tỡm cỏch chờ thật khộo lộo. Khụng chờ trước tập thể lớp mà phải gần gũi, õn cần, nhắc nhở , gúp ý riờng với trẻ để trẻ khụng vỡ xấu hổ mà cú ý nghĩ khụng muốn đi học. Vớ dụ: Khi cú một chỏu nghịch trong giờ học , kết thỳc giờ học tụi nờu gương khen một số trẻ ngoan. Cũn những trẻ chưa ngoan tụi chỉ nhắc nhở phờ bỡnh chung chung. Nhưng sau giờ học đú vào hoạt động mọi lỳc mọi nơi tụi sẽ gần gũi nhắc nhỡ chỏu trao đổi với chỏu bằng những cõu hỏi : Con thấy hụm nay bạn Vy học ngoan khụng? (Ngoan ạ) Cũn con ngồi con làm gỡ? Như thế đó ngoan chưa?(Chưa ngoan ạ). Từ đú tụi dặn trẻ :Bạn Vy hụm nay rất ngoan được cụ khen rồi đấy hụm sau con hóy học tập bạn để được cụ khen con nhộ. Thông qua các bài hát, bài thơ, câu chuyện và mọi lúc mọi nơi, để khen chờ trẻ đỳng lỳc, đỳng nơi, kịp thời giúp trẻ có thói quen nề nếp tốt hơn. e. Rèn luyện nề nếp thói quen thường xuyên trong mọi hoạt động, mọi lúc mọi nơi Hàng ngày các cháu đến lớp với các nội dung hoạt động: giờ ăn, giờ ngủ, vệ sinh, học tập, vui chơi, giờ đón, giờ trả mọi sinh hoạt đều là những hình thức để trẻ được rèn luyện. Đối với độ tuổi này để đưa các cháu vào nề nếp thói quen khụng phải là chuyện dễ và đơn giản. Thực tế các cháu còn rất bé, chưa có Lời cụ dạy h. Rèn luyện bằng tình cảm của cô đối với trẻ Trẻ ở độ tuổi 24 - 36 tháng chưa rời khỏi bàn tay ấp ủ yêu thương của người mẹ vì thế các cháu mang đến trường, đến lớp một tâm trạng vừa bỡ ngỡ lạ lẫm vừa lưu luyến nhớ gia đình. Thậm chí có cháu còn sợ hãi khóc lóc Vì tuổi này trẻ còn rất bé, sống nhiều về tình cảm nên rất cần sự âu yếm, nhẹ nhàng của cô nhất là những ngày đầu trẻ mới nhập lớp, cô phải làm sao để trẻ có thể cảm nhận được nguồn hạnh phúc, được an toàn, được quan tâm và được yêu mến có thể coi là một thành viên trong cộng đồng mà trẻ đang hoà nhập. Tình cảm của cô đối với trẻ giầu cảm xúc thân thiết, yêu thương như quan hệ mẹ con. Biết tôn trọng và đồng cảm với trẻ tạo nên không khí cởi mở, quên mình là người lớn để thực sự là người bạn của trẻ. Khi trẻ có cảm tình, có hứng thú cô có thể sử dụng nghệ thuật của mình để thu hút lôi cuốn trẻ vào các hoạt động một cách dễ dàng. Ví dụ: Khi đón trẻ vào lớp những ngày đầu trẻ còn bỡ ngỡ thậm chí khóc hờn, cô bế trẻ âu yếm vỗ về rồi cho trẻ xem tranh và trò chuyện hoặc hát cho trẻ nghe rồi kể chuyện, cùng trẻ chơi với các đồ chơi để trẻ quên đi nỗi nhớ nhà. Rồi những buổi đầu trẻ ăn cơm, ngủ tại trường với trẻ điều gì cũng mới mẻ cô ân cần dỗ dành, động viên khuyến khích bón từng thìa cơm, ru trẻ vào giấc ngủ. Dần dần trẻ đã quen khi đến giờ ăn cô hướng dẫn trẻ tự ngồi vào bàn ăn, tập cho trẻ tự cầm thìa xúc cơm ăn, ăn không nói chuyện, không làm rơi vãi. f. Tăng cường làm tốt công tác tuyên truyền vận động, phối kết hợp với gia đình Để thực hiện tốt việc rèn luyện nề nếp, thói quen ban đầu cho trẻ thì các bậc phụ huynh giữ một vai trò quan trọng. Do vậy tôi đã tuyên truyền với các bậc phụ huynh về sự cần thiết của việc rèn luyện cho trẻ ở lứa tuổi này. Từ đó phụ huynh cùng phối hợp với giáo viên để nắm bắt đặc điểm tình hình của trẻ, tìm nguyên nhân để có biện pháp thích hợp kịp thời uốn nắn trẻ. Đồng thời trao đổi với cha mẹ trẻ để rèn luyện thêm cho trẻ khi ở gia đình. Giúp việc rèn luyện Bảng so sánh kết quả việc áp dụng một số hình thức rèn luyện nề nếp, thói quen ban đầu cho trẻ: Thúi Thúi Thúi Thúi Thúi Thúi Thúi Thúi Tổn quen quen nề quen quen nề quen nề quen nề quen nề quen nề g số nề nếp nếp cất đồ nếp giờ nếp giờ nếp giờ nếp giờ nếp vệ trẻ đi học chào dựng ăn ngủ vui chơi học tập sinh đều hỏi đồ chơi 24 Đầu 15/24 10/24 05/24 10/24 11/24 10/24 07/24 05/24 năm Cuối 24/24 24/24 22/24 24/24 24/24 24/24 24/24 23/24 năm Tuy kết quả đạt được chưa cao. Nhưng đó là điều rất phấn khởi là niềm động viên, khích lệ tôi cố gắng hơn nữa trong năm học tiếp theo *Kết luận Bác Hồ kính yêu đã nói: “ Hiền giữ đõu phải là định sẵn Phần nhiều do giỏo dục mà nờn” Trẻ sinh ra đõu phải đứa trẻ nào cũng ngoan cũng lễ phộp , mà ngay từ ban đầu phải rốn luyện trẻ, dạy trẻ để sau này trẻ thành người tốt. Chính vì vậy ngành học mầm non luôn coi trọng sự nghiệp chăm sóc - giáo dục trẻ là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng đặt nền tảng cho sự nghiệp giáo dục chung. Việc rèn luyện nề nếp, thói quen ban đầu cho trẻ nhằm hình thành cho trẻ những cơ sở đầu tiên về giáo dục nhân cách và phát triển toàn diện là nhiệm vụ hết sức khó khăn luôn được đặt hàng đầu. Vì thế chúng ta phải biết kết hợp tốt và chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình để chăm sóc nuôi dạy các cháu theo kiến thức khoa học. Có thể nói rằng những điều mà trẻ bắt đầu được tiếp nhận ở độ tuổi PHỤ LỤC Ảnh minh họa cho sỏng kiến 1. Hỡnh ảnh 1 : Cụ bế trẻ dỗ dành khi trẻ khúc ( trang 6 ) 3. Hỡnh ảnh 3 : Trẻ thu dọn đồ chơi cựng cụ ( trang 9 ) 5. Hỡnh ảnh 5 : Giờ ăn ( trang 9 ) CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phỳc ĐƠN YấU CẦU CễNG NHẬN SÁNG KIẾN Kớnh gửi : Phũng giỏo dục và đào tạo Huyện Giao Thủy Hội đồng khoa học ngành giỏo dục và đào tạo Huyện Giao Thủy Tụi : Tỷ lệ (%) Trỡnh độ đúng gúp Số Ngày thỏng Nơi cụng Chức Họ và tờn chuyờn vào việc TT năm sinh tỏc danh mụn tạo ra sỏng kiến Trường Giỏo Cao 100% 1 Phạm Thị 24/01/1986 mầm non Viờn đẳng Hải Yến TT Quất Lõm - Là tỏc giả đề nghị xột cụng nhận sỏng kiến: “ Một số hỡnh thức rốn luyện nề nếp, thúi quen ban đầu cho trẻ 24-36 thỏng ”. - Lĩnh vực giỏo dục (03)/Mầm non - Ngày sỏng kiến được ỏp dụng lần đầu : 05/09/2020 - Mụ tả bản chất của sỏng kiến: 1. Túm tắt tỡnh trạng giải phỏp đó biết : - Việc rốn nề nếp thúi quen cho trẻ chớnh là một trong những bước hỡnh thành và phỏt triển nhõn cỏch cho trẻ ở trường mầm non. Trẻ 24 - 36 thỏng tuổi là giai đoạn trẻ mới bắt đầu bi bụ tập núi và ở giai đoạn này trẻ cũng mới bắt đầu nhận thức được việc mỡnh làm và việc làm của người khỏc(Việc làm đỳng - sai, tốt - xấu )và ở địa phương tụi trẻ ở giai đoạn này mới bắt đầu đi học trường mầm non chứ khụng như ở cỏc thành phố trẻ đi đến trường mầm non từ mấy thỏng tuổi. Do đú nề nếp thúi quen của trẻ ở trường mầm non chưa được hỡnh thành.Chớnh vỡ thế vấn đề rốn nề nếp thúi quen ở trường mầm non cho trẻ ở giai đoạn 24 - 36 thỏng tuổi là việc làm hết sức quan trọng và cần thiết. Việc rốn nề nếp thúi quen cho trẻ 24 - 36 thỏng sẽ là cỏi kiềng vững chắc làm nền tảng cho việc hỡnh thành và phỏt triển nhõn cỏch của trẻ sau này. - Tạp chớ giỏo dục - Sỏch hướng dẫn phỏt triển nhận thức, thẩm mĩ , thể chất , ngụn ngữ. Nhà xuất bản Giỏo Dục .